‘Het ernstigste probleem moet nog worden aangepakt’: België blijft vechten voor Europees prijsplafond op gas

De vijftien EU-lidstaten hebben dinsdagavond samen een brief verstuurd aan Eurocommissaris voor Energie Kadri Simson. De Morgen heeft de brief, die dient als politiek schot voor de boeg, kunnen inkijken. Vrijdag vergaderen de Europese ministers van Energie opnieuw in Brussel over de mogelijke invoering van een prijsplafond op geïmporteerd gas. Of daar een doorbraak komt, is nog onduidelijk.

“Het ernstigste probleem moet nog worden aangepakt: de groothandelsprijs van aardgas. De maximumprijs die sinds het begin (van de crisis, red.) door een steeds groter aantal lidstaten is gevraagd, is de enige maatregel die elke lidstaat zal helpen de inflatiedruk te verminderen, de verwachtingen te beheren, een kader te bieden in geval van mogelijke verstoringen van de bevoorrading en de extra winsten in de sector te beperken”, staat in de brief. Voor België heeft minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) hem ondertekend.

Naast België scharen onder meer Spanje, Portugal, Italië, Polen, Kroatië en Frankrijk zich achter een Europees prijsplafond op aardgas. Federale bronnen benadrukken dat België, Italië en Griekenland de afgelopen dagen het voortouw hebben genomen voor de brief. Dinsdag is nog lange tijd overlegd - vooral met Frankrijk - over de juiste formulering.

Duitsland

Begin september hebben de Europese ministers van Energie een officieel mandaat gegeven aan de Europese Commissie om een ‘gas price cap’ uit te werken tegen het eind van de maand. Een prijsplafond op gas dus. Volgens premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister Van der Straeten moet dit gelezen worden als een plafond op alle ingevoerd gas, maar of de Europese Commissie dit ook zo ziet is onzeker.

Ondanks het akkoord onder Europese energieministers lopen lang niet alle lidstaten warm voor een sterk prijsplafond. Vooral Duitsland twijfelt. Berlijn vreest voor de energiebevoorrading van zijn industrie. Veelzeggend: Duitsland maakt geen deel uit van de ‘coalitie van vijftien’ achter de brief aan Eurocommissaris Simson. Duits bondskanselier Olaf Scholz heeft de laatste dagen een diplomatieke tournee door het Midden-Oosten afgewerkt, om er contracten rond energieleveringen te versieren.

In het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie was enkel sprake van een prijsplafond op Russisch gas. Dat lijkt een doodgeboren kind. Russisch president Vladimir Poetin liet al weten dat hij in dat geval de gaskraan naar Europa volledig zal dichtdraaien. Sowieso komt vanuit Rusland vandaag nog minder dan 20 procent van het gas binnen dat officieel gecontracteerd is.

De Europese ‘coalitie van vijftien’ geeft duidelijk aan dat niet enkel gas uit Rusland mag geviseerd worden. In de brief staat geschreven: “Het plafond moet worden toegepast op alle aardgastransacties op groothandelsniveau, en niet beperkt blijven tot de invoer uit specifieke rechtsgebieden.”

De kans dat er vrijdag een doorbraak komt over het prijsplafond lijkt klein. “De Commissie zal vrijdag niet komen met een officiële Commission Communication, maar met een non-paper die de verschillende pistes op tafel legt”, duidt een welingelichte politieke bron. “Het zware werk zal sowieso nog op vrijdag moeten gebeuren.”

Een andere bron bevestigt dit. De Commissie zal zich (voorlopig) niet wagen aan een eigen plan. “Als ik kijk hoe een land als Duitsland eieren voor zijn geld kiest, dan vrees ik dat het Europese front onbestaande is en dat een gezamenlijk prijsplafond voor gas invoeren onhaalbaar is”, luidt het.