Exitpolls: uiterst rechtse Giorgia Meloni wint Italiaanse verkiezingen en wordt wellicht eerste vrouwelijke premier

“De Italianen hebben een duidelijke boodschap afgegeven dat zij een rechtse regering onder leiding van Fratelli d’Italia wensen”, zei Meloni in de nacht van zondag op maandag tegen de verzamelde pers in Rome. De post-fascistische politica liet ook weten het leiderschap van de volgende regering op te eisen, maar voegde eraan toe dat die regering zich zal inzetten “voor alle Italianen, met als doel het volk te verenigen”. Ook sprak ze van een “nacht van trots” en een “nacht van verlossing”.

De rechtse coalitie was als duidelijke favoriet naar de verkiezingen getrokken. Volgens de exitpoll van persbureau ANSA heeft het samenwerkingsverband van Fratelli d’Italia, de rechts-nationalistische partij van Meloni, Lega en Forza Italia tussen de 41 en 45 procent van de stemmen gekregen.

Van die drie is Meloni's partij, ‘Broeders van Italië’, met tussen de 22 en 26 procent van de stemmen, verreweg de grootste geworden. Lega, van voorman Matteo Salvini, leverde volgens de peilingen na sluiting van de stemlokalen flink in. De aanhang slonk tot rond de 12,5 procent. Silvio Berlusconi’s Forza Italia zou rond de 7 procent hebben gescoord. Samen zouden die partijen tussen de 227 en 257 van de 400 zetels in de Kamer van Afgevaardigden kunnen gaan bezetten.

_{lees verder onder de foto:}

Op centrum-links, waar de partijen geen verbond sloten, wordt de centrumlinkse Partito Democratico van voorman Enrico Letta naar verwachting de grootste met 17 à 21 procent. De Vijfsterrenbeweging, bij de stembusgang van 2018 nog de grote winnaar met 33 procent, hield met oud-premier Giuseppe Conte als kopstuk en een uitgesproken groen-linkse koers door allerlei strubbelingen tussen de 13,5 en 17,5 procent over. Een centrumalliantie behaalde 6,5 tot 8,5 procent.

De Partito Democratico heeft in de nacht van zondag op maandag haar verkiezingsnederlaag officieel toegegeven. De partij liet weten zichzelf in het nieuwe parlement als de belangrijkste oppositiepartij te zien. “Dit is een trieste avond voor het land”, zei fractieleidster Debora Serracchiani in een eerste officiële reactie op de verwachte verkiezingsuitslag. “Rechts krijgt een meerderheid in het parlement, maar niet in het land.” Daarmee doelde ze op het feit dat uit de voorlopige prognoses blijkt dat de rechtse alliantie van boegbeeld Meloni vooralsnog op minder dan de helft van de stemmen uit lijkt te komen. Maar dat vertaalt zich als gevolg van het complexe Italiaanse kiesstelsel wel zo goed als zeker in een ruime meerderheid van de zetels in het parlement.

_{lees verder onder de foto:}

Meloni's Fratelli d’Italia was voor de verkiezingen de enige partij die noemenswaardige oppositie voerde tegen de coalitie van verschillende partijen onder leiding van premier Mario Draghi. Bij de vorige parlementsverkiezingen in 2018 behaalde de in 2012 opgerichte partij amper 4 procent. Fratelli d’Italia, dat zichzelf een ‘post-fascistische’ partij noemt, staat voor nationalistische, EU-kritische en racistische standpunten en draagt in het logo een vlam die verwijst naar de fascistische dictator Benito Mussolini.

Partito Democratico had voorafgaand aan de verkiezingen gewaarschuwd dat Meloni en haar partij een groot gevaar vormen voor zwaar bevochten rechten als abortus en dat zij belangrijke thema’s als klimaatverandering zouden negeren indien zij aan de macht zouden komen.

Meloni voerde de afgelopen tijd campagne met het motto ‘God, land en familie’ en keerde zich tegen wat zij de “lhbti-lobby”, “woke-ideologie” en “het geweld van de islam” noemt. Ze heeft beloofd de tienduizenden migranten tegen te houden die elk jaar aan de Italiaanse kust arriveren. De politica heeft haar vroegere oproep om Italië uit de Europese Unie te laten stappen weliswaar opgegeven, maar stelt nog steeds dat de regering van het land zich in Brussel veel meer moet laten gelden. Wel steunt ze de sancties van de EU tegen Rusland in verband met de oorlog in Oekraïne.

Meer dan 50 miljoen Italianen konden zondag gaan stemmen, maar de opkomst viel volgens de eerste berichten erg laag uit: net boven de 64 procent. Wanneer dat wordt bevestigd, zou het zelfs gaan om een historisch laag opkomstpercentage. Bij de verkiezingen vier jaar geleden was de opkomst nog 74 procent. Hoewel zware stormen in het zuiden van het land wellicht de nodige kiezers ervan weerhielden te gaan stemmen, was de opkomst ook in steden in het noorden en het midden van Italië laag. En daar was het weer een stuk rustiger.

De Italianen verkozen een nieuw Huis van Afgevaardigden en Senaat. Voor de officiële resultaten is het wachten tot later op de dag.

Lees ook: Anti-migratie, anti-abortus en pro-Poetin: wie is Giorgia Meloni, de eerste vrouw ooit die afstevent op het Italiaans premierschap? (+)