Koudste plek(je) van België ligt in Gent: wetenschappers koelen atomen af tot -273 graden

Op 16 juni - wanneer het kwik buiten naar bijna 30 graden klimt - zijn wetenschappers van de Universiteit Gent erin geslaagd om het koelste plekje te creëren dat ooit gemeten werd in ons land. “Geen paniek overigens, het zal globaal niet kouder worden in Gent”, stelt kwantumfysicus Karel Van Acoleyen op Twitter. Het plekje was slechts een tiende van een millimeter groot. “Maar je kan het wel in detail bekijken met een microscoop.”

En dat maakt het net zo interessant voor kwantumfysici. Zodra atomen zich in deze toestand bevinden, gedragen ze zich als één superatoom of kwantumveld. Deze toestand wordt ook wel het Bose-Einsteincondensaat genoemd naar de twee wetenschappers - Satyendra Nath Bose en Albert Einstein - die een eeuw geleden reeds voorspelden dat atomen daartoe in staat zijn. Pas in 1995 werd de toestand daadwerkelijk gerealiseerd. Bijna dertig jaar later zijn ook Belgische wetenschappers in het experiment geslaagd.

“Het echte werk begint nu pas”, aldus onderzoeker Van Acoleyen in een interview met UGent. Hij heeft de ambitie om het Bose-Einsteincondensaat voortaan dagelijks te realiseren.

Van Acoleyen en zijn team maakten gebruik van lasers en magneten waarmee ze de snelheid van atomen kunnen afremmen. Hoe trager de atomen, hoe lager de temperatuur.