LEES OOK. Schandaal rond Nederlands tv-programma ‘Spoorloos’: minstens drie ‘teruggevonden’ biologische families kloppen niet

Al meer dan 30 jaar lang zendt de Nederlandse openbare omroep Spoorloos uit, goed voor meer dan 600 afleveringen en een Gouden Televiziering, een van de belangrijkste tv-prijzen in Nederland. De makers gaan erin op zoek naar verloren familieleden van de deelnemers – vaak gaat het om mensen die ooit geadopteerd zijn en nu op zoek gaan naar hun biologische ouders, of om kinderen van alleenstaande moeders die willen weten wie hun vader was. Vaak slagen de programmamakers er ook in om familieleden terug te vinden wat tot emotionele televisie leidt.

Maar nu blijkt dat de fixer die voor het programma in Colombia werkt, niet altijd even betrouwbaar was. Dat kwam het RTL5-programma Oplichters aangepakt op het spoor.

De man zou bij minstens 16 onderzoeken betrokken geweest zijn. Die worden nu allemaal opnieuw onderzocht. In minstens vier gevallen is er al een ‘mismatch’ ontdekt, weet de nieuwssite Nu.nl. Fouten met grote gevolgen. Zo betaalde een man jarenlang de studies van zijn broertje in Colombia, terwijl het helemaal zijn broertje of stiefbroertje niet was. En moest een vrouw met pijn in het hart vaststellen dat de vrouw van wie ze dacht dat ze haar biologische moeder was, toch geen enkele band met haar had.

Volgens KRO-NCRV, dat Spoorloos uitzendt, gaat het maar om één mismatch, zegt woordvoerder Matthijs de Bruijn.

Colombiaanse fixer

Maar ook in zeker een ander geval lijkt de hereniging fout gelopen te zijn, blijkt uit het verhaal van Isabel dat de makers van Spoorloos op hun website publiceerden. Dat verhaal dateert van voor de ophef rond de fixer in Colombia en kwam deze zomer al aan het licht, zegt De Bruijn. Het werd volgens hem al enkele weken geleden gepubliceerd.

Isabel (een fictieve naam) werd in 2006 door Spoorloos samengebracht met haar biologische moeder. Maar nu, zestien jaar later, is haar droom als een zeepbel uit elkaar gespat. De vrouw van wie ze al die jaren dacht dat het haar moeder was, blijkt een wildvreemde te zijn.

Dolblij was Isabel, toen het team van Spoorloos in 2006 haar biologische moeder gevonden had in Colombia. Na die eerste ontmoeting reisde ze nog twee keer naar Colombia, om daar langere tijd te verblijven en haar moeder beter te leren kennen.

“Isabel en haar broer hadden de peuter- en kleuterleeftijd toen zij, vanuit een kindertehuis in Colombia, naar Nederland geadopteerd werden. Helaas werd de adoptie geen succesverhaal en Isabel is altijd blijven dromen van Colombia en blijven hopen op een weerzien met haar biologische moeder. In 2005 schreef ze Spoorloos aan. Met maar weinig gegevens liep de zoektocht in eerste instantie dood”, zeggen de programmamakers.

Emotionele hereniging

Maar Isabel gaf niet op en kwam later zelf met de naam van een medewerkster van het kindertehuis waar ze in haar eerste levensjaren verbleef. “Deze dame werd gevonden en wees een lokale medewerker van Spoorloos door naar de moeder. Deze vrouw, Maria, vertelde inderdaad een zoon en een dochtertje te hebben afgestaan onder moeilijke omstandigheden. Ze gaf aan dat Isabel en de oudere broer haar kinderen zijn en wilde haar dochter graag weer zien. De emotionele hereniging volgde in 2006 en werd in dat najaar uitgezonden.”

Hoewel het contact in de jaren daarna, door cultuurverschillen en de taalbarrière, vaak erg moeizaam was, ontmoette Isabel haar moeder meerdere keren en koesterde zij het contact met haar.

Toch begon Maria te twijfelen, gaf ze zelf aan. Omdat hun verhalen of wat ze zich herinnerden uit het verleden, toch niet volledig overeen leek te komen. “Bij beiden is dit jaar DNA afgenomen. De uitslag bleek negatief te zijn, er is dus geen moeder-dochter match”, klinkt het.

Sinds 2019 wordt in elk dossier DNA-onderzoek gedaan, zeggen de makers van Spoorloos.