AFP or licensors

Liveblog - Joe Biden belooft luchtafweer aan Kiev, onze man Marijn Trio is in Lviv: "De stad is in duisternis gehuld"

Het dodental in de verschillende getroffen Oekraïense steden loopt op nadat Rusland vanochtend massale raketaanvallen uitgevoerd heeft. Met raketten en kamikazedrones werd vooral de energie-infrastructuur geviseerd, maar tegelijk zijn ook heel wat burgerdoelen geraakt zoals een stadspark en een speeltuin in Kiev. De Russische president Poetin bevestigt dat het om een vergeldingsactie gaat voor de aanval op de Krimbrug afgelopen weekend. In een telefoongesprek met zijn Oekraïense collega Zelenski belooft VS-president Biden geavanceerde luchtafweer te leveren aan Oekraïne.

Nieuwe berichten kunnen niet opgehaald worden, probeer het later opnieuw.

Liveblog

Washington belooft geavanceerde luchtafweersystemen aan Kiev

In een telefoongesprek met zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski heeft de Amerikaanse president Joe Biden beloofd dat de VS geavanceerde luchtafweersystemen aan Oekraïne zal leveren. Biden heeft Zelenski verzekerd dat zijn land Oekraïne zal blijven steunen en veroordeelt de "zinloze aanvallen" door Rusland op burgerlijke doelwitten. 

"President belooft om Oekraïne te blijven steunen zodat het zichzelf kan verdedigen. Dat betekent ook met geavanceerde luchtafweersystemen", luidt een mededeling van het Witte Huis. De VS beschuldigt Rusland ook van wreedheden en oorlogsmisdaden.

Tot nu toe heeft Washington al voor ruim 16,8 miljard dollar (17,3 miljard euro) steun aan Oekraïne gegeven. 

Marijn Trio vanuit Lviv: "Gevolgen van aanval goed zichtbaar"

VRT-journalist Marijn Trio is momenteel in de Oekraïense stad Lviv, een stad die tot nog toe vrij goed is gespaard gebleven van het oorlogsgeweld. Bij een raketaanval vanmorgen is de elektriciteitscentrale vernield. "De gevolgen zijn goed zichtbaar", zegt Trio. "De stad is helemaal in duisternis gehuld. 90 procent van de stad zit zonder stroom. Mensen lopen rond met zaklamp van hun gsm. Ook het internet ligt plat."

De doelwitten die vandaag geraakt zijn, zijn volgens Trio een combinatie van kritieke infrastructuur en burgerdoelwitten. "Verschillende raketten bij daglicht tijdens de spits? Dan kan je alleen concluderen dat het de bedoeling was om een hard signaal te geven en burgerslachtoffers te maken."

Videospeler inladen...

Oekraïne bestempelt Rusland als "terroristische staat"

Sergej Kyslytsya, de Oekraïense ambassadeur bij de Verenigde Naties, heeft Rusland ervan beschuldigd een terroristische staat te zijn. Kyslytsya deed zijn felle uitspraak tijdens de Algemene Vergadering in New York, die met spoed is bijeengekomen na de Russische bombardementen in verschillende Oekraïense steden.

"Rusland heeft eens te meer bewezen dat het een terroristische staat is die men op de strengst mogelijke manier moet ontraden", zei ambassadeur Kyslytsya.

De aanslagen, waarbij over heel Oekraïne verschillende doden vielen, zijn een reactie van het Kremlin op de explosie bij de brug naar het strategisch belangrijke schiereiland Krim, dat door Rusland geannexeerd is.

VN-resolutie op tafel om schijnreferenda en annexaties te veroordelen

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York is sinds 21 uur Belgische tijd bijeen over de crisis in Oekraïne. De vergadering was al gepland voor de raketaanvallen van eerder vandaag en draait rond de illegale annexatie van vier Oekraïense regio's door Rusland na enkele schijnreferenda.

Er ligt een niet-bindende resolutie op tafel die de schijnreferenda veroordeelt en de annexaties illegaal beschouwt. Daarnaast wordt geëist dat Moskou "onmiddellijk en onvoorwaardelijk" alle Russische troepen volledig terugtrekt uit het internationaal erkende grondgebied van Oekraïne.

In tegenstelling tot de VN-Veiligheidsraad kan de Algemene Vergadering geen juridisch bindende resoluties aannemen. Daar staat dan weer tegenover dat leden in de Algemene Vergadering geen vetorecht hebben. Wat wel het geval is in de Veiligheidsraad. Met hun veto hebben de Russen tot nog toe juridisch bindende resoluties kunnen wegstemmen in die Veiligheidsraad.

Sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne heeft de Algemene Vergadering al gestemd om de terugtrekking van Rusland te eisen, Moskou de schuld te geven van de humanitaire crisis in Oekraïne en Rusland te schorsen uit de VN-Mensenrechtenraad. Voor de huidige resolutie wordt pas later deze week een stemming verwacht.

Rusland: "VS wakkert Oekraïense oorlogszucht aan en bemoeilijkt zo diplomatie"

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken beweert dat het land nog steeds open staat voor diplomatie, maar dat de Verenigde Staten dat mogelijke diplomatieke proces bemoeilijken "door de Oekraïense oorlogszucht aan te wakkeren".

"Hoe langer Washington die oorlogszucht aanmoedigt en terreurdaden van Oekraïense saboteurs aanmoedigt in plaats van verhindert, hoe moeilijker het zal worden om een diplomatieke oplossing te vinden", klinkt het in een mededeling van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Zelenski: "Oekraïners zijn niet geïntimideerd door Russische raketten"

De Oekraïense president Zelenski benadrukt dat zijn land en landgenoten "niet geïntimideerd" zijn door de Russische raketten. "Oekraïne kan niet worden geïntimideerd, niet uit elkaar worden gehaald en niet worden gestopt", zei de president in een videoboodschap op sociale media. "Ze kunnen het niet meer tegen ons halen op het slagveld, dus proberen ze het via deze terreur."

"Over het hele land zijn herstelwerkzaamheden bezig", gaat de president voort. "Alles wat beschadigd werd door de aanval van de Russische terroristen zal worden hersteld. Het is een kwestie van tijd." Hij beloofde in de video nog een "pijnlijkere strijd" voor de Russische troepen aan het front.

Op Twitter laat hij weten dat hij nog met de Canadese premier Justin Trudeau en de Amerikaanse president Joe Biden heeft gebeld. Daar heeft hij zeer specifiek zijn vraag voor betere luchtafweer op tafel gelegd.

Zelenski hoopt op een sterke reactie van de G7 die morgen vergaderen over Oekraïne. De G7 is een bijeenkomst van 7 belangrijke industrielanden. Het gaat om Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, Verenigd Koninkrijk en de VS. De Europese Unie neemt ook deel aan het overleg.

Oud-NAVO-topman Claes waarschuwt: "Je weet niet hoe kat in nauw gaat reageren"

Gewezen secretaris-generaal van de NAVO Willy Claes waarschuwt in "Terzake" voor het verder uitdagen van de Russische president Poetin. "We moeten begrijpen dat Poetin in de hoek gedreven is", legt hij uit. "Bij de aanval op de Krimbrug is zijn rode lijn bijna geraakt. Op dat punt zou het voorzichtiger zijn, mochten de Amerikanen de Oekraïners goed begeleiden in de keuze van hun doelwitten."

Claes vreest in het andere geval voor de toekomst. "Je weet niet hoe een kat in het nauw gaat reageren", zegt hij daarover. "Poetin moet zijn toekomstig voortbestaan verdedigen. Je weet niet hoe hij zou reageren als er nog dergelijke uitdagingen zijn." Al benadrukt Claes wel dat de Oekraïners onze steun moeten blijven krijgen, "maar goed begeleid moeten worden".

Videospeler inladen...

IN BEELD: Protestacties tegen Russische agressie in Oekraïne

Op verschillende plaatsen in Europa is geprotesteerd tegen de Russische agressie in Oekraïne.

Dat was onder meer het geval in Antwerpen:

Praag:

Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved

Rome:

Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved

Keulen:

Skopje:

AFP or licensors

Duits Defensieminister belooft Oekraïne "binnen enkele dagen" luchtafweersysteem

De Duitse minister van Defensie, Christine Lambrecht, wil "een van de volgende dagen" een Iris-T SLM-verdedigingssysteem aan Oekraïne leveren. De Russische raketaanvallen van vandaag tonen het belang van een luchtafweersysteem voor Oekraïne aan.

De Russische aanvallen zijn vooral gericht tegen de bevolking. "Dat is waarom we nu speciale steun willen leveren met een luchtafweersysteem". Haar belofte is opmerkelijk, want zelfs het Duitse leger beschikt nog niet over het nieuwe luchtafweersysteem. In de loop van volgend jaar zouden er nog drie bijkomende installaties aan Oekraïne kunnen worden geleverd.

De Duitse kanselier Olaf Scholz beloofde het luchtafweersysteem al in juni. De Iris-T zou in staat moeten zijn om een grote stad te verdedigen tegen luchtaanvallen. Het heeft een bereik van 20 kilometer hoogte en 40 kilometer breedte. De effectieve levering liet op zich wachten. Lambrecht bracht begin deze maand nog een bezoek aan Oekraïne.

Correspondent de Graaf uit Moskou: "Nieuwe opperbevelhebber heeft operatie geleid"

Iris de Graaf, NOS-correspondente in Moskou, is niet verrast over de Russische vergeldingsbombardementen van vandaag. "We hoorden hier al maanden dat een aanval op de Krim of de Krimbrug een rode lijn met ongekende gevolgen zou zijn", zegt ze in "Terzake". Volgens haar haalden de bombardementen in Oekraïne wel het nieuws, maar is er niet over burgerdoelwitten of burgerslachtoffers gesproken.

De Graaf denkt ook dat de Russische president Vladimir Poetin ook een antwoord heeft willen geven aan de hardliners in Moskou, die al een tijdje aandrongen op meer actie. Bovendien had de nieuwe bevelhebber Sergej Soerovikin de leiding over de aanvallen. "Hij is een genadeloze generaal en is berucht om zijn keiharde optreden, bijvoorbeeld in Syrië en Tsjetsjenië."

Videospeler inladen...

Waarom Poetin de hoofdstad van Oekraïne eerst nauwelijks viseerde (en nu toch toeslaat)

Voor het eerst in maanden is Kiev opnieuw het doelwit geweest van raketaanvallen. Waarom koos de Russische president Vladimir Poetin ervoor om de hoofdstad zo lang ongemoeid te laten? "Voor de Russische orthodoxen is Kiev wat het Vaticaan is voor de katholieken", weet Rusland-kenner Hubert Smeets.

Lees meer in dit bericht:

Moraal Oekraïners niet gekraakt door bombardementen: "Het maakt ons alleen bozer"

Na de aanval op de Krimbrug wilde Poetin een fors signaal geven aan Oekraïne: jullie hebben de oorlog niet gewonnen. Er waren aanvallen in heel Oekraïne, maar het lijkt de moraal bij de mensen daar toch niet te kraken. "Terzake" kon spreken met Nathalie, zij moest vandaag onderduiken in een schuilkelder. "Iedereen is vastberaden tot het einde te gaan", zegt ze. "Dit verandert voor ons niets."

Videospeler inladen...

Ook Duitsers openen onderzoek naar sabotage gaspijpleidingen

Na Zweden is nu ook Duitsland begonnen aan een onderzoek naar de veronderstelde sabotage van gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2 in de Oostzee. Volgens de procureur-generaal is er voldoende bewijs dat de gasleidingen in de Oostzee eind vorige maand opzettelijk werden opgeblazen.

Eind september werden tegelijkertijd vier lekken ontdekt in de twee onderzeese pijpleidingen die gas van Rusland naar Duitsland moeten vervoeren. Als gevolg van de beschadigde leidingen is een grote hoeveelheid gas gelekt. De EU en de NAVO gaan ervan uit dat er sprake is van sabotage. Het Kremlin heeft speculaties over Russische betrokkenheid afgewezen als "dom en absurd".

Poetin wil dat problemen rond mobilisatie opgelost geraken

De Russische president Poetin heeft nadrukkelijk geëist dat er een einde komt aan de problemen bij de gedeeltelijke mobilisatie van troepen voor de oorlog tegen Oekraïne. De fouten moeten worden aangepakt, benadrukt hij tijdens een videoconferentie met leiders van de verschillende Russische regio's.

Het is de tweede keer dat Poetin openlijk erkent dat er problemen zijn met het oproepen van soldaten, nadat vorige maand een mobilisatie werd afgekondigd met als doel minstens 300.000 man extra in dienst te krijgen. Tijdens een bijeenkomst van de Russische Veiligheidsraad eind september had hij al aangedrongen op een "correctie van alle fouten".

Veel reservisten klagen dat ze ondanks bijvoorbeeld ernstige chronische ziekte of ouderdom toch worden opgeroepen. Honderdduizenden Russen zijn naar het buitenland gevlucht om te voorkomen dat ze in het leger moeten.

VS-president Biden veroordeelt de aanval sterk

"De Verenigde Staten veroordelen de Russische raketaanvallen op Oekraïense steden, inclusief Kiev sterk", zegt VS-president Joe Biden in een mededeling. "Deze raketaanvallen hebben burgers gedood en verwond, en doelwitten zonder militair nut vernield."

Het was volgens Biden een nieuwe demonstratie "van de brutaliteit van de illegale oorlog van meneer Poetin tegenover het Oekraïense volk". "Deze aanvallen versterken alleen onze overtuiging om zolang als nodig aan de kant van het Oekraïense volk te staan", gaat de Amerikaanse president voort.

"Samen met onze bondgenoten en partners gaan we de Russische agressie blijven doorrekenen aan Rusland", vult Biden nog aan. "We gaan Poetin en Rusland verantwoordelijk houden voor de wreedheden en oorlogsmisdaden. We gaan de nodige steun blijven bieden aan de Oekraïense strijdkrachten om hun land en vrijheid te verdedigen."

Britse premier Truss: "Teken van wanhoop bij Poetin"

De Britse premier Liz Truss heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski verzekerd van verdere steun na de laatste Russische raketaanvallen op Kiev. Truss ziet de aanvallen als "een teken van Oekraïens succes en de toenemende wanhoop van de Russische president Vladimir Poetin".

Truss heeft de aanvallen scherp veroordeeld en benadrukt dat de "destructieve retoriek en het gedrag van Poetin" geen verandering zouden brengen in de vastberadenheid van Groot-Brittannië om Oekraïne krachtig bij te staan.

Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft zijn steun voor Oekraïne onderlijnd en besproken met de regering van Zelenski. "We zullen economische, humanitaire en veiligheidshulp blijven geven aan Oekraïne zodat ze zich kunnen blijven verdedigen en kunnen blijven zorgen voor hun mensen", schrijft hij op Twitter.

Correspondent Melissen: "Oekraïners reageren boos en extra strijdlustig"

Een door een Russische raketaanval beschadigde auto wordt getakeld in Kiev
Represented by ZUMA Press, Inc.

De raketaanvallen op klaarlichte dag in volle ochtendspits op verschillende Oekraïense steden waren wellicht bedoeld om de Oekraïners uit hun overwinningsroes te halen, maar het omgekeerde lijkt te zijn gelukt. "Poetin probeert met deze aanvallen aan te tonen dat de oorlog dicht bij blijft", zegt correspondent Hans Jaap Melissen in "De wereld vandaag".

"De boodschap van de Russen is: we zijn niet zomaar te verslaan, maar wellicht bereikt Rusland hiermee het tegengestelde effect", zegt Melissen voort. "De mensen reageren boos en extra strijdlustig." Ook VRT-journalist Jan Balliauw merkt dat. "Ik denk dat dit de overtuiging van de Oekraïners nog zal versterken", zei Balliauw eerder vandaag in "Nieuwe feiten".

"Er is kritische energie-infrastructuur getroffen, maar er zijn ook gewoon burgers omgekomen, omdat men raketten heeft afgestuurd op burgerdoelen", gaat Balliauw verder. "De boosheid zal nog groeien en de vastberadenheid zal alleen nog toenemen. Nog meer Oekraïners dan vroeger – en het waren er al heel wat – zullen de oorlog willen doorzetten tot het einde."

BEKIJK - "Poetin stond onder zware druk om te reageren op de aanslag op de Krimbrug, het gaf de indruk dat Rusland machteloos was", zegt Balliauw in "Het journaal":

Videospeler inladen...

Rode Kruis legt werkt in Oekraïne tijdelijk stil

Het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) heeft tijdelijk zijn werkzaamheden in Oekraïne opgeschort. "Om veiligheidsredenen hebben onze teams hun activiteiten vandaag stilgelegd", klinkt het. De hulporganisatie is met ongeveer zevenhonderd medewerkers in Oekraïne actief op zeker tien locaties. Ze levert onder meer medicijnen en hulp aan vluchtelingen.

Een andere hulporganisatie die in Oekraïne actief is, de Noorse Vluchtelingen Raad (NRC), heeft vandaag ook haar werkzaamheden stilgelegd totdat het weer veilig is. "We kunnen kwetsbare gemeenschappen niet helpen als onze hulpverleners moeten schuilen voor een spervuur aan bommen en vrezen voor nieuwe aanvallen", zegt de secretaris-generaal van NRC, Jan Egeland. "De gewone mensen betalen nog maar eens de prijs voor de oorlog. De partijen in dit conflict mogen niet vergeten dat burgers en burgerinfrastructuur nooit het doelwit van een aanval mogen vormen".

Het VN-vluchtelingenagentschap zet zijn operaties voorlopig wel nog voort, klinkt het.

Poetin ontmoet morgen topman Internationaal Atoomagentschap

De Russische president Vladimir Poetin heeft morgen een ontmoeting met Rafael Grossi, de topman van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA). Dat meldt Kremlin in een mededeling. Grossi bemiddelt tussen Kiev en Moskou over de oprichting van een beschermingszone rond de kerncentrale van Zaporizja, de grootste van Europa. Zo'n zone moet het risico op ongelukken door beschietingen op de centrale wegnemen.

Gisterenavond is de centrale weer verbonden met het stroomnet, wat belangrijk is voor de koeling van de splijtstof. In de eerste weken van de Russische inval in Oekraïne kregen de Russen de Oekraïense centrale in handen. De voorbije weken werd de site regelmatig onder vuur genomen: de twee strijdende partijen beschuldigen elkaar van die beschietingen. Het Atoomenergieagentschap riep al herhaaldelijk op tot een onmiddellijke stopzetting van de vijandigheden rond de centrale.

VN noemt Russische bombardementen "onacceptabele escalatie"

Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN), is "diep geschokt" door de Russische bombardementen op Oekraïne vandaag. "Het gaat opnieuw om een onacceptabele escalatie van de oorlog", meldt een woordvoerder in een persmededeling. "En zoals steeds betalen burgers de hoogste prijs."

Meest gelezen