Europese Commissie zet nieuwe sancties tegen Rusland in de steigers

"We zijn vastbesloten om het Kremlin een prijs te laten betalen voor deze verdere escalatie", zo verwees voorzitter Ursula von der Leyen woensdag in een persverklaring naar de gedeeltelijke mobilisatie van Russische reservisten, de "schijnreferenda" in vier bezette gebieden in Oekraïne en de nucleaire dreigementen.

De Commissie stelt voor om nog meer Russische producten te weren van de Europese markt. De uitbreiding van het invoerverbod zou Rusland een bijkomende 7 miljard euro aan inkomsten moeten kosten. Ook wil de Commissie de export van belangrijke technologie naar Rusland verder aan banden leggen om het militaire complex van het Kremlin te verzwakken. Het gaat dan onder meer over bijkomende vliegtuigonderdelen, elektronische onderdelen en chemische stoffen.

Daarnaast wil de Commissie nog meer Europese dienstverlening aan Rusland verbieden. Opvallend is dat ze ook EU-burgers wil verbieden om nog langer te zetelen in de bestuursorganen van bedrijven die door de Russische overheid worden gecontroleerd. "Rusland mag niet genieten van Europese kennis en expertise", zo legde von der Leyen uit. Het voorstel doet meteen denken aan de gewezen Duitse bondskanselier Gerhard Schröder, die tot mei bestuurder was bij het Russische energiebedrijf Rosneft.

De Commissie heeft ook een juridische basis voor de invoering van een prijsplafond op Russische olie klaargestoomd. De EU zelf had al besloten om vanaf 5 december geen Russische olie meer in te voeren via de zee. Daarnaast waren er in de schoot van de G7 (Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Canada, Japan, Frankrijk, Duitsland, Italië) afspraken gemaakt om een wereldwijd prijsplafond voor Russische olie te forceren.

Dat zou betekenen dat Rusland enkel nog olie onder een bepaalde prijs zou kunnen verkopen aan derde landen. De G7 meent hierop invloed te kunnen uitoefenen omdat belangrijke diensten, zoals verzekeringen voor het maritieme transport, grotendeels in handen zijn van westerse landen. “Dit prijsplafond zal aan de ene kant helpen om de inkomsten van Rusland te verlagen en aan de andere kant de wereldwijde energiemarkten stabiel houden”, verzekerde von der Leyen. Lidstaten als Hongarije, Cyprus en Griekenland hadden zich tot dusver steeds verzet tegen een prijsplafond. Cyprus en Griekenland hebben een grote vloot aan olietankers.

Tenslotte pleit de Commissie voor een uitbreiding van de lijst met Russische personen en entiteiten die het doelwit vormen van een reisverbod en de blokkering van hun activa. Die lijst, die reeds 1.300 personen en entiteiten telt, moet aangevuld worden met leden van lokale overheden in Loehansk, Cherson, Donetsk en Zaporizja en met andere personen die betrokken waren bij de referenda in deze gebieden. Daarnaast worden ook personen geviseerd die betrokken zijn bij de rekrutering van reservisten, of bij de verspreiding van desinformatie, aldus hoge vertegenwoordiger Josep Borrell.

Von der Leyen en Borrell kondigden ook een nieuwe lijst aan. Daarop moeten personen komen die de Europese sancties omzeilen, bijvoorbeeld wanneer ze Europese goederen via derde landen alsnog naar Rusland brengen. “Dat zal een groot afschrikkingseffect hebben”, meent von der Leyen.

De EU heeft sinds het begin van de invasie van Oekraïne al zes volwaardige pakketten met sancties tegen Rusland uitgevaardigd. De sancties moeten unaniem goedgekeurd worden door de lidstaten.