Vastbenoemde ambtenaren die langdurig ziek zijn, kunnen met vroegtijdig pensioen worden gestuurd wegens lichamelijke ongeschiktheid. Dat kan in twee gevallen. In het eerste geval worden ze vanaf de leeftijd van 63 jaar automatisch met ziektepensioen gestuurd wanneer ze hun 365 kalenderdagen ziekteverlof hebben opgebruikt.

In het tweede geval kan een leidinggevende een statutaire ambtenaar die zijn of haar ziektekrediet heeft opgebruikt doorverwijzen naar de cel pensioenen van de dienst medische expertise (Medex). Op basis van een onderzoek kan de pensioencommissie beslissen om de ambtenaar al dan niet vroegtijdig met pensioen te sturen. De commissie kan echter ook een tijdelijk vroegtijdig pensioen toekennen van enkele maanden. Na die periode bekijkt de commissie opnieuw of een definitieve vervroegde pensionering wegens ziekte aangewezen is.

Zelfs honderden dertigers

Uit de cijfers die Lanjri opvroeg, blijkt dat het aantal toekenningen van definitief vroegtijdig pensioen wegens ziekte bij statutaire ambtenaren hoog blijft. Sinds 2017 werden zelfs nooit zoveel ambtenaren onder de 65 jaar op non-actief gezet door ziekte, schrijft Het Laatste Nieuws. 68 procent van de toekenningen van definitief vroegtijdig pensioen gebeurde in 2021 in de categorie van 51 tot 60 jaar. In 12 procent van de gevallen ging het om ambtenaren tot 50 jaar. Daarnaast werden 326 dertigers en 1.528 veertigers verplicht om te stoppen met werken. Die mensen lijden vaak aan een chronische ziekte of hebben een zwaar beroepsongeval meegemaakt, volgens HLN.

Ook de gemiddelde duur van het tijdelijk vroegtijdige pensioen nam de afgelopen vier jaar gestaag toe. Steeds meer krijgen ambtenaren een periode van meer dan achttien maanden toegekend.

“Haaks op doelstelling regering”

“Deze cijfers wijzen op een grondige systeemfout”, vindt Lanjri. “Wie werkonbekwaam is om medische redenen, moet uiteraard kunnen genieten van rust. Maar momenteel worden te veel mensen, die vaak veel waardevolle ervaring opgebouwd hebben, vroegtijdig aan de kant gezet, terwijl zij nog op een aangepaste, werkbare manier een bijdrage kunnen leveren. Velen onder hen willen blijven werken, maar hebben nood aan aangepast werk. Ook zij hebben geen keuze en worden onherroepelijk met pensioen gestuurd. Bovendien staat het systeem haaks op een belangrijke doelstelling van de regering, namelijk om meer mensen langer aan de slag te houden.”

De CD&V-politica pleit ervoor ook bij ambtenaren meer werk te maken van re-integratie en werkhervatting van langdurig zieken, zoals dat ook gebeurt bij werknemers. “We moeten van een definitief ziektepensioen evolueren naar een re-integratie van zieken en het voorzien van aangepast werk.” Lanjri steunt bevoegd minister Petra De Sutter (Groen) in haar voornemen daar werk van te maken.