Waar komen die prachtige herfstkleuren vandaan?

Elk jaar ontstaat er een prachtig schouwspel van gele, oranje, rode en soms paarse tinten in onze bossen. Al deze kleuren zijn onlosmakelijk verbonden met het voor de rest gure, grijze en regenachtige seizoen. Maar wat velen onder ons niet weten is dat enkele van deze kleuren al het hele jaar door goed verborgen zitten in de bladeren, achter het groene chlorofyl. Tijdens de lente en zomer gebruiken de bomen chlorofyl om met zonlicht water en koolstofdioxide om te zetten naar glucose en zuurstof.

Eenmaal de herfst in het land is, vormt er zich een kurkachtig laagje tussen het blad en de tak. Dit dient om de tak te beschermen maar snijdt ook het blad af van voedingsstoffen, water en mineralen. Hierdoor verdwijnt het chlorofyl. De groene kleur vervaagt en maakt plaats voor gele en oranje tinten. Het zijn stoffen genaamd carotenoïden die dan naar de voorgrond treden. De rode en paarse tinten zijn wel uniek voor het seizoen. De bladeren maken enkel in de herfst het pigment anthocyaan aan.

Lees verder onder de afbeelding.

Welk kleurenpalet je aandacht grijpt als je naar boven kijkt hangt, naast het soort boom, ook af van het weer. Het mooiste resultaat verkrijg je wanneer er een droge en zonnige herfst volgt op een natte lente en zomer. Al mag het nog niet vriezen tijdens de nachten. Op deze manier verdwijnt het groen sneller en vormt er zich meer paars en rood. Dit is ook de reden dat geen enkele herfst hetzelfde is. Ook de locatie speelt een rol. Men spreekt niet voor niets over de gouden Europese herfst en rode Amerikaanse. Dat zou mogelijk het gevolg van de ijstijden zijn die de bomen miljoenen jaren geleden naar het zuiden deden migreren. Al zaten in Europa de Alpen in de weg, waardoor heel wat roodkleurige soorten zijn uitgestorven.

Helaas delven de carotenoïden en anthocyanen uiteindelijk ook het onderspit waardoor één molecuul eenzaam overblijft: tannine. Dit is een chemische stof die in het celmembraan van de bladeren zit en dus niet vervaagt. Op het einde van de herfst is al wat ons nog rest… bruin.

Lees ook:

Waarom is het nu weer dikwijls mistig ’s ochtends? En waar komt dat fenomeen vandaan?

Daar zijn de verkoudheden weer: “Een gezonde levensstijl beschermt je, maar er is nóg een doeltreffende remedie” (+)

“De herfst is een beter plantseizoen dan de lente”: tuinexperte toont wat er nú allemaal in de grond kan (+)