Podcasts zetten twee moordzaken op zijn kop, makers Vlaamse podcast"De Volksjury": "Drempel om ons te contacteren is laag"
De afgelopen weken hebben populaire true crime podcasts al twee internationale moordzaken op zijn kop gezet. Zo kwam in de Verenigde Staten Adnan Syed vrij, nadat "Serial" in twijfel had getrokken of de jongeman zijn ex-vriendin wel echt vermoordde. In Australië is dan weer een van de langstdurende cold cases opgelost dankzij een andere podcast. "De drempel om ons te contacteren is lager dan die om naar de politie te stappen", zeggen de makers van de Vlaamse misdaadpodcast "De Volksjury".
Na een gevangenisstraf van meer dan 20 jaar is de Amerikaanse Adnan Syed vrijgelaten. In het jaar 2000 werd hij nog veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor de moord op zijn ex-vriendin, maar de true crime podcast "Serial" zaaide twijfel over de vraag of Syed wel écht schuldig was. Vorige week vroegen de aanklagers om een nieuw proces. Een Amerikaanse rechter geeft de staat nu een maand de tijd om te beslissen of dat er komt. In afwachting daarvan is Syed onder huisarrest geplaatst.
Of hoe een misdaadpodcast een oude zaak weer helemaal op z'n kop kan zetten. De makers van de Vlaamse true crime podcast "De Volksjury" Laura Scheerlinck en Silke Vandenbroeck vertellen in VRT NWS laat over hoe podcasts al meer dan eens een nieuw licht geworpen hebben op onopgeloste of oude moordzaken.
Volgens Vandenbroeck heeft het in eerste instantie te maken met manier waarop informatie de podcastluisteraar bereikt. "Ik denk dat dat komt omdat het op een heel behapbare en intieme manier overgebracht wordt", zegt ze. "Mensen hebben het gevoel dat ze tot een community behoren en dat ze samen sterk staan."
BEKIJK - De makers van "De Volksjury" zijn geïnspireerd door "Serial", maar doen zelf in hun podcast geen diepgravend onderzoek. "Wij speculeren op een onverantwoorde manier – zo zeggen we zelf – over onopgeloste moordzaken."
Zo is ook de zaak van Adnan Syed bij "Serial" terechtgekomen via een familielid van de jongeman die zelf contact zocht met podcastmaker Sarah Koenig. Het was zijn moeder die zei: dit klopt niet, ga op onderzoek uit. Koenig gaat in de podcast te werk als een rechercheur en stoot op een aantal dingen die niet kloppen.
"Zij kijkt terug op de zaak na het proces en ziet dingen waarvan zij denkt: hier wringt iets, hier klopt iets niet", zegt Scheerlinck. "De podcast is ongeveer 300 miljoen keer gestreamd en al die oren denken ook: wat die vrouw zegt, is waar."
"Door de buzz die gecreëerd is met "Serial", is de zaak levend gehouden", weet Scheerlinck. "Eender welke andere zaak krijgt die aandacht niet, en krijgt dus misschien ook niet de kans om herbekeken te worden."
BEKIJK - Krijgen de makers van "De Volksjury" tips toegestuurd over moordzaken?
Ook in Australië was een true crime podcast twee weken geleden verantwoordelijk voor een doorbraak in een moordzaak. Daar is een 74-jarige man veroordeeld voor de moord op zijn vrouw, 40 jaar geleden. Het was een van de langstdurende onopgeloste zaken in Australië, maar nieuwe beweringen in een populaire podcast over een affaire met een 17-jarige oppas leidden uiteindelijk tot een nieuw onderzoek en een veroordeling.
De twee Vlaamse podcastmakers hebben voorlopig nog geen informatie gekregen waarmee ze naar de politie moesten stappen. "Maar het zou zomaar eens kunnen dat er iemand naar ons toe stapt, als we een zaak brengen die onopgelost is", zegt Vandenbroeck. "De drempel om ons te contacteren is heel laag, lager dan die om naar de politie te stappen. Ik weet niet in hoeverre wij dat soort informatie aan de slag kunnen gaan, maar we kunnen die mensen wel helpen door te verwijzen naar de juiste contacten."
Al kriebelt het bij de makers wel om ooit zelf een verdoken waarheid op te sporen. "We dromen er wel van om ooit een zaak op te lossen", zegt Scheerlinck. "Wat er vandaag met "Serial" gebeurd is, zijn wel podcastgoals."