Moet de militaire dienstplicht in België terugkomen? Stafchef van het leger opent het debat bij RTBF

"Het is de moeite waard om de denkoefening te maken", zo reageerde admiraal Michel Hofman, de stafchef van het Belgische leger vanochtend op de vraag in het RTBF-programma "L'histoire continue" of we de militaire dienstplicht weer moeten invoeren. Die dienstplicht is voor alle duidelijkheid in ons land nooit afgeschaft, maar wel opgeschort in 1992. "De geopolitieke en geostrategische situatie is nu zo dat er een potentiële noodzaak zou kunnen ontstaan dat we ons moeten verdedigen", stelde Hofman bij RTBF.

Aan VRT NWS bevestigt Hofman dat hij een dergelijke denkoefening wel genegen is. "Maar je moet dat scheiden van de actualiteit", benadrukt hij. "Want we moeten absoluut niet meegaan in de escalerende logica van Russisch president Poetin. We moeten het hoofd koel houden en de-escalatie nastreven. Er is vandaag ook geen enkele intentie om de dienstplicht opnieuw in te voeren. Wij hebben andere katten te geselen bij Defensie momenteel."

Hofman merkt wel op dat ook Scandinavische landen als Zweden, Noorwegen, wellicht door de nabijheid en dreiging van Rusland, de dienstplicht opnieuw hebben ingevoerd. "Dat heeft allemaal te maken met de evolutie van de veiligheidsomgeving. Het loont de moeite om die evolutie op termijn te bekijken vanuit een Belgisch oogpunt: hoe kunnen wij in die context de personeelssituatie van Defensie, als dat nog nodig zou zijn, helpen oplossen?"

Overigens maakt de stafchef zich geen illusies dat een militaire dienstplicht zoals vroeger momenteel al een realistische piste is. "Wij hebben noch het budget, noch het personeel, noch de uitrusting, noch het materiaal om enkele duizenden reservisten op te leiden. Er zijn nog veel belemmeringen. Het is dus niet actueel."

Bovendien speelt de evolutie van de militaire technologie ook een belangrijke rol. "De beroepen en specialismen binnen het leger worden ook hoogtechnologisch. Een opleiding van een paar maanden aan dienstplichtigen, zoals pakweg 40 jaar geleden, is dan geen oplossing. Daarom bekijken we vandaag vooral hoe we gespecialiseerde profielen, zoals techniekers of IT-specialisten, kunnen aantrekken."

Hofman benadrukt dat hij het debat nog helemaal niet gevoerd heeft op het politieke niveau. "Maar je voelt wel aan de reacties van ofwel nostalgische, ofwel zeer gemotiveerde mensen dat het nog altijd leeft. Maar ik ben zeker geen nostalgische mens. Ik kijk naar vandaag en probeer te anticiperen voor morgen."

Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) reageert alvast kort op de uitspraken van Hofman. "Dienstplicht is vandaag helemaal niet aan de orde en ligt ook niet op tafel. We volgen de internationale ontwikkelingen met betrekking tot Rusland uiteraard op de voet en moeten volop inzetten op de-escalatie om erger te voorkomen."

Ook andere politieke reacties sijpelen al binnen. Zo voelt CD&V-voorzitter Sammy Mahdi er wel iets voor. "Maak er een burgerdienst van. Het land militair of civiel dienen, niets mis mee", schrijft hij op Twitter. "Integendeel, we kunnen wel wat patriotisme gebruiken." N-VA-Kamerlid en Defensiespecialist Theo Francken houdt het nog iets bondiger: "Keigoed idee."

Nadia Naji, covoorzitter van Groen, noemt het een "slecht idee". "Militair worden moet een roeping zijn, geen georganiseerde bezigheidstherapie voor jongeren die de vrijheid moeten hebben om zelf hun traject te kiezen."