Weg open voor heropstart Oosterweelwerken: “PFAS-vervuiling raakt niet verder verspreid door graafwerken”

Over de vraag of de Oosterweelwerken nu meer of minder milieuschade veroorzaken, bikkelen de Vlaamse regering en een aantal milieuorganisaties al meer dan een jaar. In de lente van 2021 kwam aan het licht dat het chemiebedrijf 3M jaren schadelijke en moeilijke afbreekbare PFAS-stoffen loosde in de omgeving.

Omdat de fabriek pal in het gebied ligt van de grond- en bouwwerken om de Antwerpse Ring te sluiten, heeft de vervuiling zware gevolgen. Volgens de milieugroepen leidt Oosterweel ertoe dat PFAS zich verder kunnen verspreiden in het bodemwater en zo nog meer gezondheidsrisico's kunnen creëren. Volgens de politiek zijn de werken net de oplossing, omdat een deel van de vervuilde grond verdwijnt. In april gaf de Raad van State de milieugroepen in een spoedprocedure gelijk.

VITO-onderzoekers formuleren nu voor het eerst een eensluidend antwoord: het opgraven en verplaatsen van gecontamineerde grond op de werf leidt niet tot meer PFAS in het bodem- en grondwater. Dat komt omdat op delen van de werf vervuilde grond weggenomen wordt, maar ook omdat ophogingen - voor bijvoorbeeld bermen - altijd gebeuren met grond die minder vervuild is dan de bodem die er al ligt.

"Metingen op de werf en modellen van de concentraties in de komende eeuwen bewijzen dat de dosissen PFAS altijd sterker en sneller afnemen dankzij de Oosterweelwerken dan als niets gebeurt op de site", zegt Karl Vrancken, de PFAS-opdrachthouder die het onderzoek opvolgt voor de overheid. De conclusies gelden zowel voor de grondwerken op Linkeroever als aan de Scheldetunnel.