Belgisch-Iraanse politicoloog Elly Mansoury over protesten in Iran: "Ambulances worden gebruikt om oproerpolitie in te verstoppen"
Voor de tiende avond op rij zijn Iraniërs op straat gekomen om te protesteren tegen de onderdrukking van vrouwen, nadat een jonge vrouw was gestorven na haar arrestatie door de zedenpolitie omdat ze haar hoofddoek niet juist droeg. Er zouden al meer dan 40 mensen omgekomen zijn. "Het gaat er heel gewelddadig aan toe", zegt Elly Mansoury, een Belgisch-Iraanse politicoloog. "Maar ik denk niet dat de protesten zullen stoppen."
De naam Mahsa Amini gaat in Iran, maar ook in de rest van de wereld, al tien dagen over de tong. De 22-jarige vrouw overleed na haar arrestatie door de zedenpolitie omdat ze haar hoofddoek niet juist droeg. De autoriteiten zeggen dat ze stierf aan een hartaanval, maar veel Iraniërs geloven dat niet.
Sinds haar overlijden komen in Iran elke dag duizenden mensen de straat op uit protest tegen de strenge kledingvoorschriften en de harde aanpak van de politie. Die protesten hebben volgens de Iraanse autoriteiten al aan 41 mensen het leven gekost. De ngo Iran Human Rights spreekt al van minstens 54 doden. Zo'n 700 betogers werden ook opgepakt om berecht te worden.
"Het gaat er heel gewelddadig aan toe", zegt de Belgisch-Iraanse politicoloog Elly Mansoury in "De ochtend" op Radio 1. "Ambulances worden ingezet om oproerpolitie in te verstoppen om mensen op straat makkelijker te kunnen oppakken."
"De zedenpolitie zet ook families van neergeschoten betogers onder druk om te zeggen dat ze overleden zijn aan een hartaanval of herseninfarct."
BELUISTER - Het interview met de Belgisch-Iraanse Elly Mansoury in "De ochtend" op Radio 1:
Protest in Iran groeit, de repressie ook: "Oproerpolitie verstopt zich in ambulances om mensen sneller op te pakken"
"De mensen zijn echt boos", zegt Mansoury. "Mahsa Amini is dan wel het symbool van de protesten, maar het gaat niet alleen om de hoofddoek. Het gaat om mensenrechten."
"Het is moeilijk om te zeggen hoeveel mensen op straat komen, maar door sociale media worden veel meer mensen bereikt in het hele land. De protesten zijn veel groter dan die in het verleden. Al gaat het volgens mij vooral om universiteitsstudenten en vrouwen. Ik zie op sociale media jonge meisjes die een soort van leiderschapsrol opnemen in de protesten."
"Natuurlijk zijn er ook tegenstemmen. Dat is niet zo verbazend. De staatstelevisie steekt het niet onder stoelen of banken: de protesten worden op tv getoond, maar ze zeggen van die mensen dat ze relschoppers zijn. Zo krijg je natuurlijk polarisatie."
Het is ook belangrijk om op te merken dat de meeste Iraniërs niet tegen de hoofddoek zijn
Hoewel verandering in het verleden al moeilijk is gebleken in Iran, denkt Mansoury toch dat de protesten niet zullen stoppen. Volgens haar zijn de meeste Iraniërs deze keer tegen het autoritair regime.
"Het is ook belangrijk om op te merken dat de meesten niet tegen de hoofddoek zijn", zegt Mansoury. "Het gaat om keuzevrijheid. Heel veel Iraniërs vinden het verplichten van de hoofddoek een probleem, maar het verbieden van de hoofddoek zou een even groot probleem zijn."
"We moeten dus ook opletten dat die hoofddoek als symbool niet geïnstrumentaliseerd wordt door westerse rechtse partijen die dit zullen aangrijpen om te zeggen dat de hoofddoek alleen maar problemen met zich meebrengt en die maar beter gewoon wordt afgeschaft."