Felle kritiek op uitspraak van Liesbeth Homans (N-VA) over kinderopvang: zijn onze politici "wereldvreemd"? 

“Met de budgetten die de Vlaamse regering voor kinderopvang voorziet, gaan we terug naar de jaren stillekes, met de vrouwen aan de haard.” Dat zei PVDA-parlementslid Lise Vandecasteele zaterdag tijdens het debat over de Septemberverklaring in het Vlaams Parlement. "Als kinderopvang sluit, zullen vooral de kinderen en moeders de rekening betalen."

Een uitspraak die werd ontvangen door hoongelach van andere parlementsleden en een reactie van parlementsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA). "Collega Vandecasteele, ik weet niet of u beseft dat er meestal twee ouders zijn en er ook zoiets als een vader bestaat?", gevolgd door heel wat applaus van verschillende partijen in het halfrond.

De tussenkomst van Homans is volgens PVDA niet alleen "totaal ongepast", maar ook een inbreuk op het reglement van het parlement. In een brief aan de voorzitter en aan het Uitgebreid Bureau vraagt de partij excuses van de voorzitter en "gepaste maatregelen".

Ook op sociale media klinkt de kritiek op Homans luid. Sommigen vinden het onacceptabel dat de parlementsvoorzitter uit haar neutrale rol viel, maar het is vooral de "wereldvreemdheid" die in het verkeerde keelgat schiet.

"Niet alleen geeft Homans daarmee weinig aandacht aan huishoudens die niet voldoen aan het “traditionele plaatje” van het heteroseksuele koppel", zegt Jeroen Lievens, expert gender en diversiteit en beleidsmedewerker bij Femma Wereldvrouwen. "Het is ook frappant dat ze als parlementsvoorzitter en voormalig minister van Gelijke Kansen ontkent dat de zorgverhouding tussen man en vrouw niet gelijkloopt.”

“Die onevenredigheid is er wel degelijk en heeft te maken met verschillende oorzaken: het genderstereotype in de maatschappij, maar ook het beleid. Denk maar aan het verschil in geboorteverlof."

"Uit onderzoek blijkt dat mensen het gevoel hebben dat politici heel ver van hen staan", weet politicoloog Robin Devroe (UGent). "De uitspraak van Homans is daarvan een sprekend voorbeeld. Voor heel veel mensen is betaalbare en/of afwezige kinderopvang een dagelijks probleem."

"Door te doen alsof er geen probleem is omdat je "gewoon je kinderen bij de papa kunt laten", geef je als politicus de indruk niet met beide voeten in de maatschappij te staan en niet met dezelfde problemen te kampen krijgt als de doorsnee burger."

"Homans zei het waarschijnlijk nogal impulsief, maar de vele andere parlementsleden die applaudisseerden leken haar uitspraak te ondersteunen en zich er verder geen vragen bij te stellen.”

"Politici zijn zodanig bezig met het politieke spel, maar ook met gigantische beslissingen over onze welvaart en toekomst, dat ze daardoor worden opgeslokt", zegt Devroe. "Daardoor verliezen ze voeling met wat er leeft en slagen ze er niet in om problemen op een correcte manier te vertalen in het beleid, hoewel ik geloof dat ze dat willen."

Naast de kritiek op sociale media zijn er ook tegenreacties die vooral aanhalen dat Homans wél een punt had, en verontwaardigde mensen vooral uit emotie reageren. 

Toch draait de discussie volgens Patrizia Zanoni, hoogleraar aan de School voor Sociale Wetenschappen (UHasselt), niet alleen rond sentiment. "Er is genoeg cijfermateriaal dat de onevenredigheid tussen vrouwen en mannen op vlak van kinderzorg toont.” Ze verwijst daarbij naar de cijfers van deeltijds werk: in 2021 werkte 40,2 procent van de werkzame vrouwen deeltijds, tegenover 11,6 procent van de mannen.

"Er is aangetoond dat deeltijds werken vaak een directe link heeft met een zorgfunctie binnen een familie", gaat Zanoni verder. "Vaak zorgen deeltijds werkzame mensen dus voor een naaste. Een kind, maar dat kan ook een ouder(e) of iemand met een beperking zijn."

"Er is al een gesprek gaande in de maatschappij om de zorg meer gelijk te trekken, zeker in vergelijking met vorige generaties. Maar de kloof is nog steeds heel groot, waardoor de crisis in de kinderopvang wel degelijk een disproportionele impact heeft op moeders."