‘Ik vertolk graag idioten: Hugh Laurie, de Britse karakterkop die van idioten spelen zijn handelsmerk maakte

Wees even eerlijk: telkens wanneer u Hugh Laurie bezig zag in House, M.D., zeker in de beginjaren van die baanbrekende doktersserie (2004-2012), verwachtte u geregeld dat hij uit zijn rol zou tuimelen en zich ineens een “Well hurrah!” zou laten ontvallen. De zinsnede waarmee hij min of meer bekend werd als de Prince Regent uit Blackadder the Third (1987), de doorbraakreeks voor de vandaag 63-jarige Britse acteur. Bijna zouden we zeggen: komiek, want het komische genre was hetgeen waarvoor Laurie voor House, M.D. bekendstond. Ongeveer gelijktijdig met die derde Blackadder-reeks maakte hij samen met kompaan en ex-studiegenoot Stephen Fry bijvoorbeeld de sketchreeks A Bit of Fry and Laurie (1987-1995) en de P.G. Wodehouse-adaptatie Jeeves and Wooster (1990-1993), en hij werd ook opgemerkt als de heerlijk schaapachtige Lieutenant The Honourable George Colthurst St. Barleigh in Blackadder the Fourth (1989).

Steevast zette Laurie in dat ‘eerste leven’ ongeveer dezelfde rol neer, die veraf stond van het acteurspersona dat vandaag rond hem hangt: die van een onnozele hals, wiens sulligheid hij nog onderstreepte met zijn opmerkelijke mimiek en zijn grote ogen. “Ik vertolk graag idioten”, opperde hij onlangs nog in een interview.

Idiot savant

Het personage dat in de vroege jaren 2000 Lauries wereldwijde doorbraak betekende, na bijna een decennium waarin hij zich vooral liet opmerken in komische bijrollen, was een idioot van een heel andere strekking: de asociale maar briljante Dr. Gregory House, die doorheen de acht seizoenen van de reeks tot de meest vergezochte maar meestal kloppende diagnoses kwam, is eerder een idiot savant. “Hij was geen idioot”, zei Laurie ooit. “Maar op sommige momenten kon hij wel doen alsof hij een idioot was, zodat hij andere idioten voor de gek kon houden. Hij was een pientere kerel, veel slimmer dan ik zelf ben. Dat was soms wel even lastig.”

Met House, M.D. had Laurie niet alleen een kwartdraai gemaakt richting dramatisch acteerwerk, hij werd er ook in alle opzichten een Amerikaan door. Vandaag woont hij in Los Angeles, waar hij in 2008 een villa van 2,3 miljoen euro kocht voor hemzelf en zijn echtgenote Joanne Green, waarmee hij drie inmiddels volwassen kinderen heeft: Charles, William en Rebecca. Voor zijn rol House, M.D. kreeg Laurie twee Golden Globe Awards en evenveel Screen Actors Guild- en Satellite Awards. Zeer opmerkelijk was ook hoe doeltreffend hij zich een Amerikaans accent wist aan te meten, iets waar veel Britse acteurs mee worstelen.

Al relativeert hij dat zelf. “Ik ben nog altijd een Engelsman in het diepste van mijn wezen”, zei Laurie in 2009 tegen Playboy. “Daarom ben ik ook altijd heel sceptisch wanneer ik een van mijn landgenoten Amerikaans hoor spelen. Ik denk dat dat de reden is waarom House het niet zo goed doet in Groot-Brittannië. Iedere vorm van taalkundige affectie maakt de Engelsen helemaal gek. We zijn een natie van Professor Higginses (de geaffecteerde Brit, vertolkt door Rex Harrison, in filmklassieker My Fair Lady (1964) met Audrey Hepburn, RMe), en we zijn er allemaal op uit om kunstgrepen te ontdekken in de manier waarop Engelstaligen spreken.”

Re-renaissance

Na House, M.D. bleef Laurie goeddeels in het dramatische genre hangen, met onder meer een rol als internationale wapenhandelaar in de minireeks The Night Manager (2016), en onlangs nog een tijdelijke terugkeer naar zijn thuisland als een geplaagde politicus in de politieke thriller Roadkill voor de BBC. Maar héél recent valt er iets van een re-renaissance op te merken in zijn werk, een terugkeer naar de eerste liefde die de ooit bijna eeuwige student aan de universiteit van Cambridge (Laurie, een in 1959 in Oxford opgegroeide dokterszoon, heeft academische graden in antropologie en archeologie) leerde kennen tijdens de laatste studentenjaren: de komedie. Zijn nieuwe komische rollen staan echter ver verwijderd van datgene waarvoor hij in de wieg leek te zijn gelegd toen hij samen met Stephen Fry en Emma Thompson (met wie hij indertijd een romantische relatie had) acteerde bij de Cambridge University Footlights Dramatic Club, een theatergezelschap van studenten aan die unief.

Lauries terugkeer naar het komische genre werd al ingezet met zijn rol als Amerikaans politicus Tom James in HBO-reeks Veep (2015-2019), maar hij vatte het genre pas echt opnieuw bij de hoorns in Avenue 5, een eveneens door Veep-bedenker Armando Iannucci gemaakte comedyreeks over een ruimtecruiseschip voor de superrijken, waarvan het tweede seizoen deze week aanvat op Streamz. De rol van scheepskapitein Ryan Clark in deze verwrongen Love Boat-variant neemt Laurie met een merkbaar genoegen op zich, zij het dat het personage toch iets meer duisternis in zich draagt dan de blunderende debielen die hij in zijn vroege Britse jaren neerzette. “Kapitein Ryan is evengoed een idioot”, zei Laurie tegen Indiewire. “Ik hou van de zwakheid die in het personage zit. Hij probeert het beste te maken van een vreselijke situatie (in seizoen één bleek dat de reis iets langer zal duren dan de passagiers hadden verwacht, RMe), maar hij doet slechts alsof hij weet wat hij doet. En dat maakt hem net interessant.”