Premier Alexander De Croo over de verschillende crisissen: "Rusland doet er alles aan om ons te destabiliseren"

"Een pandemie is één keer om de honderd jaar. Een oorlog in Europa is één keer om de 50 jaar. Een energiecrisis. We zitten in een onwaarschijnlijk uitzonderlijke situatie." Zo benadert premier Alexander De Croo (Open VLD) de verschillende crisissen, waaronder ook de opvangcrisis, die ons land momenteel beleeft. In "De afspraak op vrijdag" gaat De Croo er dieper op in.

Door een tekort aan personeel kan er niet meer voor elke asielzoeker in ons land opvang worden voorzien. En het probleem wordt alsmaar groter. Gisteren moesten daardoor voor het eerst ook gezinnen met jonge kinderen de nacht op straat doorbrengen. De kern van de federale regering heeft daarom beslist om Fedasil (dat instaat voor de opvang) te helpen door op korte termijn 150 extra personeelsleden vrij te maken.

"Je bent nooit absoluut zeker dat niemand op straat slaapt", zegt De Croo. "Maar we hebben op regeringsniveau samengezeten om er alles aan te doen om het te vermijden. Het is niet evident, maar daarom hebben we overheidspersoneel verschoven om het tekort op te vangen. Daarnaast zullen we versneld mensen, die in het opvangsysteem zitten en voltijds werken, door laten vloeien naar de private woonmarkt."

Hotels inzetten om mensen op te vangen, zoals langs verschillende kanten gesuggereerd werd, is volgens De Croo dan weer geen optie. "In absolute noodsituaties kan dat, maar dat is geen structurele oplossing."

Volgens De Croo is België aantrekkelijk voor asielzoekers door enerzijds de welvaart en anderzijds de openheid en het internationalisme van ons land. "Brussel is de op een na meest diverse stad ter wereld. Daardoor vinden veel mensen hier een aanknopingspunt. Maar we zijn zeker niet het enige land in Europa dat het moeilijk heeft. En geen enkel land kan dit alleen aan."

"Dit is natuurlijk ook wel een deel van de algemene strategie van sommigen om de Europese Unie te destabiliseren. Laten we het vrijuit zeggen: Rusland zal er alles aan doen om de EU uit elkaar te drijven. Door de oorlog in Oekraïne en een energieoorlog, maar bijvoorbeeld ook door de vluchtelingenstroom te faciliteren."

De oorlog in Oekraïne is ondertussen bijna acht maanden aan de gang. Volgens premier De Croo zijn ook wij als land in oorlog met Rusland. "Niet volgens de klassieke definitie, maar wel in de brede zin. De bedoeling van een oorlog is om iemand anders in te nemen, of om te verzwakken en destabiliseren. De facto is men in oorlog met Europa, en wij maken deel uit van Europa. "Mocht het ooit fout lopen in een escalatie, zullen wij als eersten de gevolgen ervan dragen."

Er zijn volgens De Croo nu al lessen te trekken uit de oorlog. "Op vlak van vertrouwen van de bevolking kan Europa het nog veel beter doen. We hadden al veel geleerd van corona. Maar deze oorlog is een ongelooflijke wake-upcall."

"Ze hebben geprobeerd ons uit elkaar te trekken, maar we moeten er alles aan doen om bij elkaar te blijven. In de wereld van vandaag ben je liefst niet alleen. Wie alleen is, staat doodsangsten uit of voegt zich bij iemand anders om zich veilig te voelen. Zoals Finland en Zweden dat gedaan hebben (door een toetreding tot de NAVO, nvdr.)." 

"De strategie kan er nooit een zijn van isolatie", zegt De Croo. "We mogen ons niet afsluiten, maar we hebben ook geleerd dat we ook geen afhankelijkheden mogen hebben. We waren afhankelijk van Rusland op vlak van energie, maar we zijn nog steeds afhankelijk van de Verenigde Staten op vlak van onze veiligheid, en van China op vlak van technologie."

"Ik ben niet ongerust", besluit De Croo. "Maar wel bijzonder op mijn hoede. En zoals altijd: hope for the best, but prepare for the worst."

"Wij zitten in een Europees energiesysteem", zegt De Croo. "Wat wij zien, is dat die oorlog in Oekraïne een aantal dingen zeer scherp heeft gesteld. Een van die zaken is de beschikbaarheid van het nucleaire park in Frankrijk, dat de voorbije maanden zeer zwak geweest is. Wij exporteren tegenwoordig naar Frankrijk. De beschikbaarheid van energie in Duitsland is ook zeer twijfelachtig, want Duitsland had ook een enorme afhankelijkheid van Rusland."

"Wat wij nu de komende weken met Elia (de netbeheerder, nvdr.) zullen onderzoeken, is wat nodig is om de bevoorradingszekerheid zo maximaal mogelijk te houden in het allerslechtste geval, waarbij er zeer weinig Europese solidariteit zou zijn. Ik hoop dat dat niet het geval zal zijn, maar het zou wel eens kunnen dat het op een bepaald moment ieder voor zich zal zijn."

"En dat is een ander scenario dan anderhalf jaar geleden, want toen zaten we in een totaal andere redenering. Ondertussen zijn heel wat zaken veranderd. En ik wil heel duidelijk zijn: in bevoorradingszekerheid wil ik een minimaal risico nemen. Ik zou nulrisico willen zeggen, maar dat bestaat niet."

"Ik kan niet 100 procent garanderen dat het licht niet uitgaat, maar ik wil uiteindelijk kunnen zeggen dat ik er alles aan heb gedaan om het worstcasescenario voor te bereiden en het risico zo laag mogelijk te houden, maar dat hangt niet alleen van ons af."