Dinsdagavond voelden de meest pientere beleggers de bui al hangen. Het NBB-aandeel was toen 6 procent onderuit gegaan na onheilspellende berichten uit Nederland. De Nederlandse Centrale Bank (DNB) waarschuwde dat ze in de periode 2023-2026 alles samen 9 miljard euro verlies verwacht “door de renteverhogingen van de ECB”. Toen woensdagochtend de notering van het NBB-aandeel in Brussel werd opgeschort, wisten de beleggers hoe laat het was. ’s Namiddags bevestigde de NBB dan dat ook zij het lopende boekjaar met verlies zal afsluiten en dat dat verlies de komende jaren nog zou oplopen. Concrete cijfers gaf de NBB niet.

It’s the ECB, stupid!

Het eerste verlies in meer dan 70 jaar komt hard aan. In 2021 boekte de Nationale Bank nog 355 miljoen euro winst en de jaren voordien zelfs meer dan 600 miljoen. Tijdens de pandemie overspoelden de centrale banken de markt nog met goedkoop geld. Daaraan hebben de centrale banken goed verdiend: gewone banken die het overtollige geld bij de centrale banken parkeerden, betaalden daarop 0,50 procent strafrente. Sinds de Europese Centrale Bank (ECB) de rente in september heeft opgetrokken in de strijd tegen de inflatie, moet de NBB diezelfde banken vergoeden. De depositorente van de ECB staat nu op 0,75 procent, maar zal wellicht nog stijgen.

Slecht nieuws voor begroting

De winstwaarschuwing is in eerste instantie slecht nieuws voor de overheid, die de helft van de aandelen controleert. In maart werd al gezegd dat de overheid dit jaar maar 162 miljoen ontvangt van de Nationale Bank; vorig jaar was dat nog 325 miljoen. De komende jaren wordt dat dus niks.

Ook de individuele belegger dreigt er bekaaid van af te komen. Diens dividend is namelijk in belangrijke mate afhankelijk van de opbrengst van een zogenoemde ‘statutaire portefeuille’, een beleggingsportefeuille van ruim 7 miljard die vooral obligaties alsook aandelen van de Bank voor Internationale Betalingen omvat. Maar ook die portefeuille wordt wellicht getroffen door de ontwikkeling op de rentemarkt. De NBB zegt de impact op het dividend nog niet te kunnen aangeven. De reactie bleef dan ook niet uit op de beurs: het aandeel ging in de uitverkoop en nam een duik van 27,49 procent. Ongezien!