Half uurtje werk om verplaatste grenspaal weer op zijn plaats te zetten. Maar dat is buiten de administratie gerekend

Jean-Pierre Chopin ontdekte dat de grenspaal werd verplaatst ©  rr

Anderhalf jaar is het intussen geleden dat een boer een grenspaal die in zijn weg stond verplaatste, zodat ons land plots 2,29 meter groter werd. Ten koste van Frankrijk. “Een half uurtje werk om hem terug op zijn plaats te zetten”, schat de burgemeester van grensdorp Erquelinnes. Maar dat is buiten de administratie gerekend. “Ten vroegste eind 2022 zal Frankrijk het stukje grond terugkrijgen. Maar het kan ook nog langer duren.”

Thierry Goeman

Journalisten van het Amerikaanse CNN, de Britse BBC en zelfs een Japanse tv-ploeg zakten in het voorjaar van 2021 naar Henegouwen af om er een reportage te draaien over de Belgische ‘annexatie’ in Frankrijk. Wie grenspaal 1819 heeft verplaatst is nog altijd niet geweten. Maar aangenomen wordt dat het om een landbouwer gaat die de paal met zijn tractor heeft uitgetrokken en heeft verplaatst omdat hij in zijn weg stond.

Zonder Fransman Jean-Pierre Chopin, die als niet-alledaagse hobby landsgrenzen afloopt om te zien of alle grenspalen er nog wel staan, zou het zelfs nooit een item zijn geworden. Maar Chopin zag onmiddellijk op zijn landkaart dat de paal verplaatst was. Oude processen-verbaal bevestigden dat.

Op de grens van het Franse Bousignies-sur-Roc en het Belgische plaatsje Montignies-Saint-Christophe, een deelgemeente van Erquelinnes in Henegouwen, was de 150 kilogram zware paal exact 2,29 meter verplaatst. In het voordeel van België.

Chopin verwittigde meteen burgemeester Aurélie Welonek van Bousignies-sur-Roc. En die contacteerde op haar beurt burgemeester David Lavaux van Erquelinnes. “Ik dacht eerst aan een grap en zei haar blij te zijn dat mijn gemeente groter geworden was”, zegt Lavaux, die er nog altijd moet om lachen.

Hij zou zijn gemeentediensten wel even aan het werk zetten om de paal terug op zijn plaats te zetten, maar werd onmiddellijk teruggefloten door de hogere overheid. Want dit was een ernstige zaak, klonk het in Brussel, die niet in der minne kan geregeld worden.

Nieuwe metingen

“In België liggen de wettelijk bepaalde administratieve grenzen vast en kunnen ze enkel gewijzigd worden door een wet, een verordening of een decreet. De Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie van de FOD Financiën moet daar op toezien. Als een paal wordt verplaatst of verdwijnt, moeten er nieuwe metingen gebeuren”, klinkt het bij de FOD Financiën.

De Frans-Belgische Grenscommissie, die al decennialang niet meer was samengekomen, moet er zich over buigen om de exacte plaats van de paal opnieuw te bepalen. Dan kan een aannemer aangesteld worden om de grenspaal weer op zijn plaats te zetten.

En dat neemt blijkbaar tijd. Veel tijd. Anderhalf jaar al. Ten vroegste eind 2022 en hopelijk vóór april 2023, dan is het exact twee jaar geleden dat Chopin de ontdekking van zijn leven deed, zou het ‘grensconflict’ opgelost moeten zijn, zegt Francis Adyns van de FOD Financiën ons. “Al hangt nog veel af van de agenda en de beschikbaarheid van de Fransen.”

LEES OOK. Belgische landbouwer verplaatst “vervelend paaltje” en verlegt zo Frans-Belgische grens