Direct naar artikelinhoud
Voor u uitgelegdBesparingstips

Een liter warm water kost ruim 70 keer zoveel energie als een liter koud water: hierop kunt u nu al besparen

Een liter warm water kost ruim 70 keer zoveel energie als een liter koud water: hierop kunt u nu al besparen
Beeld Shutterstock

Kan je maar beter de afwas met de hand doen, nu de vaatwasser dure energie slurpt? Is een bad nemen nog slim, of hou je het best bij een koude douche? En kook je nu beter elektrisch of op gas? De Morgen berekende hoe u veelvreters te lijf kunt gaan.

Stofzuiger

We beginnen met een compact huishoudelijk apparaat. Want wat kost het gebruik van uw stofzuiger per uur? De EU deed in 2017 stofzuigers van meer dan 900W in de ban. Als u een stofzuiger met een vermogen van 700 watt heeft, bent u 0,7 kWh kwijt aan een uur stofzuigen (een kilowatt is 1.000 watt). U betaalt hier 30 cent voor. Ervan uitgaande dat u niet dagelijks een uur stofzuigt, valt er met de stofzuiger niet heel veel te besparen. U wilt immers ook niet de muizen voeren deze winter.

Vaatwasser

Een afwasmachine van klasse C verbruikt zo’n 0,73 kWh per keer. Omgerekend kost dit u 32 cent aan energie per vaatwasbeurt. Een vaatwasser verbruikt gemiddeld 13 liter per beurt. Aan water bent u 3 cent kwijt. Een vaatwasbeurt kost in totaal 35 cent. Uiteraard gaan we er vanuit dat u de vaat niet uitgebreid voorspoelt met warm water voordat u deze in de machine zet.

Met de hand afwassen in een teiltje of met een stop in de spoelbak verbruikt u gemiddeld 12 liter opgewarmd water. Dit water kost 3 cent. Gaat u voorspoelen of laat u de kraan tijdens het afwassen lopen, verbruikt u meer liters. Het opwarmen van 12 liter water kost u met een hr-ketel 8 cent. In totaal bent u met potten en pannen wassen met de hand 11 cent kwijt.

Als u alle vaat in de afwasmachine stopt, verbruikt u per jaar 2 tot 3 keer zoveel energie als wanneer u de afwas in een teiltje met de hand doet, concludeert Milieu Centraal. Een jaar dagelijks de vaatwasser gebruiken kost € 127,75 en met het teiltje € 40,15. Het teiltje wint dus. Afwassen is overigens goed voor de mindfulness, het houdt ook nog eens uw handen warm en bevordert goede gesprekken.

Maar soms pakt de handafwas juist slechter uit voor het milieu. Bijvoorbeeld als het water voor de afwasteil uit een close-inboiler komt. En als u de handafwas eerst met erg veel warm water voorspoelt of afwast onder de lopende kraan, is een vaatwasmachine ook beter. Ook gooit u beter niet voor elk bordje dat u afwast een hele teil vol, bovenstaande berekening gaat uit van een afwas per dag. Maar zelfs met drie keer handafwassen bespaart u nog altijd euro’s. Ook bij een A-model afwasmachine (23 cent per vaatwasbeurt, €85,31 per jaar) bent u met twee handwassen per dag goedkoper uit, alleen scheelt het dan niet veel. Maar: tijd is natuurlijk ook geld en de vaatwasser wint op dat gebied nog altijd.

Douche

Minder douchen is zo ongeveer het eerste dat genoemd wordt als u energie wilt besparen. En terecht. Ongeveer 80 procent van het warme water dat we gebruiken komt uit de douchekraan, volgens Milieu Centraal. Nog een fijn feitje: Een liter warm water kost ruim 70 keer zoveel energie als een liter koud water. Op douchen valt dus winst te behalen.

We beginnen bij de douchekop. Een reguliere douchekop verbruikt gemiddeld tussen de 7 tot 12 liter water per minuut. Een regendouche verbruikt al snel 20 liter water per minuut. Oude douchekoppen gebruiken gemiddeld tussen de 12 en 15 liter water per minuut. Met waterbesparende douchekoppen valt flink te besparen: deze gebruiken tussen de 4,5 tot 7 liter per minuut.

In dit rekenvoorbeeld gaan we uit van een douchekop die 8 liter water per minuut verbruikt, en we gaan weer uit van de hr-ketel. Uitgaande van een douche van 10 minuten bent u aan opgewarmd water 80 liter water (17 cent aan water en + 55 cent aan gas) = 72 cent kwijt.

Per persoon in uw huishouden kost 10 minuten douchen per dag €261,50 per jaar. Als u dit terugschroeft naar vijf minuten, bespaart u €130,73 per persoon. Per minuut minder douchen bespaart u ruim 26 euro per jaar per persoon. En dan nu het goede (maar eigenlijk slechte) nieuws: met koud douchen bespaart u pas echt. Ervan uitgaande dat niemand het langer dan drie minuten onder de koude douche uithoudt, kost douchen u 5 cent per dag, slechts 18 euro per jaar bij een dagelijkse bibbersessie. Als u normaal gesproken dagelijks geniet van een warme douche van tien minuten, kunt u met koud douchen - jawel - 243,50 euro per jaar besparen, ruim 20 euro per maand. U kunt natuurlijk ook om te starten terugschroeven naar minder minuten warm douchen, en wellicht 30 seconden koud afdouchen.

Douche
Beeld Getty Images

Bad

Kunnen we beter in bad dan korter douchen? Dat ligt eraan hoelang u onder de warme straal staat. Een gemiddeld bad heeft een inhoud van 120 liter water. Bij De Watergroep kost 1.000 liter water 2,0831 euro. Een bad kost dus 25 cent aan water. Aan het gas om dit op te warmen (hr-ketel) bent u 82 cent kwijt. In totaal kost een bad €1,07. Juist, in bad gaan is daarmee duurder dan onder de douche stappen. Maar als u samen in bad gaat, bent u dan weer goedkoper uit. Ook als u langer dan 15 minuten onder de douche staat, kunt u beter in bad.

Wasmachine

Waarschijnlijk is dit geen nieuws voor u, maar hoe hoger u de temperatuur zet, hoe meer energie uw wasmachine verbruikt. Op het energielabel staat hoeveel kWh uw wasmachine verbruikt op basis van 100 wasbeurten, en ook hoeveel liter water uw wasmachine verbruikt. Gemiddeld verbruikt een wasmachine 60 liter water per wasbeurt. Uitgaande van een wasmachine met een stroomverbruik van 48 kWh per 100 wasbeurten, is het verbruik van uw wasmachine per beurt: 48 kWh / 100 wasbeurten = 0,48 kWh. Gemiddeld verbruikt een wasmachine tijdens een wasbeurt ongeveer 2.500 tot 3.000 Watt aan stroom.

Met een gemiddeld zuinige wasmachine (label C) die voor 60 procent gevuld is, zijn de berekeningen als volgt:

20 graden: 0,22 kWh = € 0,10
30 graden: 0,30 kWh = € 0,13
40 graden (eco): 0,61 kWh = € 0,26
40 graden: 0,74 Kwh = € 0,32
60 graden (eco): 0,78 kWh = € 0,34
60 graden: 0,96 kWh = € 0,42
90 graden: 1,74 kWh = € 0,75

Als u tien wasjes draait op 30 graden in plaats van 40 graden, bespaart u €1,90. Het lijkt niet veel, maar alle beetjes helpen. Als u vijftig wassen van 90 graden vervangt door 60 graden wassen op ecostand bespaart u ruim 20 euro.

Droogkast

De droogkast doet u beter de deur uit. Span een extra lijntje in huis nu de was niet meer naar buiten kan. Wasmand op de grond, lijntje hoog boven uw hoofd, en u heeft nog een gratis work-out ook. Bijkomend voordeel: met een beetje rekken en strekken blijft u warm en kan de verwarming een graad lager blijven. Op jaarbasis kunt u, als u de droger twee tot drie keer per week gebruikt, €182,32 besparen als u voortaan de was zelf ophangt.

De droogkast de deur uit is natuurlijk niet voor iedereen weggelegd. Wat kost het u? Een droogkast verbruikt meer stroom dan een wasmachine. Een wasmachine verwarmt namelijk per ronde slechts eenmalig water, maar een droogkast moet continue warmte produceren om de was goed droog te krijgen. Een droogkast van energieklasse B verbruikt 3,51 kWh per keer. De was drogen kost 1,52 per keer. Tien keer de droger gebruiken per maand kost u dus €15,19.

Verwarming

Met de thermostaat valt goed te besparen. Als u de thermostaat thuis een graad lager zet dan gebruikelijk, bespaart u gemiddeld 120 m3 gas per jaar. Als u in huis bezig bent, is 19 graden vaak warm genoeg. U bespaart hiermee zo’n € 190 per jaar, bijna 16 euro per maand. Om een idee te geven: een gemiddeld Belgisch gezin betaalt 2.331 euro voor de gehele gasrekening op jaarbasis, uitgaande van 15.000 kWh per huishouden

Als u ’s nachts de thermostaat op 15 graden zet, spaart u gemiddeld 125 m3 gas per jaar uit (€198 per jaar). Aangezien het een uur duurt voordat de verwarming is afgekoeld, kunt u dit al een uur voor vertrek naar dromenland doen. Dat is een extra 25 m3 gas per jaar (€39,63 euro). Uitzondering: vloerverwarming. De opwarming van de vloer duurt langer en kost meer vanuit 15 graden dan vanuit 17 of 18 graden. Een andere tip: laat de thermostaat op 15 graden als er overdag niemand thuis is. Doe dit vier dagen per week, en u bespaart gemiddeld 120 m3 gas per jaar (€190,21). Als u in twee slaapkamers de verwarming uit laat, dan levert dit u €158,51 per jaar op, een besparing van gemiddeld 100 m3.

Fornuis

Elektrisch koken of op gas: daar verschillen de meningen over. Wat voordeliger is, hangt af van de huidige prijzen. Een gaskookplaat verbruikt gemiddeld 37 m3 per jaar voor een gemiddeld huishouden. Inductie verbruikt 175 kWh per jaar aan elektriciteit en een gietijzeren kookplaat verbruikt 260 kWh per jaar.

Dan de berekening. Een gaskookplaat kost momenteel €58,65 per jaar. Koken op een inductieplaat kost €75,75 per jaar en op een gietijzeren kookplaat bent u het duurste uit: €112,54. Het is op dit moment dus het goedkoopste om op gas te koken. Dat kan volgend jaar rond deze tijd zomaar weer anders zijn.

Verlichting

Heeft u al ledlampen in huis? Hiermee kunt u fijn besparen. Een ledlamp van 7 watt en een gloeilamp van 60 watt verschilt best een stuk in prijs namelijk. Met 6 uur de lampen aan per dag in de wintermaanden verbruikt u voor de gloeilamp 0,36 kWh per dag (€0,16). Voor de ledlamp 0,042 kWh per dag (€0,02). Als u tien lampen in huis heeft, bespaart u per dag €1,40. Per maand is dit 42 euro.

Sluipverbruik

Nog meer stroom besparen? Een huishouden verbruikt gemiddeld 450 kWh met apparaten die op stand-by staan. Hoe geraakt u aan 450 kWh? Een tv, spelcomputer, laptop, waterkoker, koffieapparaat, drie opladers (telefoon, elektrische tandenborstel) en een computer is 451 kWh per jaar. Trekt u de stekkers eruit als u de boel niet gebruikt, dan bespaart u €194,78 per jaar, ruim 16 euro per maand. Een groot plasmascherm verbruikt overigens per jaar zo 420 kWh, dit kost u per jaar €181,80 (maar dan heeft u ook wat).

Een andere sluipverbruiker is de koelkast: ze verbruiken tussen de 50 en 400 kWh per jaar, afhankelijk van de grootte, de energieklasse en het model van de koelkast. De gemiddelde koelkast komt op zo’n 200 kWh per jaar, maar mocht u nog een energieslurper hebben staan: een koelkast van 400 kWh per jaar kost €173,14 per jaar. Als u deze vervangt voor een van 100 kWh per jaar, bespaart u bijna 140 euro per jaar. Het duurt alleen wel ruim 7 jaar voor u de aanschafprijs van dit nieuwe apparaat (startende op 1.000 euro) eruit hebt.

Conclusie

Als u nog geen ledlampen heeft, sla deze dan nu in. Voor de 42 euro die u per maand bespaart, kunt u een paar mooie peertjes kopen. Verder leert u deze winter maar heel snel de Wim Hof (the The Iceman) methode aan, zodat u voortaan koud kunt douchen. Met koud douchen bespaart u per persoon in uw huishouden 20 euro per maand. Als u dan ook de dekens uit de kast trekt en de verwarming iets lager zet, bent u een flink eind op weg om de rekening naar beneden te krijgen.

Prijspeil 27 september: hierop baseerden wij onze berekeningen

Elektriciteit per kWh: € 0,43285 per kWh (bij een variabel contract voor elektriciteit bij Engie Easy, incl. btw, netwerkkosten en supplementen, voor particulieren in het Vlaams Gewest)

Gas per kWh: € 0,1554 per kWh (bij een variabel contract voor aardgas bij Engie Easy, incl. btw, netwerkkosten en supplementen, voor particulieren in het Vlaams Gewest)

Water: € 1,9652 per m3 (1.000 liter) excl. 6 procent btw = € 2,0831 per m3 incl. btw. (basistarief De Watergroep)

Er is ongeveer 3,93 m3 gas nodig om 1.000 liter water op te warmen. Bij de omzetting gaat energie verloren: de 3,93 m3 gas wordt 5,49 m3 voor een normale ketel en 4,31 m3 bij een hoogrendementsketel (hr-ketel). De gasprijs bij Engie ligt op 15,54 cent per kWh. In België komt 1 m3 aardgas gemiddeld overeen met 10,2 kWh. Voor 1.000 liter water opwarmen met de normale ketel is daarom 56 kWh nodig (€8,70) en bij een hr-ketel is 43,96 kWh nodig (€6,83).