BEKIJK - "Snij je polsen over of je nek": tienermeisjes delen pakkende getuigenis over pestgedrag

"Hang je op", "neem pillen in" of nog "snij je polsen over of je nek". Dit zijn maar enkele berichten die twee tienermeisjes ontvangen. De zender is onbekend. In het begin dachten de meisjes dat het om grapjes ging van iemand die aandacht wou. Maar het pesten ging door. "Het gaat over mijn broertje, mijn papa, mijn mama... Alles gewoon. Alles wat je raakt." Op de vraag hoe ze zich nu voelen, antwoorden de meisjes "ongerust" en "bekeken". "Je kan naar je mama stappen en zeggen: ik wil dit niet meer, maar die kunnen niets doen", zegt een van de meisjes.

Ook bij de mama's heerst ongerustheid. "Telkens als de telefoon rinkelt, denk ik: er zal toch niets gebeurd zijn." Naast ongerustheid heerst er ook hulpeloosheid. "Wat moeten we doen om onze dochters te helpen?" Ze staan met hun rug tegen de muur. En ook de directeur van de school van de meisjes voelt zich machteloos. "We zetten in op omgaan met sociale media, maar je hebt niet alles in de hand", zegt Gert Jannes, directeur van SBSO Helix in Lommel.

Professor Heidi Vandebosch doet sinds 2005 onderzoek naar cyberpesten, onder meer door bevragingen bij jongeren in scholen. Ze merkt dat cyberpesten relatief vaak voorkomt. "1 op de 10 jongeren geeft aan de laatste zes maanden gepest te zijn geweest online. Vaak blijkt dat eenmalig te zijn en gaat het om mildere vormen, zoals beledigingen in een privégroep." Dat het zo systematisch gebeurt, zoals bij de twee meisjes uit Lommel is gelukkig uitzonderlijk.

Professor Vandebosch merkt dat online pesten gecombineerd met pesten in de echte wereld vaak de grootste gevolgen heeft. "Het zijn deze slachtoffers die er het meest onder lijden. Je hebt dan het gevoel dat je voortdurend belaagd kan worden, dat je altijd het slachtoffer kan zijn."

Het overheersende gevoel bij zowel de meisjes, de moeders als de directeur in de reportage is machteloosheid. "Het feit dat het online gebeurt voor een groot publiek heeft enorme consequenties", zegt Vandebosch. Daardoor heb je het gevoel dat je er geen controle over kan hebben. "Het kan gekopieerd, gedeeld en geliket worden."

"Je moet zoiets melden, ook aan de socialemediaplatformen", vertelt Heidi Vandebosch. "Dan is het hopen dat zo'n profiel wordt verwijderd." Jongeren moeten ook contact opnemen met mensen die ze vertrouwen, leerkrachten of ouders. "Als het gaat over leeftijdsgenoten is het moeilijk om te weten wie ze wel of niet kunnen vertrouwen." In dit geval worden ze gesteund door de ouders en de school.

Voor ouders is het heel moeilijk om hiermee om te gaan. "Als je dit verneemt en je ziet je kind daarmee worstelen, dan ben je zelf kwaad, radeloos en verdrietig. Het is belangrijk om je kalmte te behouden en samen met je kind naar oplossingen te zoeken." Als jongeren het gevoel hebben dat ze daarin gesteund worden, dan kunnen ze er beter mee omgaan.

Daders hebben verschillende motieven. "Bij jongeren zien we dat ze hun status bij de groep willen bekomen. Dat ze eigenlijk macht willen." Bij hen speelt emotie ook een grote rol. "Ze willen hun frustraties afreageren bij anderen of ze zijn uit verveling op zoek naar actie." Ook bij daders is de omgeving belangrijk. "Het feit dat je op sociale media, ook bij volwassenen haatspraak ziet, is niet bevorderlijk." 

Het parket onderzoekt ondertussen de zaak. Elk bewijs wordt naar de politie gestuurd. De meisjes hopen dat hier een einde aan komt. "Het moet stoppen, want het gaat er echt over."