“Ik wil niet praten met collega's op de trein.” Pendelergernissen teisteren de Belg: psycholoog geeft advies

Noem de Belg gerust een ‘superpendelaar’. Dat blijkt uit een recent onderzoek van SD Worx. Maar liefst een op de vijf Belgen pendelt meer dan twee uur per dag. De helft van de bevraagde werknemers gaf aan zo'n 45 minuten onderweg te zijn naar het werk.

Niet alleen is dat een hap uit je vrije tijd, zoals ‘superpendelaars’ Chloë (23) en Sofie (44) al eens bij ons getuigden. Het is ook een grote hap tijd die je ongewild spendeert met vreemden. En die kunnen weleens op je zenuwen werken, zoals ook lezers Alina, Stijn en Anita ondervonden. Gelukkig weet gelukspsychologe Josje Smeets raadt.

De oplossing die gelukspsychologe Josje Smeets voorstelt: “Ik raad mensen altijd aan om even ‘over te steken’. Om even in de situatie van de ander te verplaatsen. Je had dus kunnen zeggen: “Ik hoor dat u het heel leuk heeft aan de telefoon (of dat u heel hard aan het werk bent), maar ik zou heel graag even rustig mijn krant willen uitlezen (bijvoorbeeld). Is het een optie dat u ergens later uw telefoongesprek voert, of dat u bijvoorbeeld even een e-mail stuurt?” Zo stel je je eigen behoefte naast die van de ander, en geef je meteen een suggestie voor een oplossing. Jij hebt je van jouw kant in ieder geval niet boos hoeven maken, en je blijft beleefd: wat ook een beter gevoel zal geven.”

De oplossing die gelukspsychologe Josje Smeets voorstelt: “Ook aan jou geef ik graag dezelfde raad: Verplaats je even in de ander en leg jouw eigen behoeftes daarnaast. “Zeg, ik begrijp dat je nood hebt aan een babbel, maar ik heb een hele drukke dag gehad en ben eigenlijk heel moe. Als je het goed vindt, ga ik even een boekje lezen.” Je blijft beleefd, hebt de behoefte van de ander benoemd en mag daarmee het gesprek best afsluiten.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

De oplossing die gelukspsychologe Josje Smeets voorstelt: “Je kunt natuurlijk gewoon je oortjes in doen en heel hard muziek opzetten, maar dat is maar een korte oplossing. Aan jou zou ik aanraden om te mediteren. Zeker als je je verveelt op de trein, zul je je misschien extra bewust worden van andere mensen. Maar als je je even via de meditatie focust op je ademhaling en leert ademhalen vanuit je buik, zul je je automatisch meer ontspannen voelen en minder last hebben van geluiden. Mediteren helpt om achtergrondgeluiden letterlijk naar de achtergrond te laten verdwijnen.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Frustreer jij je op de trein of in de auto over heel andere dingen dan Alina, Stijn en Anita? Misschien heb je vaak stress over te laat komen, erger je je te pletter aan de gebrekkige dienstverlening (zoals op deze stakingsdag) of blijft je brein op weg naar huis in werkmodus. Gelukspsycholoog Josje Smeets deelt nog zes concrete tips om je pendeltijd aangenamer, rustiger, en frustratielozer te beleven.

Smeets: “Het gevoel dat je tijd aan het verliezen bent of angst hebt om te laat te komen geeft heel veel stress. Stel om dat te vermijden je verwachtingen bij. Als mijn GPS aangeeft dat ik 2 uur over de reis ga doen, stel ik me in op een rit van 3 uur. Of verwacht van tevoren dat je zult moeten staan in de bus. Als je dan toch een zitplaats bemachtigt, is dat alleen maar goed nieuws. Zo valt het al bij al toch mee en beleef je minder stress.”

Smeets: “Sommige mensen werken graag nog wat door op de trein en dat kan prima, tenminste als je vroeger kan stoppen op je werk. Het zorgt voor heel veel mensen dat ze rustiger — want eerder dan verwacht — thuis arriveren. Maar op je gewone tijd stoppen en daarná nog verder werken in de trein, raad ik af. Dan boek je geen winst meer. Je gebruikt je woon-werkverkeer nog altijd beter om je hersenen rust te geven, en om de overgang van een alerte, vaak stressvolle werkomgeving naar je rustigere thuis aan te geven. Het verklaart waarom er in de lockdown zo veel meer burn-outs waren: mensen misten die overgang. Gebruik het pendelen daar liefst voor, tenzij je echt iets wint bij het anders te doen.”

Smeets: “Een grote factor in ons geluksgevoel is werken aan jezelf. Wie bijleert, is gelukkiger. Voor sommige mensen kan het dus heel ontspannend werken om hun pendeltijd te zien als tijd om zichzelf te ontplooien. Interessante boeken lezen of luisteren naar podcasts over je vakgebied: het gevoel dat je aan jezelf werkt, zorgt op langere termijn voor een groter geluksgevoel – en dus minder stress.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Smeets: “Ontspanning is voor iedereen anders. Voor sommigen is dat een boek lezen, een puzzel maken, naar een podcast luisteren of even mediteren. Voor anderen is ontspanning luisteren naar muziek, een breiwerk beginnen of een dagboek bijhouden. Het is heel nuttig om te leren wat jou ontspanning biedt. Zodra je dat weet, gebruik je dat onderweg naar het werk of naar huis. Klinkt heel simpel, maar verbazingwekkend veel mensen weten niet eens waar zij van ontspannen: dat is pas een groot probleem.”

Smeets: “Een andere nuttige manier om je tijd te besteden én een bron van ontspanning: connectie met anderen aangaan. Naast zelfontplooiing is menselijke connectie een hele grote factor in ons geluksgevoel. In de auto kan dat bijvoorbeeld zijn: bellen naar een vriendin die je al even niet hebt gesproken of naar je schoonmoeder. Kies in de trein of bus liever voor een berichtje om even te vragen hoe het met iemand gaat. Luid bellen op het openbaar vervoer kan je medereizigers namelijk net stress bezorgen (lacht).”

Smeets: “Onderschat de rust niet die jouw hersenen nodig hebben na een hele dag ‘aan’ staan op kantoor. Je even vervelen is écht goed voor je, maar we doen het niet genoeg. Een ritje met de trein is net het ideale moment om je te vervelen, terwijl je dan vaak gedachteloos op je gsm zitten scrollen. Mijn tip: leg je telefoon wat vaker opzij. Even helemaal niks doen zal je op lange termijn helpen om minder stress te ervaren. Als je het echt te moeilijk vindt om helemaal niets te doen, kan je ervoor kiezen om naar een meditatie te luisteren via Spotify, dan kun je even begeleid nietsdoen.”

Steeds meer Belgen zijn ‘superpendelaars’, zoals Chloë (23) en Sofie (44): “Ik zie mezelf dit geen 10 jaar doen”

Beter jobhoppen of 10 jaar bij hetzelfde bedrijf blijven? Arbeidsexpert reageert: “Zo blijf je interessant op de arbeidsmarkt” (+)

“Ze is poeslief en toch blijf je op je hoede.” Psycholoog vertelt hoe je omgaat met ‘frenemies’ op de werkvloer