Reacties op speech Poetin: van “Rusland is in paniek” over “dreigementen kernwapens serieus nemen” tot “rustig blijven”

“We moeten alles doen om te vermijden dat de oorlog totaal uit de hand loopt”, zegt premier Alexander De Croo aan VTM NIEUWS. “Dit heeft een impact op de hele wereld.” De Croo vindt dat het antwoord van Poetin op de vraag van bijna de hele wereld om “de waanzin te stoppen” niet kan zijn “om nog eens olie op het vuur te gooien”.

Over de dreigementen van Poetin om kernwapens in te zetten, zegt de premier dat we “rustig moeten reageren, zoals de NAVO altijd heeft gedaan”. “Als iemand aan de andere kant bijzonder agressief is, dan moet je de nodige rust brengen, maar we mogen ons er ook niet van laten afbrengen dat we gedetermineerd zijn om de Oekraïners te steunen.”

De premier verwijst ook naar de hulp die België al naar Oekraïne zond. “België heeft al voor 55 miljoen aan wapens en middelen gegeven”, zei De Croo aan VRT NWS. “We geven opleiding in de domeinen waarin wij sterk zijn”, vult hij aan bij VTM NIEUWS.

“Je ziet natuurlijk dat Oekraïne tegen de Russische agressie met succes begint op te treden met westerse steun”, zei de Nederlandse eerste minister Mark Rutte. Hij denkt niet dat het gevaar vanuit Rusland is toegenomen. “Het is ook niet in het belang van Rusland om rare dingen te doen. Dan hebben ze ook een heel groot probleem.”

“Het laat ons redelijk Siberisch, om in Russische termen te blijven”, zei Rutte over de uitspraken van Poetin. “Maar feit is wel dat er nog een gebied zo groot als Hongarije bezet is door de Russen. Het is zeker niet voorbij. We moeten scherp blijven, we moeten Oekraïne blijven steunen.”

Rutte is ook niet onder de indruk van de Russische retoriek dat de oorlog in Oekraïne mogelijk uitmondt in het gebruik van nucleaire wapens. Dat is volgens hem “ook een soort retoriek dat we vaker gehoord hebben”. De premier vindt dat “enige rust” op zijn plek is.

Volgens de Amerikanen zijn “schijnreferenda en een mobilisatie tekenen van zwakte, van Russisch falen”. Dat schreef Bridget Brink, de Amerikaanse ambassadrice voor Oekraïne, op Twitter. Verder verzekerde ze dat haar land “nooit zal erkennen dat Rusland aanspraak maakt op zogenaamd geannexeerd Oekraïens grondgebied” en dat het “Oekraïne zal blijven steunen zolang dat nodig is”.

De Britse onderminister Gillian Keegan denkt dan weer dat het Westen Poetins dreigementen over kernwapens wel degelijk serieus moet nemen. “Het is een zorgelijke situatie. Wij hebben de controle niet, ik weet niet eens of hij de controle heeft”, zei ze. De Britse minister van Defensie Ben Wallace ziet op zijn beurt in de gedeeltelijke mobilisatie de erkenning van Poetin dat “zijn invasie mislukt” is. Volgens Wallace heeft Rusland “tienduizenden van hun eigen burgers de dood ingestuurd, slecht uitgerust, en onder slechte leiding”. “Geen enkele bedreiging of propaganda kan het feit verbergen dat Oekraïne deze oorlog aan het winnen is. De internationale gemeenschap is verenigd en Rusland wordt een wereldwijde paria.”

De Duitse vicekanselier Robert Habeck is bezorgder en ziet de Russische gedeeltelijke mobilisatie als “een verdere escalatie”. “Het is een volgende slechte en verkeerde stap van Rusland en we zullen kijken hoe we hierop moeten reageren”, aldus Habeck.

Mykhailo Podolyak, adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, vindt de afkondiging van Poetin “absoluut voorspelbaar” en noemt ze “meer een poging om hun eigen falen te rechtvaardigen”. “De oorlog verloopt duidelijk niet volgens het scenario van Rusland en daarom moet Poetin nu de uiterst onpopulaire beslissing nemen om te mobiliseren en de rechten van mensen ernstig in te perken.”

De Tsjechische premier Petr Fiala ziet in het Russische manoeuvre “een poging tot verdere escalatie van de oorlog en het zoveelste bewijs dat Rusland de enige agressor” is. Fiala ijvert ervoor om Oekraïne te blijven helpen, “in ons eigen belang”.

De woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, Wang Wenbin, pleit voor “dialoog en overleg tussen alle partijen”. “Wij roepen de betrokken partijen op om tot een staakt-het-vuren te komen, via dialoog en overleg, en om zodra als het kan tot een oplossing te komen die de veiligheidsbekommernissen van alle partijen regelt."

Bekijk de belangrijkste passages uit de speech van Poetin: