"Los het op of er komen juridische stappen": staatssecretaris Consumentenbescherming Eva De Bleeker is klachten over energieleveranciers beu

Er zit een duidelijke lijn in de 1.634 meldingen die zijn binnengelopen bij het Meldpunt van de Economische Inspectie. Veel klachten gaan over het gebrek aan transparantie en de bereikbaarheid van de energieleveranciers. Lang wachten op de eindfactuur, het niet eens geraken over de voorschotfactuur, of simpelweg niet weten hoe voorschotten berekend worden, telefonisch niemand te pakken krijgen bij de leverancier of geen antwoord krijgen op vragen via e-mail. Ook de Ombudsdienst Energie wordt overspoeld met klachten: dubbel zo veel in de eerste acht maanden van 2022 ten opzichte van 2021.

Voor staatssecretaris van consumentenbescherming Eva De Bleeker (Open VLD) is de maat vol: zij roept de zeven betrokken energieleveranciers op het matje met een duidelijke boodschap. Ze krijgen een week de tijd om de vele inbreuken aan te pakken. "Los het op, of er volgen juridische stappen", zegt ze duidelijk in "De zevende dag". Dat kunnen boetes zijn, tot 80.000 euro per dossier over een inbreuk, of zelfs een dagvaarding. 

“Ik heb al herhaaldelijk met de energieleveranciers samengezeten om te praten, maar dat lijkt niet te helpen. Mijn geduld is echt op”, zegt De Bleeker. “De bedrijven krijgen nog één week, en dan wil ik een stappenplan zien, waarin ze tonen hoe ze dit gaan aanpakken. Komt dat er niet, dan zet ik zelf andere stappen.”

De Bleeker hekelt de houding van de betrokken energiebedrijven. Het gaat zowel om grote als kleinere spelers. “Sommige zetten stappen in de goede richting, andere niet. Ze kunnen zich niet blijven verschuilen achter het argument dat het crisis is. Ik wil echt oplossingen zien. De energieleveranciers lijken niet te beseffen hoe onzeker consumenten zijn, als ze lang moeten wachten op hun eindfactuur, of geen idee hebben hoe hun voorschotten worden berekend.”

De Bleeker is bereid om nog verder te gaan, als de boetes niets opleveren. “We zullen naar de rechter stappen. Als hiermee dreigen niet genoeg is, dan moeten we dat extra aan de kaak stellen. En als het moet, dan zal ik zelfs naar strengere wetgeving gaan, als dialoog echt niet meer lukt.”

Febeg, de federatie van Belgische energieleveranciers, laat weten dat ze hun best zullen doen om met oplossingen te komen. "Ik weet natuurlijk niet wat er exact aan elke leverancier gevraagd is, maar als sector zullen we kijken wat er mogelijk is", zegt directeur-generaal Marc Van Den Bosch.

Zo wordt er volop geprobeerd om klantendiensten van leveranciers beter te bemannen, om zo de bereikbaarheid te vergroten. Maar dat is niet evident, zegt Van Den Bosch. "Het aantal calls is maal twee en maal drie, of in piekperiodes zelfs maal vier of vijf gegaan. Er zijn al een paar honderd mensen aangeworven in de callcentra. Maar bij de VDAB stonden vorige week nog 1100 vacatures open. De krapte op de arbeidsmarkt is daar zeer groot."

Ook de transparantie over voorschotfacturen kan beter, erkent Van Den Bosch, maar ook daarover kan je niet zomaar alle informatie delen. "Je kan geen concurrentiegevoelige informatie uitwisselen tussen ondernemingen. De manier waarop zaken georganiseerd zijn intern, dat zijn zaken die eigen zijn aan een energieleverancier. Daar kun je als federatie niet in tussenkomen. (...) We moeten ons dus beperken tot een aantal algemene en gemeenschappelijke zaken."

Ook Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) was te gast in "De zevende dag". Zij kwam met excuses voor mensen die in een gebouw wonen waar enkel gemeenschappelijke tellers zijn voor gasverbruik, en daarom aanvankelijk niet de energiepremie van 200 euro per maand zouden krijgen. 

"Ik wil me daar echt voor verontschuldigen. In de feiten is niet elke woning uitgerust met individuele tellers, en die situaties stonden bij ons niet op de radar", zegt ze daarover. "Maar ik kan die mensen geruststellen: die vijf maanden winterkorting krijgen ze ook. Alleen: we kunnen die niet automatisch toekennen, dus mensen zullen die premie moeten aanvragen. Wie een individuele teller heeft, krijgt die premie wel automatisch, al raad ik iedereen aan om goed op je factuur na te kijken of het er wel op staat. Als dat niet zo is, kan je die premie zelf nog aanvragen. We hebben de termijn daarvoor zelfs verlengd."

In hetzelfde gesprek kwamen ook de kerncentrales ter sprake. In zijn beleidsverklaring in de Kamer liet premier Alexander De Croo (Open VLD) verstaan dat het mogelijk is om meer dan de twee kerncentrales waarvoor de afspraak al gemaakt is, open te houden.

"De bevoorradingszekerheid gaat altijd voor en we sluiten dus geen enkele technologie uit. Momenteel worden er gesprekken met Engie gevoerd over twee kerncentrales, om die open te houden met het oog op de winter van 2026-2027", zegt Van der Straeten. "Dat zijn pittige gesprekken, want de belangen zijn groot, voor de beide partijen aan tafel. Maar we rekenen echt op die kerncentrales, dus we moeten snel weten waar we aan toe zijn."