Van de 19e eeuw tot nu: hoe Rishi Sunak en zijn familie kinderen van de Brits-Indiase diaspora zijn
Met Rishi Sunak krijgt het Verenigd Koninkrijk voor het eerst een premier van Indiase afkomst. Op verschillende punten is zijn leven en dat van zijn familie geënt op de Brits-Indiase diaspora die begon in de 19e eeuw. Een overzicht.
Rishi Sunak wordt de eerste niet-blanke en de eerste hindoepremier van het Verenigd Koninkrijk. Zowel zijn eigen leven als dat van zijn familie heeft zich op verschillende punten parallel met de Brits-Indiase diaspora afgespeeld, zo legt Idesbald Goddeeris, professor koloniale geschiedenis en geschiedenis van India aan de KU Leuven, uit in "De wereld vandaag" op Radio 1.
Die diaspora begon in de 19e eeuw, toen Indiase gastarbeiders naar verschillende plaatsen van het Britse rijk trokken. Ze verkasten niet alleen naar het Verenigd Koninkrijk zelf, maar ook naar Britse kolonies in Oost-Afrika, Zuid-Afrika, Mauritius, de Fiji-eilanden en het Caraïbisch gebied.
De grootouders van Sunak kwamen zo terecht in Oost-Afrika. Zij besloten in de jaren 60 met hun kinderen naar het Verenigd Koninkrijk te trekken, maar de ouders van Sunak zelf zijn dus nog in Oost-Afrika geboren. Zijn moeder in Tanzania en zijn vader in Kenia. "Dit kadert dus in een stukje koloniale geschiedenis waar ook gereisd werd tussen kolonies", zegt Goddeeris.
Beetje bij beetje is zo een grote Indiase gemeenschap ontstaan in het Verenigd Koninkrijk. Op dit moment zijn er anderhalf miljoen Indiërs in het land, 2 tot 3 procent van de bevolking. Maar er zijn ook 1,2 miljoen Pakistani en bijvoorbeeld een half miljoen Bangladeshi. Op die manier is deze gemeenschap de grootste migrantengroep in het Verenigd Koninkrijk.
BEKIJK - Het leven en de carrière van Rishi Sunak in net geen 2 minuten:
Kansen
Indiase migranten werden vrij goed onthaald in het Verenigd Koninkrijk. In de eerste periode kwamen ze naar hier als student of knecht. In de tweede helft van de twintigste eeuw gingen velen werken in de zware industrie. "Maar er waren ook artsen en verpleegsters", vertelt Goddeeris, "de scholen in de kolonies werden erkend en dus konden zij in het Verenigd Koninkrijk werken".
Ze konden ook aan Britse universiteiten studeren en waren altijd goed vertegenwoordigd in het Britse hoger onderwijs. Er waren dus veel kansen en daardoor vind je relatief veel Indiërs hoog op de sociale ladder.
Toch was er ook sprake van racisme. Goddeeris vertelt dat dit zeker het geval was in de jaren '70 en '80. "Dat is nu al veel minder. Je ziet het vooral wanneer celebrity's uit de bocht gaan en lachen met het Indiaas accent."
Fortuin
Er zijn veel welgestelde Indiërs in het Verenigd Koninkrijk, maar Sunak is nog buiten categorie. "Hij is geen doorsnee migrant", zegt Goddeeris, "maar de schoonzoon van Indiaas IT-icoon Murthy. Eigenlijk is hij de schoonzoon van de Bill Gates van India. De man is gewoon schatrijk en dus toch een andere soort migrant dan meeste welgestelde Zuid-Aziatische migranten."