Dit gezin leefde 3 dagen zonder elektriciteit en verwarming. “Hier kan iedereen iets uithalen”

Natasia Fanariotis (43), haar man Jo (49) en zonen Alexis (16) en Andres (9) wonen in een oude hoeve met twee woongedeelten in Ronse. Hij is verkoper, zij binnenhuisarchitect en al enkele jaren geïnteresseerd in circulaire energie en groener wonen. “We hebben een vast contract en kregen voor de zomer onze afrekening. We vielen achterover van ons verbruik: 10.000 kwh. Dat is het verbruik van twee grote gezinnen, komt neer op zo’n 455 euro per maand, en dat was voor ons de druppel.”

“We hebben geen gas of mazout, geen zonnepanelen, zonneboiler of warmtepomp. Wij zijn dus voor 100 procent afhankelijk van de geleverde elektriciteit.” Dat wilde Nastasia met de stijgende energieprijzen niet meer. “Het nieuwe voorstel dat we onlangs kregen, kwam neer op 1.500 euro per maand. En dat is geen zekerheid, want je krijgt geen vast contract meer. Wie weet zitten we op het einde van het jaar aan 3.000 euro per maand. Dus begon ik een plan uit te werken om gebruik te maken van alternatieve energiebronnen.”

De drie dagen zonder gebruik van het elektriciteitsnet liepen verrassend goed, al botste het gezin wel snel op moeilijkheden. “Binnen de minuut riep onze jongste zoon: ‘Ey, ik heb geen internet meer.’” Dat bleek ook in die drie dagen het grootste probleem. Natasja wou eerst een publieke hotspot gebruiken, waardoor je kan surfen op wifi als je in de buurt van zo'n hotspot bent. Je hebt er wel een abonnement voor nodig bij een provider. “We merkten dat die hotspot alleen maar goed toegankelijk is in steden of goed bebouwde zones. Wij wonen op de grens met Wallonië, dus de connectie was te slecht en ons plan mislukte.”

“We hebben dan gebruik gemaakt van 4G op onze telefoon en koppelden dat signaal met onze pc om te werken of met de televisie om films te streamen. Tuurlijk moesten we even rekenen welk gsm-abonnement daarvoor het voordeligst is en of dit een langetermijnoplossing vormt.”

Verder leek alles heel goed te lukken. “Het was wel enorm aanpassen: elektriciteit is zo’n evidentie geworden. Je komt thuis en steekt automatisch de arm uit om de lichtschakelaar aan te steken. Dat ging nu niet meer. Al was tijdens het experiment alles mogelijk zoals voordien: door zélf onze elektriciteit te produceren.”

Hoe je dat doet? Trommelgeroffel: met de auto. “Die voorzag ons van elektriciteit”, vertelt Natasia. “Als je ermee rijdt, kun je er bijvoorbeeld een telefoon in opladen. Het gaat verder bij ons: er bestaan speciale batterijen die je in de auto kan aansluiten en die worden opgeladen door te rijden. Wanneer we thuiskwamen van ons werk en in totaal een uur hadden gependeld, namen we de batterij simpelweg uit de auto om thuis toestellen op aan te sluiten.”

Zo’n 'portable power station’-batterij bestaat in vele soorten en in verschillende capaciteiten. Je kunt ze gewoon online kopen. “Wij kochten er eentje van 400 euro op bol.com met een vermogen van 1.200 watt. Na een uurtje rijden is hij opgeladen. Bij thuiskomst namen we dan onze stroom mee in huis en konden we koken, een bad nemen,...”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Elke dag laadde Natatsia de thuisbatterij op in de auto (zie foto). Bij het thuiskomen sloot ze er een stekkerdoos op aan, zodat er meerdere toestellen in het stopcontact konden. Zoals een grote lamp die de living verlichtte. “Verder hingen we kleine led-spotjes in heel ons huis op, waarin we AAA-batterijen staken. En waren die batterijen plat? Dan laadden we ze op in de auto.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Hetzelfde geldt voor koken, televisie kijken of douchen. “Mijn kleine batterij kan 1.200 watt aan. Onze microgolf produceert net zo’n 1.200 watt, dus sloot ik hem aan op de batterij. Ook voor het tv-toestel en de radio was dat geen probleem. En voor een douche warmde ik water op met een koker via een campingvuurtje. Dat is inderdaad ouderwets. We denken erover na om in de toekomst water op te warmen met zonlicht, iets wat je op campings veel ziet. Of we kunnen een kleine boiler aansluiten op een grotere thuisbatterij.”

En een leuk weetje: deze batterij kan je ook aan losse (portable) zonnepanelen koppelen om energie op te wekken.

Tijdens het experiment was het niet haalbaar om eten in de koelkast te koelen, vertelt Natasia. “Onze ijskast produceert meer dan 1.200 watt en konden we dus niet aansluiten. In de toekomst kunnen we een kleinere ijskast aanschaffen én twee batterijen aan elkaar koppelen zodat we meer vermogen hebben. Bovendien heb ik gemerkt dat zo’n grote ijskast helemaal niet nodig is. We konden groenten, fruit en drank in onze kelder bewaren. Alleen maar vlees en zuivel moesten absoluut in de ijskast, maar die kan aankopen op de dag van consumptie. Op mijn verjaardag dronken we een koele fles cava, gewoon uit een emmer koud water. Het is zo simpel allemaal: gewoon bewuster leven. Net zoals bijvoorbeeld onze grootouders deden. We zijn heel wat verleerd.”

Ook de oven kon even niet aangesloten worden. “Die verbruikte ook te veel watt voor onze batterij. Er zijn wel ovens die minder watt verbruiken, die we zouden kunnen kopen.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Natasia en haar gezin willen wat ze leerden uit het experiment, nu verder toepassen en perfectioneren. “We hebben ondertussen een grotere batterij besteld, eentje van 1.330 euro voor 1.800 watt. Die toont ons ook het verbruik wanneer je er een toestel op aansluit. Je ziet dus welk toestel heel wat energie zuigt. Bij ons is dat bijvoorbeeld de lamp in de living.”

“De volgende stap, eentje die wat geld zal kosten, is toestellen het huis uit gooien en nieuwe aanschaffen. Zoals onze ijskast, twee jaar oud met A-label, die heel veel lijkt te verbruiken. Ook onze boiler van zeventien jaar oud verbruikt immens veel: de helft van onze factuur ging naar warm water. Die zaken zie je niet op jouw eindfactuur, maar kan ik nu wel in detail in kaart brengen, door radicaal de knop uit te zetten.”

Een absolute voorwaarde voor het gezin van Natasia: niet aan luxe en comfort inboeten. “En naar mijn gevoel is dat ook gelukt. We zijn geen geitenwollensokkenfamilie, maar wilden het geld waar we hard voor werken, niet naar een energiemaatschappij zien stromen. Voorlopig konden we met onze batterij alles doen, behalve water via de boiler opwarmen. Daarvoor zoek ik momenteel naar een zwaardere batterij.”

Maar is dat niet heel duur: die batterijen en nieuwe toestellen kopen? “Het vraagt zeker een aanpassing en investering. Maar investeren in dubbel glas, isolatie of zonnepanelen kost ook zo veel geld. Wie kan dat de dag van vandaag? Ik kan met een batterij van 400 euro — of een duurdere — zelf elektriciteit opwekken, die investering haal ik daar onmiddellijk uit.” Natasia weet nog niet exact hoeveel ze met dit project gaan besparen, maar weet wel waar ze wil stranden. “Ik wil van 10.000 kWh naar 4.000 kWh gaan. Dus meer dan de helft zakken in ons verbruik.”

Een gemiddeld gezin zou met de nieuwe tarieven tussen de 900 en 1.200 euro aan energie verbruiken per maand. “Dan denk ik dat we dat met deze ingrepen vlug hebben terugverdiend en we op lange termijn zullen besparen. Dat merk ik nu al. Ik ga er dus sowieso mee verder en ga ons verbruik nog meer in kaart brengen en hard inzetten op alternatieven.” Enkele dagen na het experiment kan Natasia nog meegeven dat ze nu voor 80 procent verder leven zoals tijdens de drie dagen. “Enkel voor de boiler en het internet gebruiken we nog stroom van het net. We zijn dus met ons eigen, betaalbaar systeem semi ‘off-grid’. Verbazingwekkend hoe snel je je toch kan aanpassen.”

Wie het hele avontuur en de verdere stappen en tips van het gezin wil volgen, kan kijken op Natasias website of op Instagram.

Koude douches nemen: beter voor je energiefactuur, je gezondheid én je gewicht. Experts over hoe je eraan went (+)

Trend waar velen van huiveren mag ook deze herfst nog blijven: slippers gecombineerd met sokken