In slechts een handjevol landen ligt de inflatie hoger dan in Turkije. In een normale situatie grijpt de centrale bank dan in door de rente te verhogen. In Turkije doet die net het omgekeerde. De monetaire instelling heeft beslist om de rente te verlagen met 150 basispunten.
Een inflatie van meer dan 80 procent houdt Turkije niet tegen om de rente opnieuw te verlagen
Waarom is dit belangrijk?
De inflatie blijft in tal van landen hoge toppen scheren. Maar slechts in een handjevol landen, waaronder Venezuela, ligt de inflatie hoger dan in Turkije. Nagenoeg alle monetaire instellingen wereldwijd bestrijden de torenhoge geldontwaarding door de rente te verhogen. De Turkse centrale bank doet het omgekeerde.- De essentie: de Turkse inflatie bedroeg in september 83,5 procent. Dat is het hoogste niveau in 24 jaar. Toch laat de centrale bank van het land de teugels vieren. Die heeft dit jaar al meermaals de rente verlaagd. De monetaire instelling doet dat onder druk van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Hij blijft er rotsvast van overtuigd dat renteverhogingen tot meer inflatie leiden. “Mijn grootste strijd is tegen de rente. Mijn grootste vijand is de rente”, zei de president eind september. Hij wil de rente eind dit jaar laten zakken tot minder dan 10 procent.
- Het nieuws: de Turkse centrale bank heeft de rente verlaagd met 150 basispunten tot 10,5 procent. Begin dit jaar bedroeg die nog 14 procent. Het is overigens een forsere renteverlaging dan verwacht. Economen hadden een knip met 100 basispunten voor ogen.
Veel kritiek op het atypische beleid
Het atypische geldbeleid van de Turkse centrale bank krijgt veel kritiek. Economen merken op dat de renteverlagingen de Turkse lira de dieperik induwen. Sinds begin dit jaar is de koers van die munt ten opzichte van de greenback gedaald met bijna 30 procent. 1 dollar is nu 18,58 lira waard. Begin dit jaar was dat 13,32 dollar.
De Turkse regering probeert op allerhande manieren de koersval van de lira te stutten.
- Ze moedigt haar burgers aan om stortingen in lira’s te doen bij de banken.
- De regering verkoopt dollars voor lira’s, waardoor haar deviezenreserves slinkt.
- Turkije trekt investeringen en bijstand van rijke Golfstaten aan om haar valuta-interventie te financieren.
- Ankara heeft ook nog nauwe banden met Moskou. Het land trekt tal van Russische miljonairs en miljardairs, die de westerse sancties willen omzeilen, aan.
- Bijkomende handelsovereenkomsten met Rusland hebben de slinkende deviezenreserves van Turkije helpen aanvullen.
De Turkse centrale bank heeft overigens al aangegeven dat er nog een renteverlaging zal volgen in november.
Turkse verkiezingen
Critici wijzen erop dat Erdogan de centrale bank onder druk zet om een soepel geldbeleid te voeren omdat de verkiezingen almaar dichterbij komen. Die vinden plaats op 23 juli 2023. “Dat beleid kan Erdogan wel de verkiezingsoverwinning opleveren, maar het zal het concurrentievermogen ondermijnen en het handelstekort ongetwijfeld enorm doen toenemen”, merkt Timothy Ash, strateeg bij de vermogensbeheerder BlueBay Asset Management, op in een reactie tegenover de Amerikaanse nieuwssite CNBC.
(bg)
