Het Vlaams Parlement heeft dinsdag en woensdag twee hoorzittingen georganiseerd over het probleem van wegwerpverpakkingen en de mogelijke invoering van statiegeld op drankverpakkingen.

Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA) noemde de invoering van statiegeld vorige week nog “onafwendbaar” nadat bleek dat de verpakkingssector de opgelegde doelstelling rond zwerfafval niet zal halen. In 2018 was afgesproken dat er tegen eind 2023 een daling zou zijn van 20 procent tegenover 2015, maar in de laatste OVAM-cijfers blijft de daling steken op 11 procent. Omdat ons zwerfvuil qua volume voor 40 procent bestaat uit blikjes en plastic flessen pleiten sommigen al jaren voor de invoering van een statiegeldsysteem voor drankverpakkingen.

LEES OOK. Moet je straks élk blikje cola dat je weggooit, scannen? Statiegeld lijkt “onafwendbaar” (+)

Maar handelsfederatie Comeos ziet zo’n klassiek statiegeldsysteem met terugname in de winkels helemaal niet zitten. Volgens Nathalie De Greve zou dat systeem “enorm veel kosten”. Zij had het onder meer over 155 miljoen voor terugnamemachines, 100 miljoen euro voor allerlei extra kosten en 230 tot 310 miljoen euro omzetverlies door de vermindering van winkelruimte. 

Het systeem is niet alleen duur, “het bestraft ook de burger die goed sorteert via de blauwe zak”, meent De Greve. “Gaan we die mensen allemaal afstraffen voor die 1 procent vervuilers?”, vraagt ze zich af. Een statiegeldsysteem zou volgens haar ook het bestaande en succesvolle systeem van de blauwe zak “op de helling zetten”. 

Alternatief

Comeos pleit samen met Fost Plus en voedingsfederatie Fevia voor een “integrale aanpak” in combinatie met de invoering van een innovatief en digitaal systeem. In dat systeem krijgen drankverpakingen een QR-code die de consument kan scannen om vergoed te worden. Volgens De Greve is het systeem technisch haalbaar en privacyveilig. Bedoeling is om binnenkort een haalbaarheidsstudie voor te leggen aan minister Demir.

De tussenkomst van Comeos zette duidelijk kwaad bloed bij oppositiepartijen Groen en Vooruit. “De Vlaming vraagt statiegeld. De lokale besturen vragen statiegeld. Het draagvlak is nog nooit zo groot geweest, en u beweert dat de burger die sorteert bestraft wordt?”, hekelde Groen-parlementslid Mieke Schauvliege. 

Daarnaast hadden verschillende parlementsleden, onder wie Steve Vandenberghe (Vooruit) en Tinne Rombouts (CD&V) nog heel wat vragen bij het voorgestelde digitale systeem. Wat zijn de kosten van dat systeem? Hoeveel onderzoek is er nog nodig? Is het systeem fraudebestendig? Enz...N-VA-fractieleider Wilfried Vandaele betreurt dan weer dat sommige partijen de piste voor een innovatief systeem al bij voorbaat lijken uit te sluiten.