Wanneer je pensioen niet meer volstaat: "Rusthuisfactuur van bijna 2.600 euro, pensioen van 1.915 euro"

Diane is 78 en woont op een appartement op Linkeroever in Antwerpen. Zelf komt ze elke maand nog rond, maar ze maakt zich stilaan wel grote zorgen om de financiële toestand van haar moeder.

“Mama is 102 jaar oud. Ze had als weduwe het geluk dat ze heel lang thuis kon blijven wonen, maar drie jaar geleden verhuisde ze naar het rusthuis. Sindsdien is het leven echt duur. Zeker de laatste maanden, nu de prijzen van het woonzorgcentrum in korte tijd flink stijgen.”

Dianes moeder heeft een maandelijks pensioen van 1.915 euro. Niet slecht, zou je denken. Toch volstaat dat bedrag lang niet om de rusthuisfactuur te betalen. “Voor de maand augustus moest ze 2.592 euro betalen”, zegt Diane. “Veel duurder dan haar pensioen dus. Mama moet 677 euro eigen middelen opleggen. Voorlopig heeft ze daar gelukkig nog wel genoeg spaargeld voor, maar dat raakt wel stilaan op.”

Dianes mama krijgt elke week wel 100 euro zakgeld van de instelling waar ze verblijft. “Maar dat geld is er snel door, daar betaalt ze onder meer de kapper en de pedicure mee. En er zijn wel meer kosten: onlangs had ze ook nog een nieuwe bril nodig, en dan waren er ook nog een heleboel ziekenhuisfacturen… Het komt er allemaal bovenop.”

Diane weet dat ze niet de enige is. “Een vriendin van mij is al in de tachtig en woont in een zorgflat. Ze heeft 40 jaar lang gewerkt, maar heeft niet zoveel spaargeld. Zij kan dat huurgeld van 1.700 euro per maand gewoon niet betalen. De pensioenen en de kostprijs van de rusthuizen zijn niet in verhouding.”

Gelukkig heeft Diane zelf nog broers en zussen. “We zijn met vier, maar ook wij zijn intussen allemaal gepensioneerd. Natuurlijk zullen we zorgen dat mama niks tekort komt als dat nodig is. Maar we moeten ook voor onszelf kunnen zorgen als we ooit in een woonzorgcentrum terechtkomen. En we willen ook graag nog wat genieten van het leven zolang we kunnen, maar niemand met een normaal pensioen kan dat betalen.”

De hoge prijzen doen Belgen naar oplossingen zoeken. Annick uit Wuustwezel, 68 jaar en sinds vorig jaar weduwe, hakte onlangs een belangrijke knoop door.

“Mijn moeder is 86. Ze woont al jaren alleen op een kilometer van mijn deur en had het daar goed. Ze had zelfs nog haar eigen auto. Maar plots kon ze de kosten niet meer dragen: de huur, de verzekeringen, de energieprijzen... Alles werd plots heel duur.”

Het maandelijks pensioen van Annicks moeder bedraagt 1.500 euro. “Aan huishuur alleen al was ze elke maand 700 euro kwijt, en toen schoten de gas- en elektriciteitsprijzen de lucht in. Toen ze een afrekening van 900 euro kreeg voor energie, was het duidelijk: dit ging niet meer.”

Annick nam een ingrijpende beslissing: ze haalde haar moeder in huis. “Ik ben sinds vorig jaar weduwe en heb een eigen woning met 4 slaapkamers, dus dit was de beste beslissing. Sinds 1 september staat mama officieel op mijn adres geregistreerd.

Na bijna een maand zijn Annick en haar moeder er zeker van: dit was de beste beslissing die ze konden nemen. “Mama en ik zijn heel tevreden, we zijn allebei minder eenzaam. Ik kwam vroeger wel vaak bij haar over de vloer, maar nu ze altijd hier is, ben ik veel geruster. Ze helpt me ook bij het koken.”

Door de verhuis verwacht Annick zelfs dat ze weer zullen kunnen sparen, iets wat voor hen beiden al lang niet meer lukte. “De eerste facturen moeten nog binnenkomen, maar ik vermoed dat we door samen te wonen honderden euro’s per maand zullen winnen. Het huurgeld valt weg en we delen de prijs voor energie.

Er zijn ook nog andere, kleinere besparingen: "Ik kon bijvoorbeeld mama's personenalarmsysteem opzeggen. En haar auto is intussen ook weg”, zegt Annick. “Ze vroeg aanvankelijk of ze dan met mijn auto mocht rijden, maar dat heb ik snel afgewimpeld. Dat riskeer ik niet. Maar ik speel met plezier taxichauffeur als ze ergens naartoe wil.”

Heeft het dan geen enkel nadeel, na al die jaren terug samenwonen met een van je ouders? “Het is uiteraard wel zoeken naar een evenwicht, maar we hebben vooraf duidelijke afspraken gemaakt”, zegt Annick. “Die zorgen ervoor dat we allebei nog onze privacy kunnen behouden. Ik kan bijvoorbeeld nog altijd afspreken met een vriendin als ik dat wil. En we hebben elk een scherm om tv te kijken, dat scheelt ook”, lacht ze.

Annick werkte tot 2 jaar geleden op de dienst facturatie van een woonzorgcentrum. Daar viel ze soms achterover van de facturen die ze opmaakte. “2.000 euro per maand, toen al. En intussen is alles nog duurder geworden. Of de prijs blijft nagenoeg gelijk, maar de rusthuizen halen dingen uit de basisfactuur om ze als supplement aan te rekenen. Het is soms schrijnend, niet meer betaalbaar als je geen eigen spaarpot hebt.”

Geen wonder dat Annick in haar omgeving hoort dat ook anderen dezelfde stap zetten die zij en haar moeder namen. “De dochter van mijn collega gaat bouwen en kiest voor een kangoeroewoning, zodat mijn collega er ook kan gaan wonen. Ik snap goed waarom.”