Kilometerslange file aan grens Rusland-Georgië: mobilisatie jaagt veel Russen land uit, maar uittocht al langer aan de gang

Dat de Russen met velen het land uitvluchten, bewijzen nieuwe beelden van een kilometerslange file van auto's en vrachtwagens aan de grens met Georgië. Het Amerikaanse bedrijf Maxar Technologies gaf ook satellietfoto's vrij van aan de grens met Georgië (zie tweet onderaan). Eerder doken al soortgelijke beelden op van aan de grens met Mongolië en Kazachstan. 

Russen kiezen vooral voor die landen omdat ze daar geen visum nodig hebben. Maar de tocht naar de grens is een heuse onderneming. Sommigen moeten honderden tot duizenden kilometers rijden om de grens te bereiken, om daar vervolgens urenlang aan te schuiven.

Volgens Russische staatsmedia bedroeg de wachttijd aan de grens met Georgië gisteren zo'n 48 uur. Er stond op een bepaald moment een file van bijna 20 kilometer met meer dan 3.000 voertuigen.

De recente uittocht is een gevolg van de gedeeltelijke mobilisatie die de Russische president Poetin heeft aangekondigd. Rusland zou zo'n 300.000 reservisten willen oproepen om te gaan vechten in Oekraïne. Maar veel Russen zien dat niet zitten. Het Britse persagentschap Reuters sprak met Russen in Georgië. "Toen we over de mobilisatie hoorden, lieten we alles thuis achter en sprongen we in de auto", getuigt Dmitri Koerilijoenok. Hij is intussen al in de Georgische hoofstad Tbilisi aangekomen. Een lokale chauffeur hielp hem de grens over, langs de vele controleposten.

Rusland heeft de grenzen met de buurlanden nog niet gesloten en de grenswachten laten de vele Russen blijkbaar vertrekken. Volgens Russische media zou de regering wel plannen hebben om de grenzen te sluiten, maar de woordvoerder van president Poetin ontkende dat. Er is nog geen beslissing genomen, luidde het officiële commentaar.

De mobilisatie mag dan veel Russen het land uitjagen, de uittocht is eigenlijk al veel langer bezig. De voorbije maanden verlieten tienduizenden Russen het land omdat ze het niet eens zijn met de Russische invasie van Oekraïne. Volgens gegevens van de Georgische overheid zouden sinds de start van de invasie alleen al in Tbilisi zo'n 40.000 Russen aangekomen zijn. Ook in Kazachstan is sprake van veel gevluchte Russen.

Er zouden al bijna 100.000 Russen naar buurland Kazachstan gereisd zijn, sinds Poetin een gedeeltelijke mobilisatie in afkondigde. Volgens de autoriteiten heeft het land moeite om alle mensen op te vangen die de Russische mobilisatie willen ontlopen.

Doordat al die Russen op zoek zijn naar onderdak, zouden veel Kazachse hotels en hostels zijn volgeboekt en zijn de huren in het land sterk gestegen. Sommige Kazachen roepen op om de grens met Rusland tijdelijk te sluiten, maar dat is president Kassim-Jomart Tokajev niet van plan. "De meesten zijn gedwongen te vertrekken door de wanhopige situatie", zei hij in een toespraak. "We moeten voor hen zorgen en hun veiligheid garanderen."

Meer dan 8.000 Russen kregen al een persoonlijk identificatienummer in Kazachstan, een voorwaarde voor registratie en het openen van bankrekeningen in het Centraal-Aziatische land. Sinds begin april hebben meer dan 93.000 Russische burgers een identificatienummer gekregen en meer dan 4.000 een verblijfsvergunning voor Kazachstan.

Tokajev gaat de situatie wel bespreken met Moskou. Kazachstan en Rusland delen een grens van 7.600 kilometer, de op een na langste grens ter wereld. Er woont een grote Russische minderheid in de voormalige sovjetstaat en er wordt veel Russisch gesproken. Toch stelt Kazachstan zich terughoudend op als het gaat om de oorlog in Oekraïne.

Eerder doken er ook al berichten op over lange rijen aan de grens met Finland, een van de weinige landen in de Europese Unie die nog Russen toelaten. Maar Finland lijkt nu ook van plan om zware beperkingen in te voeren of de grens volledig te sluiten voor Russen.

Russen proberen overigens niet alleen over land te vluchten. Ook de vluchten naar de weinige bestemmingen die vanuit Rusland nog te bereiken waren (door een uitgebreid vliegverbod), waren snel uitverkocht. De weinige tickets die overblijven, gaan aan astronomische prijzen de deur uit.