Eieren, koffie, brood, kaas: alles van uw ontbijt wordt duurder, maar hoeveel juist?

Ook wie de krant niet openslaat bij het ontbijt, ontsnapt niet aan de inflatie. Brood, yoghurt, een plakje jonge gouda of een gebakken eitje, een groot deel van het ochtendarsenaal is in een jaar tijd een pak meer gestegen dan de al torenhoge inflatie in september (11,3 procent). Zo betaal je in de supermarkt volgens Test-Aankoop, dat de prijzen van zo’n 3.000 producten volgt in de supermarktketens, tot zelfs 30 procent meer voor boter en halfvolle melk.

Zowat alles in de supermarkt – of daarbuiten – is natuurlijk duurder geworden omdat producenten met een torenhoge energiefactuur kampen. Toch drukt bijna elk product aan de ontbijttafel daar nog eens zijn eigen stempel op.

Basis

We beginnen bij de basis: brood, dat 14 procent meer kost dan een jaar geleden. Naast energieverslindende ovens, ligt dat vooral aan de gestegen prijzen voor graan. Die lijken hun piek voorbij. Met dank aan de ‘graandeal’ die weer wat export vanuit Oekraïne toelaat, is de handelsprijs met zo’n 100 euro per ton gezakt. “Maar de bloemmolens laten voorlopig hun prijs niet zakken, omdat zij ook met gestegen kosten zitten”, zegt Eddy Van Damme (Bakkers Vlaanderen).

Zijn federatie berekende recent de algemene verkoopprijs voor een groot wit of bruin brood op 2,94 euro, waar dat vorig jaar nog 2,40 euro was. Die stijging voeren veel bakkers volgens hem echter nog niet zo sterk door “omdat de supermarkten op dit moment liever brood met verlies verkopen”. Ook voor koffiekoeken geen goed nieuws: “Het poeder waar we gele crème mee maken, is deze week in prijs verdubbeld.”

Wie ’s ochtends graag een eitje (+16,6 procent) bakt, klutst er meteen de gestegen voederprijzen bij. Eenzelfde verhaal voor wie daar een lapje gerookt spek (+12,9 procent) bij lust. Bij varkens speelt bovendien nog een extra factor een rol: de Vlaamse productie is in de eerste maanden van dit jaar met 9 procent gedaald, ook door onzekerheden in het stikstofverhaal. De Boerenbond verwacht nog een verdere daling.

De meest opvallende kostenpost is echter zuivel, met dank aan de historisch hoge melkprijzen. Die lagen in augustus op gemiddeld 56 cent per liter, tegenover 35 cent een jaar eerder. Dat drijft de prijzen van smeerboter (+16,5 procent), yoghurt (+17 procent), jonge gouda (+29 procent), halfvolle melk (+30 procent) en gewone boter (+30 procent) richting zenit. “In Vlaanderen is de productie gestegen, maar internationaal zien we een daling”, zegt Bart Minne van het Departement Landbouw en Visserij. Vooral de droogte, en de mindere kwaliteit van het gras, speelt de sector in heel wat landen parten.

De prijs van gemalen koffie (+23,3 procent) zit al sinds oktober vorig jaar in de lift, door de slechte oogst in Brazilië en de verstoring van de transportketen. De cruciale factor daar: hoe zit het met de nieuwe oogst in het najaar? Veel of weinig regen op de Braziliaanse hellingen kan de koffieprijzen de komende maanden sterk beïnvloeden.

Piek nabij

Is het dan allemaal kommer en kwel bij het ontbijt? Neen, volgens de analyse van Test-Aankoop is de prijs van muesli (+8,9 procent), choco (+8,6 procent) en sinaasappelsap (+6,6 procent) in reële termen zelfs iets gedaald. Voor een grannysmithappel betaal je tegenwoordig 8 procent minder.

Volgens Koen De Leus, hoofd­econoom van BNP Paribas Fortis, zijn we stilaan bij de inflatiepiek. “Maar omdat de gestegen grondstoffenprijzen nog niet volledig aangerekend worden, de vaste energiecontracten bij heel wat producenten aflopen en de loonkosten in januari flink zullen stijgen, verwachten bedrijven dat de prijs nog zo’n 16 procent hoger kan liggen”, verwijst hij naar een recente enquête van de Nationale Bank.