Urbanus maakt nieuwe plaat, met nummers over "woke" en influencers: "Ik blijf zeggen wat ik te zeggen heb"

Tijdens zijn jubileumjaar heeft Urbanus het na 50 jaar carrière drukker dan ooit. Voor een televisieprogramma reist hij de wereld rond, en hij tourt langs de theaterzalen met zijn show “Bis bis bis”. Begin december komt “In roer en rep” uit op cd en vinyl. Een EP met 4 nummers werd uiteindelijk een plaat met 9 nummers: 7 nieuwe liedjes, waarvan enkele uit zijn nieuwe comedyshow, en 2 herwerkte nummers uit zijn beginjaren.

““De wereld is om zeep” bestaat 50 jaar, dus hoog tijd voor een Engelstalige versie: “the world is after soap”. Ook “Fillemong en Fillomeen” was aan een nieuwe versie toe. Dat lied gaat over een boerenjongen die een vrouw versiert. Ik heb de tekst vrouwvriendelijker gemaakt, al is Fillomeen aan het einde van het nummer nog steeds zwanger”, vertelt Urbanus in comedycafé The Joker, waar hij zijn nieuwe plaat voorstelt.

Al 50 jaar houdt de komiek uit het Pajottenland vast aan dezelfde basis: in liedjes en sketches lachen met de gevoeligheden van het moment. Al heeft hij de grenzen van de humor zien opschuiven. 

“Als een bepaald woord niet meer gebruikt wordt in de huidige tijdsgeest, dan pas ik mij met plezier aan. En dan zal ik de draak steken met de degene die dat beslist heeft. Elke generatie moet op tafel kloppen en zeggen: “dit vinden wij belangrijk”. Maar ik zeg nog altijd wat ik te zeggen heb. Als artiest kan je er niet voor zorgen dat iedereen je graag ziet: dan moet je jezelf zo inhouden, dat je niets meer te vertellen hebt.”

En dan valt de term “woke”. “Ze hebben overschot van gelijk, om ongelijkheid aan te klagen. Maar af en toe slaat de klepel door. En op die punten moeten we hen niet knuffelen, maar even knuppelen, zonder iemand te beledigen of kwetsen. Zo lach ik in het nieuwe nummer “Blije meningsuiting” met wat er allemaal zogezegd niet meer mag, maar ik doe dat met een Urbanus-hoek af.”

Op zijn nieuwe plaat bezingt Urbanus opnieuw een bont allegaartje aan onderwerpen. Maar over corona zwijgt hij in alle talen. "We kunnen daar niet over blijven zagen", vindt hij. "Ik heb wel een nummer gemaakt over de energiecrisis. En ik breng een ode aan mijn vrouw Nadine, in ”Liefste egaatje”. “Eega”, dat is zo’n typisch woord uit kruiswoordraadsels. Ik kan het niet aanzien hoe vrouwen in veel landen nog altijd onvoldoende gerespecteerd worden”, klinkt het hoofdschuddend.

In “Influencer” steekt Urbanus de draak met de onlinewereld. “Insta-instagram-gram-gram ik kan niks, maar ik maak veel reclam”, klinkt het onder meer. “Ik doe mijn best om mee te zijn, maar ik ben een mens met een onlinebeperking. Gelukkig helpen mijn kinderen daarbij. Ik heb hen gevraagd welke platformen er bestaan, om niet over de fax te moeten zingen”, lacht Urbanus. “Het is me trouwens opgevallen dat de jonge generatie mij vaak ontdekt via fragmenten op YouTube. Hun ouders zien dat ze moeten lachen met mijn strips, en vertellen dan dat ik ook comedy en liedjes maak.”

Dat hij zijn publiek steeds vaker via hun smartphone naar zijn zaalshow ziet kijken, is iets waar Urbanus het moeilijk mee heeft. ““Ben je zo’n dommerik, dat je er thuis nog tien keer naar moet kijken voor je mijn moppen snapt?”, zeg ik als ik iemand zie filmen. Bij de start van mijn optredens toon ik een animatiefilmpje met de boodschap “Niet filmen, probeer mijn optreden te onthouden met je eigen geheugen”. Maar je houdt zoiets niet tegen, al is het voor een komiek jammer als er fragmenten uit je show circuleren online. Zonder context van een comedyshow komt alles brutaler over dan je het bedoelt. Ik zit zelf niet online, maar mijn kinderen krijgen soms boze reacties over uitspraken van mij.”

Urbanus’ lievelingsnummer op de plaat is “Alleen maar over jou”: een vette knipoog naar meezingers van Vlaamse artiesten. "Het is mij opgevallen dat Vlaamse artiesten jarenlang kunnen optreden met dezelfde hits, want hun fans willen niets liever horen. Die nummers gaan ook altijd over hetzelfde: de liefde, en specifiek over “jou” of “jij”, zodat elke fan zich persoonlijk aangesproken voelt. Terwijl ik als komiek altijd nieuw materiaal moet uitvinden. En ik kan in putteke zomer geen “Bakske vol met stro” staan zingen.”

Voor zijn nieuwe plaat heeft Urbanus samengewerkt met twee gitaristen die hij “virtuozen” noemt: streekgenoot Manu Huylebroeck (26), die onder meer speelt bij Axl Peleman, en Kreuner Jan Van Eyken (68). Ze hebben allebei de plaat ook mee vorm gegeven als producers. 

“Ik heb ze allebei leren kennen via mijn dochter. Als artiest wil je af en toe nieuwe impulsen krijgen om niet in herhaling te vallen. Als ik Jan en Manu had laten doen, dan was het een héél stevige plaat geworden, die zelfs op Tomorrowland kon. Maar ik ben blij dat ze rond mijn getokkel met hun stevige gitaren veel variatie en energie brengen, terwijl de tekst van mijn luisterliedjes overeind blijft.”

Ook bijzonder: Urbanus stond in de studio met zijn twee dochters, Marieke en Liesa. “Zij hebben de backing vocals ingezongen. Ze doen dat goed, en natuurlijk is het ontroerend als vader, om zoiets met je kinderen te delen. Met Liesa heb ik ook de hoes van de plaat gemaakt. Ik heb negen schetsen getekend, die elk verwijzen naar één liedje, en Liesa heeft een mooi totaalontwerp gemaakt.”

De nieuwe plaat wordt momenteel nog afgewerkt in de studio, terwijl Urbanus zich alweer focust op zijn podiumwerk. “De essentie van mijn beroep – op een podium staan – wil ik nog lang doen. Dat lukt prima, als ik me vooraf kan terugtrekken in mijn kleedkamer, om alles nog even te overlopen. Ik vergelijk het met coureur Eddy Merckx: die kan nog altijd met de fiets rijden, maar niet als ze om de 100 meter een kruiwagen kasseien voor zijn wielen gooien. Ik treed nu minder vaak op dan vroeger, dus ik moet soms repeteren, anders lijkt elke show een try-out voor het publiek. En natuurlijk liggen er spiekbriefjes op het podium: als het dat maar is."