© atv
Vernieuwd KMSKA voorgesteld: “Straks voor de Japanners en de Amerikanen, maar nu eerst voor de Antwerpenaar”
“Waar Londen zijn Tate heeft, en Madrid zijn Prado, heeft Vlaanderen na elf jaar eindelijk zijn vernieuwde en uitgebreide KMSKA.” Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) noemt de heropening van het Antwerpse museum komend weekend “zonder meer het culturele hoogtepunt van deze legislatuur”. Het vernieuwde museum mikt jaarlijks op ruim 200.000 bezoekers, klonk het vandaag op de nationale persconferentie.
LEES OOK. IN BEELD. KMSKA toont vernieuwd museum: kijk al eens mee binnen, vier dagen voor de heropening
In 2003 zette toenmalig cultuurminister Paul Van Grembergen de eerste stappen voor een masterplan rond de restauratie van het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. Het zou tot 2011 duren voor het museum sloot en de Vlaamse regering doorheen de jaren 105 miljoen euro uittrok voor de restauratie van het KMSKA.
“Dat lijkt veel geld, maar in vergelijking met soortgelijke musea in het buitenland is dit een goedkoop project”, aldus Jambon. “De renovatie van het Rijksmuseum in Amsterdam kostte bijna vier keer zoveel. Bovendien is de tentoonstellingsruimte in het KMSKA toegenomen met 40%. Binnen hetzelfde gebouw ontmoeten twee werelden elkaar: die van de oude en die van de moderne meesters, met Ensor als scharnierpunt. Het was een bewuste keuze van de Vlaamse regering om voluit te investeren in dit museum. Nergens komen onze Vlaamse meesters beter tot hun recht dan hier.”
De vier historische binnentuinen van het bestaande gebouw zijn ingenomen door een gloednieuw museumdeel. — © Jan Van der Perre
Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) voegt daar nog aan toe dat het KMSKA heeft bijgedragen tot de opleving van het Zuid, en dat het voor de Antwerpenaar “de plek is om de geschiedenis van onze stad beter te leren kennen”. “Weten wie we zijn is nodig om te weten wie je worden wil”, spreekt de historicus in De Wever.
Nocturnes
Christophe Coppens ontwierp tien grote constructies voor kinderen die blikvangers zijn in het museum. — © Jan Van der Perre
In de huidige opstelling hangen er in het museum 614 werken. Daar loop je niet zomaar aan voorbij in een kwartiertje. Maar museumdirecteur Carmen Willems legt uit hoe het KMSKA heeft ingezet op “anders kijken en meer zien”. “We willen een museum zijn voor iedereen. We mikken op zowel kinderen als volwassenen, met weinig of net heel veel voorkennis. Daarom ontwierp Christophe Coppens bijvoorbeeld tien grote constructies voor kinderen die tegelijk blikvangers zijn in de museumzalen.”
Blinde Bart laat je beter kijken
Bart Van Peer werkt sinds 1992 bij het KMSKA. Als receptionist bemande hij de onthaalbalie, maar intussen werd Bart langzaam blind. Straks tekent hij in het museum present met het nieuwe project Radio Bart. “Op vaste momenten neem ik plaats in een mobiele studio in een museumzaal. Bezoekers kunnen mij aanspreken en met mij in dialoog gaan over hoe ze een bepaald kunstwerk beleven.”
“Omdat ik blind ben, vraag ik mensen om het werk te beschrijven. Ik vraag hen wat ze zoal zien: vormen, kleuren, grootte ... Maar ik ben ook nieuwsgierig of de kunstenaar volgens hen iets wil vertellen. Om het publiek extra te prikkelen, laat ik hen soms ook een kunstwerk beschrijven dat ik zelf heb uitgezocht.”
De afgelopen twee jaar deed Van Peer al wat ervaring op met het project. “Elk gesprek verloopt anders, omdat elk mens op een andere manier kijkt.” Voorlopig is Radio Bart driemaal per week anderhalf uur van de partij in de museumzalen, maar zijn ‘zendtijd’ wordt uitgebreid. “Vanaf januari worden ook andere slechtzienden opgeleid om mijn rol op zich te nemen.”
Bart Van Peer met een toeschouwer in zijn ‘Radio Bart’-meubel. — © Jan Van der Perre
“Her en der vind je touchscreens, een immersieve ruimte zoomt via projecties in op details van kunstwerken, en via een VR-bril waan je je in het 17de-eeuwse atelier van Rubens. Wanneer op donderdag het museum openblijft tot 22u, dan zullen onze 22 ‘artists in residence’ die nocturnes mee opluisteren. Zij zullen dit weekend trouwens ook van de partij zijn met gratis optredens en activiteiten tijdens het grote openingsfeest van het KMSKA.”
Sponsoring
Vanuit Vlaanderen krijgt het museum jaarlijks een dotatie van 8,5 miljoen euro voor zijn werking. “Omdat we ruw geschat zo’n 10 tot 11 miljoen euro per jaar nodig hebben, hopen we de rest te halen uit tickets en sponsoring”, zegt Luk Lemmens (N-VA), voorzitter van de Raad van Bestuur van het KMSKA.
© Jan Van der Perre
“Voor de komende drie jaar zitten we al boven de 4 miljoen euro sponsorgelden vanuit de bedrijfswereld. Daar mogen we als museum best fier op zijn. Veel cultuurinstellingen proberen sponsors binnen te halen, maar de opening van het KMSKA heeft wellicht veel bedrijven over de streep getrokken. Je klant een diner aanbieden in de Rubenszaal, dat is toch iets anders dan hem uit te nodigen in een sportkantine.”
“Zo net na de Covid-crisis en middenin de energiecrisis en het oorlogsgeweld in Oekraïne opent het museum nochtans op een moeilijk moment”, gaat Lemmens verder. “Het internationaal toerisme is nog lang niet op gang gekomen. Toch hopen we in eerste instantie zo’n 200 tot 220.000 bezoekers per jaar te bereiken.”
“Straks willen we met Toerisme Vlaanderen en met de Stad Antwerpen via campagnes enorm inzetten op het buitenland. Eerst op het Europese gebied, en hopelijk keren de Japanners en Amerikanen later ook weer massaal terug. Maar eerst moet de Antwerpenaar kunnen genieten van zijn museum. Daar maken we vanaf dit weekend werk van.”
Officiële opening van het KMSKA, zaterdag 24/9 om 10.30u. Openingsfeest met gratis optredens en activiteiten op 24 en 25/9. Bezoek aan het KMSKA is betalend. Info: www.kmska.be
Essentiel hult je in een kunstwerk
Antwerps cultuurschepen Nabilla Ait Daoud (N-VA) heeft haar favoriete KMSKA-kimono al uitgezocht. Als de museumshop zaterdag opengaat, kan ook het publiek grasduinen tussen unieke merchandising waarbij de eigen kunstwerken de hoofdrol spelen. Essentiel, het Antwerpse modemerk van Inge Onsea, ontwierp in samenwerking met het museum een capsulecollectie. Vier kunstwerken – Madonna omringd door serafijnen en cherubijnen van Jean Fouquet, De intrige van James Ensor, Lezende vrouw van Rik Wouters en Bloemen in een vaas van Jan Breughel II – komen terug in tasjes, oorbellen, sleutelhangers en dus ook kimono’s.
Ook van hoeden- en juwelenontwerper Christophe Coppens biedt het museum exclusieve hebbedingen aan, zoals sjaals, pins, totebags en T-shirts. De prints, zoals een dromedaris of een vlieg, verwijzen naar het kinderparcours dat Coppens uittekende voor het KMSKA. Prijzen variëren tussen 10 en 295 euro.
Antwerps cultuurschepen Nabilla Ait Daoud (N-VA) gaat in de museumshop voor de Ensor-kimono van Essentiel. — © Jan Van der Perre
plusartikels. Je moet nog even inloggen. Zo herkennen we je als abonnee.
