"Gevochten als een leeuw": Vlaams minister-president Jambon houdt Septemberverklaring na regeringscrisis

In het Vlaams Parlement heeft Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) zijn Septemberverklaring afgelegd, waarmee hij het beleid voor het komende jaar uit de doeken doet. Die Septemberverklaring moest een paar dagen worden uitgesteld door een crisis tussen de coalitiepartners in de regering. Uiteindelijk kwam er toch een akkoord. Daarin staan verschillende maatregelen om de koopkracht van de Vlaming enigszins in stand te houden.

Jambon kwam in het begin van zijn Septemberverklaring terug op de crisis van de afgelopen dagen. "Voor u staat een nederige man", aldus de Vlaamse regeringsleider. "Nederig omdat ik besef dat het proces dat we doorlopen hebben als regering niet fraai was. Daar moeten we  allen samen lessen uit trekken."

Eigenlijk moest minister-president Jambon maandag al zijn "Septemberverklaring" doen. Maar de Vlaamse regering raakte het niet eens over de begroting. CD&V wou per se het Groeipakket (de vroegere kinderbijslag) laten meestijgen telkens de spilindex wordt overschreden door de hoge inflatie.

Maar dat vonden de coalitiepartners N-VA en Open VLD een te dure maatregel. Het kwam tot een vertrouwensbreuk en de "Septemberverklaring" moest voor het eerst in de geschiedenis worden uitgesteld. "Wat ik maandag hier heb moeten ondergaan, was pijnlijk. Mijn ego heeft deuken geïncasseerd", gaf Jambon toe. "Maar ik heb gevochten als een leeuw." Daarop kreeg Jambon applaus van de meerderheidspartijen. Al viel het Wetstraatjournalist Bart Verhulst op dat de CD&V-parlementsleden kennelijk niet zo enthousiast waren. 

BEKIJK - Minister-president Jambon over de moeilijke periode de afgelopen dagen: "Ik heb gevochten als een leeuw":

Videospeler inladen...

Uiteindelijk gaf CD&V gisteren toch toe en kwam er groen licht voor een akkoord dat inhoudelijk amper verschilt met wat maandag al op tafel lag. Een naar eigen zeggen "nederige" minister-president dus, maar ook een trotse. "Trots op de inhoud van het akkoord dat ik u vandaag mag voorstellen." Jambon wijst op het evenwicht tussen "zwaar investeren en tegelijk de begroting op koers houden". Dat laatste was inderdaad een reden waarom N-VA en Open VLD niet wilden ingaan op de eis van CD&V rond het Groeipakket.

De minister-president wil het politieke geruzie van de voorbije dagen achter zich laten. "Ik ben ervan overtuigd dat goed samenwerken absoluut mogelijk is", zegt hij in VRT NWS journaal.

BEKIJK - De volledige Septemberverklaring van Vlaams minister-president Jan Jambon:

Videospeler inladen...

Vier miljard aan maatregelen, maar "begroting zeker in 2027 in evenwicht"

Eerst iets over het Groeipakket, hét discussiepunt van de afgelopen dagen:

  • Het basisbedrag van de kinderbijslag wordt opnieuw geïndexeerd aan 2 procent in plaats van 1 procent. Maar een koppeling aan de spilindex komt er dus niet.
  • De doelgroep van de sociale toeslagen bovenop de kinderbijslag wordt uitgebreid met 50.000 extra kinderen die er recht op zullen hebben. Er komt dit en volgend jaar ook een extra tegemoetkoming van 100 euro bovenop de sociale toeslag en vanaf volgend jaar wordt de sociale toeslag ook verhoogd.
  • Daarnaast komt er ook een extra investering van 115 miljoen euro per jaar in de kinderopvang.
Werknemers met een laag loon krijgen via de jobbonus een extraatje bovenop hun loon:
 
  • Wie 1.950 euro bruto per maand verdient, kan een volledige premie krijgen. Die ondergrens is opgetrokken van 1.800 euro, waardoor meer mensen in aanmerking komen voor de volledige premie van 600 euro extra per jaar.
  • Voor de laagste lonen komt er dit jaar eenmalig 100 euro extra bij.
  • De jobbonus neemt af naarmate je meer verdient. De bovenste loongrens wordt voor volgend jaar opgetrokken van 2.500 naar 2.900 euro bruto per maand.
Er komen ook specifieke energiemaatregelen, al zullen die niet meteen de energiefactuur naar beneden drukken. "Vlaanderen heeft onvoldoende middelen om de stijging van de energiefactuur volledig te dragen", zei Jambon:
 
  • De indexering van de huurprijzen wordt beperkt. Het gaat dan vooral over zeer slecht geïsoleerde huurwoningen. Wie een woning met energielabel E of F (de slechtste energiescores) verhuurt, mag de huurprijs een jaar lang niet indexeren. Van een huurwoning met energielabel D wordt de indexatie gelimiteerd tot 50 procent. Vanaf energielabel C mag de verhuurder de huurprijs wel volledig indexeren.
  • Voor bedrijven die verliezen lijden door de hoge energieprijzen, komt er een enveloppe van in totaal 250 miljoen euro. Daarnaast is er ook een bedrag van 1 miljard vrijgemaakt voor leningen en waarborgen.
Een volledig overzicht van de maatregelen kan je in dit artikel lezen. Alles samen zullen de maatregelen 4 miljard euro kosten, met daarbovenop nog eens 1 miljard aan leningen en waarborgen om bedrijven te ondersteunen. "Tegelijk slagen we erin een meerjarenbegroting op te stellen die mogelijk al in 2026, maar zeker in 2027 opnieuw in evenwicht zal zijn", maakte minister-president Jambon zich sterk tijdens zijn Septemberverklaring.
 

Je kan altijd strooigeld uitdelen over iedereen en de rijkste mensen even veel geven als de armste mensen, maar daarvoor hebben we duidelijk niet geopteerd", licht Jan Jambon toe in VRT NWS journaal. "We hebben gezegd: onze middelen zijn beperkt, dus gaan we ze inzetten bij die mensen die dit het meest nodig hebben."

Jan Jambon licht in VRT NWS journaal de keuzes toe die zijn regering heeft gemaakt.

Videospeler inladen...

Lenin, Steve Jobs en Wilfried Martens

Dat er maatregelen moeten genomen worden om de koopkracht in stand te helpen houden, heeft veel te maken met de oorlog in Oekraïne en bijgevolg de hoge energiefacturen. "In Vlaanderen vloeit gelukkig geen bloed, maar de Vlamingen krijgen wel de hoge rekeningen gepresenteerd. Wij mogen niet buigen voor tirannie. Maar we betalen er ook een prijs voor", dixit Jambon.

De geopolitieke situatie noopte de Vlaams minister-president zelfs tot een citaat van de communistische leider Lenin. "Er zijn decennia waarin niets gebeurt en er zijn weken waarin decennia gebeuren." De uiterst-linkse PVDA voelde zich kennelijk enigszins aangesproken. "Niet zenuwachtig worden", reageerde Jambon met een kwinkslag. Het was eens geen "Da gade gij nie bepalen".

BEKIJK - "We mogen niet buigen voor tirannie", aldus Vlaams minister-president Jan Jambon:

Videospeler inladen...

Verder citeerde Jan Jambon ook voormalig Apple-topman Steve Jobs: "Innovation is the only way to win". De Vlaams minister-president wees inderdaad op het belang van technologische innovatie voor Vlaanderen en kondigde een nieuwe versie aan van Flanders Technology International, dat in de jaren 80 en 90 technologiebeurzen organiseerde. De nieuwe versie zal Flanders Technology & Innovation heten.

Tot slot kwam Jambon nog eens terug op de crisis van de afgelopen dagen. Daarbij haalde hij de slagzin van wijlen premier Wilfried Martens boven: luctor et emergo, Latijn voor "Ik worstel en kom boven".

Komende zaterdag vindt in het Vlaams Parlement het debat plaats over de Septemberverklaring.

BEKIJK - In "Villa Politica" werd Vlaams minister-president Jambon geïnterviewd over zijn Septemberverklaring:

Videospeler inladen...

Meest gelezen