Een kleintje met mayo en een frikandel? Ook je bestelling in de frituur is tot 20 procent duurder geworden

Een bezoekje aan de frituur, het is voor heel wat Belgen maandelijkse of zelfs wekelijkse kost. En dus is het jou misschien ook al opgevallen, dat je rekening daar wat gestegen is in vergelijking met enkele maanden geleden. Dat bevestigt ook het Nationaal Verbond van Frituristen Navefri. 

"Naar schatting is een bestelling met zo'n 10 tot 20 procent gestegen", zegt voorzitter Bernard Lefèvre. "Waar een gemiddeld pakje frieten 2 tot 3 euro kostte, is dat nu 2,5 tot 3,5 euro. De prijzen van de frituursnacks zijn nog wat meer gestegen, omdat daar de keten van grondstof tot frituur langer is dan bij de aardappelen."

Al is het moeilijk om algemene conclusies te trekken, benadrukt Lefèvre. "De ene frituur is de andere niet. Een klein pakje bij de ene is een middel bij de andere en omgekeerd. Los daarvan stijgt de prijs niet overal even hard op hetzelfde moment."

Want neen, het zijn niet énkel de grondstoffen die de prijs van jouw pakje friet of frikandel bepalen. Er zijn ook de elektriciteits- en gasprijzen, die met zo'n 80 en 130 procent zijn gestegen afgelopen jaar. "Zonder gas kan je geen frieten bakken", zegt de voorzitter van de frituristen. "Wie nog een oud vast contract heeft, moet misschien nog niet meteen de prijzen verhogen. Wie plots met veel hogere energiekosten zit, zal dat wel deels doorrekenen."

Maar dus ook alles wat de friturist moet aankopen, is gestegen in prijs. "Onze mayonaise is maal 3 gegaan, het vet voor onze friteuse maal 2,5. Dat is niet normaal. Alles gaat naar boven", zegt Marc Asselberghs van De Volle Frietzak. 

Dat alle grondstoffen stijgen in prijs, is ook te zien in de meest recente inflatiecijfers. Aardappelen werden het afgelopen jaar 9,2 procent duurder, kruiden en vlees zo'n 10,2 procent en oliën - zoals frituurolie - 36,9 procent. "Als je weet dat een normale inflatie iets lager dan 2 procent is en alle bedrijven in principe hogere kosten doorrekenen in hun prijzen, is het logisch dat frituren niet achterblijven", zegt Stijn Baert, die als lid van de indexcommissie de prijzen van heel wat zaken nauwlettend opvolgt. 

"Elke leverancier binnen de productieketen heeft te maken met stijgende kosten", zegt Lefèvre. Denk aan de energieprijzen of de transportkosten. "Van de prijs van een pakje friet gaat zo'n derde naar de leverancier, die de aardappel koopt bij de boer, maar die de aardappel ook wast, verpakt, verwerkt en vervoert. Iedereen rekent zijn hogere algemene kosten door aan de volgende in de keten. Op het einde van de rit betaalt de consument uiteraard de rekening. Dat is overal zo, maar de prijs van een pakje friet ligt symbolisch moeilijker dan bijvoorbeeld schoenen."

Al durven niet alle frituristen hun hogere kosten door te rekenen. Zij besparen dan eerder op kosten: mindere openingsuren en elektrische toestellen zoveel mogelijk uitschakelen. "De koelcel hebben we uitgeschakeld. Dat levert toch al zo'n 200 euro per maand op", zegt Marc Asselberghs.

Er bestaat wel een kans dat er nóg prijsstijgingen aankomen. "In januari gaan de lonen van het horecapersoneel omhoog", zegt professor Baert. "Frituren die werken met personeel gaan hun kosten dan nog sterk zien stijgen. Al sluit ik niet uit dat ze daar nu al op anticiperen."

Of de hogere prijzen ertoe gaan leiden dat we wat minder vaak naar de frituur gaan, is moeilijk te voorspellen. Het zou ook kunnen dat mensen net minder vaak op restaurant gaan en wat vaker naar het frituur, zo valt te horen bij het Verbond van Frituristen. "En laten we eerlijk zijn: 3,5 euro voor een pakje frieten, is nog steeds niet veel. De aardappelen zijn van geweldige kwaliteit dit jaar, dus de frietjes zijn éxtra lekker."