LIVE OEKRAÏNE. Verschillende explosies aan luchthaven Russische grensstad Belgorod

Oekraïne beschuldigt Rusland ervan aanvallen uit te voeren op burgerdoelen in het zuiden van het land. In de havenstad Nikopol zijn volgens de lokale overheid op korte tijd meer dan dertig projectielen gevallen en zes mensen gewond geraakt. In de regio Donetsk is volgens de Oekraïense gouverneur een dode gevallen bij aanvallen op de stad Bachmoet.

Pro-Russische rebellen beschuldigen Oekraïne er op hun beurt van de stad Donetsk te hebben beschoten. Een overheidsgebouw zou daarbij zware schade hebben opgelopen, aldus het Russische persbureau 'TASS'. Donetsk is sinds 2014 in handen van de rebellen, die in de regio hun eigen volksrepubliek hebben uitgeroepen. Bij Oekraïense aanvallen in het gebied zou zeker één burger zijn omgekomen.

Het Franse leger gaat "tot 2.000 Oekraïense soldaten" opleiden in Frankrijk. Dat heeft de Franse minister van Defensie Sébastien Lecornu gezegd in een interview met de krant 'Le Parisien'.

De Oekraïners zullen "gedurende verscheidene weken worden toegewezen" aan Franse eenheden. De opleidingen zullen zich toespitsen op drie punten: een algemene opleiding, "specifieke door de Oekraïners gemelde noden zoals logistiek" en een vorming voor het gebruik van wapens die Frankrijk zal leveren aan Kiev, waaronder luchtafweergeschut.

Lecornu benadrukt dat Frankrijk daarbij de regels respecteert zodat het geen "oorlogsvoerende partij" is in het conflict met Moskou. Rusland viel Oekraïne eind februari binnen. 

Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX zal het satellietnetwerk voor internettoegang Starlink gratis blijven aanbieden aan het door Rusland binnengevallen Oekraïne. Dat zei topman Elon Musk op Twitter.

Vrijdag had CNN nog bericht dat SpaceX aan het Amerikaanse ministerie van Defensie had gevraagd om de financiering voor het gebruik van Starlink door Oekraïne over te nemen. De Amerikaanse nieuwszender baseerde zich op een brief die SpaceX in september naar het Pentagon zou hebben gestuurd.

Starlink is een belangrijk communicatiemiddel voor het Oekraïense leger. Zo kunnen militairen contact houden, zelfs als Rusland de mobiele en internetnetwerken verwoest.

Tot dusver heeft SpaceX zowat 20.000 Starlink-ontvangers gedoneerd aan Oekraïne, een operatie die het bedrijf 80 miljoen dollar heeft gekost en tegen eind dit jaar meer dan 100 miljoen dollar zou kosten, zo zette Musk vorige week al op Twitter. De kosten voor het gebruik van de dienst door Kiev zouden voor de rest van het jaar oplopen tot meer dan 120 miljoen dollar en tot bijna 400 miljoen dollar voor de komende twaalf maanden, zo blijkt dan weer uit het document dat CNN citeert. 

Rusland heeft opnieuw bombardementen uitgevoerd op doelwitten in Oekraïne. Het Oekraïense leger registreerde vier nieuwe aanvallen.

Bij de aanvallen is sprake van in totaal zeventien vliegtuigbeschietingen, terwijl Russische troepen ook tien keer raketwerpers zou hebben ingezet. Meer dan twintig plaatsen werden getroffen, waaronder Kostjantynivka in de Donbas in het oosten van het land en Ivanivka in Cherson in het zuiden.

Ondertussen sloeg het Oekraïense leger naar eigen zeggen ook Russische aanvallen terug bij elf plaatsen, terwijl Rusland de stellingen langs de hele frontlijn had beschoten.

Volgens Kiev zette het Russische leger opnieuw Iraanse gevechtsdrones in, waarvan Oekraïense troepen er zes neerhaalden. Het Oekraïense leger zou ook drie Russische munitiedepots en meerdere luchtafweerposten hebben getroffen. 

In Noorwegen zijn deze week twee Russische mannen aangehouden die los van elkaar dronebeelden maakten in het Scandinavische land. Een van de mannen zou een vliegveld en defensiehelikopters hebben gefotografeerd. Beide verdachten zitten vast in afwachting van verder onderzoek. Wegens sancties is het nu verboden voor Russen om drones of wat dan ook boven Noorwegen te laten vliegen. Die maatregelen zijn ingesteld wegens de Russische inval in Oekraïne.

De Rus die een vliegveld fotografeerde, had volgens de politie veel fotoapparatuur bij zich en werd aangehouden op de luchthaven van de noordelijke stad Tromsø. De 51-jarige man heeft toegegeven dat hij op Noors grondgebied met een drone heeft gevlogen, aldus de politie. Hij zou op donderdag het land zijn binnengekomen via de grensovergang tussen Noorwegen en Rusland. Via Tromsø was hij naar eigen zeggen op doorreis naar Spitsbergen.

De andere verdachte, een 50-jarige Rus, zou al sinds augustus in Noorwegen zijn geweest. Hij werd aangehouden bij de grensovergang in het verre noorden van Noorwegen toen hij terug naar Rusland wilde gaan. Volgens de politie had hij twee drones bij zich. De datadrager waar hij foto's en video's op bewaarde zou deels versleuteld zijn geweest. Zelf zei de man op verschillende plekken in Noorwegen met een drone te hebben gevlogen. Hij ontkent daar kwade bedoelingen mee te hebben gehad.

De Noorse veiligheidsdiensten zijn in verhoogde staat van paraatheid sinds eind vorige maand lekken ontstonden in de Nord Stream-gaspijpleidingen in de Oostzee. Deze lekken ontstonden door explosies en er wordt vermoed dat de leidingen zijn gesaboteerd. Volgens Noorwegen zijn in de afgelopen weken drones gesignaleerd in de buurt van olie- en gasinstallaties. De beveiliging rond die installaties is opgeschroefd sinds het incident bij de Nord Stream-leidingen.

Kirill Stremoesov, de Russische vicegouverneur van de bezette Oekraïense provincie Cherson, bevestigt dat het Oekraïense leger een nieuw offensief in de regio heeft gelanceerd. Dat meldt de krant The Kyiv Independent. Volgens Stremoesov vertrekt het offensief van het dorp Doedtsjany, zoals militaire bronnen eerder al meldden (zie bericht 11.02 uur).

Vanuit Oekraïense zijde is er nog geen bevestiging van het offensief, en in hoeverre dat succesvol is. Op het terrein zouden de zware gevechten op dit moment nog volop bezig zijn.

Oekraïne kon in Cherson de voorbije weken al tientallen dorpen bevrijden na een offensief van enkele dagen. Sindsdien leken de Russen zich op een nieuwe frontlijn dichter naar het zuiden te hebben ingegraven. Mogelijk probeert Oekraïne de duizenden Russische soldaten die vastzitten op de westoever van de Dnjepr nu verder in te sluiten.

Het Wit-Russische ministerie van Defensie heeft een video online gezet waaruit moet blijken dat vanmorgen de eerste Russische soldaten van de 'gezamenlijke troepenmacht' van beide landen zijn aangekomen.

Vorige week kondigde de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjanko aan een "defensieve gezamenlijke troepenmacht" met Rusland te zullen oprichten om zijn grenzen te versterken. Wit-Rusland beschuldigt Oekraïne ervan een offensief voor te bereiden op Minsk, waardoor de vrees ontstond dat het rechtstreeks zou ingrijpen in het conflict in Oekraïne.

Wit-Rusland had gisteren ook al zijn strijdkrachten in een hogere staat van paraatheid geplaatst als deel van een "antiterreuroperatie". De Wit-Russische minister van Buitenlandse Zaken, Vladimir Makej, zei in een interview met de pro-Kremlin-krant Izvestia dat er informatie zou zijn over provocaties "die gepland werden door bepaalde buurlanden, tot en met de bezetting van individuele gebieden van Wit-Russisch grondgebied". Volgens hem zouden grenscontroles verstrengd worden.

Het Amerikaanse ministerie van Defensie is in gesprek met Elon Musk over de kosten van de Starlink-internetterminals in Oekraïne. Het Pentagon meldt echter ook dat de satellietverbinding van de Amerikaanse miljardair "niet de enige optie" is om communicatie met het belaagde land in stand te houden.

Musk zei vrijdag dat zijn bedrijf SpaceX de uitgaven voor duizenden Starlink-terminals in Oekraïne niet langer op kan brengen. Vorige week liet de rijkste man ter wereld zich al ontvallen dat de operatie SpaceX al 80 miljoen dollar heeft gekost, en dat hij verwachtte dat dat bedrag voor het einde van het jaar de 100 miljoen dollar zou overschrijden. SpaceX vroeg het Pentagon ook het gebruik van Starlink door de Oekraïense overheid en het leger te financieren. De kosten daarvan zijn volgens het bedrijf van Musk 120 miljoen dollar voor de rest van dit jaar en kunnen oplopen tot 400 miljoen dollar voor de komende twaalf maanden.

Een woordvoerder van het ministerie van Defensie liet weten dat onderzocht wordt wat voor "andere opties" er zijn om de mobiele telefoonnetwerken en internetverbindingen in Oekraïne in de lucht te houden.

Een adviseur van de Oekraïense president Zelensky, Mychajlo Podoljak, reageerde vrijdag via Twitter. "Of je het nu leuk vindt of niet; Musk heeft ons geholpen tijdens de meest kritieke momenten in de oorlog", schreef hij over de 20.000 geleverde Starlink-schotels. "Oekraïne zal een oplossing vinden om Starlink te laten werken en we gaan ervan uit dat het bedrijf voor een stabiele breedbandverbinding zorgt tot het einde van de onderhandelingen."

Oekraïne boekt vooruitgang bij de herstelling van zijn energievoorzieningen. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky vrijdagavond gezegd, dagen nadat Rusland raketten had afgevuurd op het hele land.

Vijftien sites zijn hersteld, zei Zelensky, zonder meer details te verstrekken. "We zullen ook den andere repareren", zei hij in een videotoespraak. " In de meeste regio's is de stroomvoorziening technisch gezien hersteld."

In andere regio's, zei hij, zijn nog steeds tijdelijke afsluitingen nodig om het nationale stroomnet te stabiliseren. 

Saoedi-Arabië biedt Oekraïne 400 miljoen dollar aan humanitaire hulp, melden Saoedische staatsmedia. Kroonprins Mohammed bin Salman zou eerder op de dag ook met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben gesproken. In dat telefoongesprek beloofde hij te blijven bemiddelen tussen Rusland en Oekraïne en zei hij alles in het werk te stellen om de situatie te de-escaleren.

Saoedi-Arabië zou recent een belangrijke rol hebben gespeeld bij de beslissing van OPEC+-landen om de olieproductie vanaf volgende maand te beperken. Het Witte Huis zei in een reactie daarop de betrekkingen met de traditionele bondgenoot "opnieuw te willen evalueren". Democratische senatoren in de VS opperen dat de Saoedi's met de productieverlaging indirect Rusland steunen in de oorlog tegen Oekraïne. Rusland kan door de westerse sancties minder olie exporteren en is dus gebaat bij een hogere olieprijs.

Dankzij bemiddeling van de Saoedische kroonprins kwamen Oekraïne en Rusland eind vorige maand tot een gevangenenruil.