Wie een enige woning in Vlaanderen koopt, betaalt sinds het begin van dit jaar nog 3 procent registratierechten, in plaats van vroeger 6 procent. De Nationale Bank ging na of de maatregel positief was voor de huizenmarkt en het viel de onderzoekers op dat de huizenprijzen in Vlaanderen al in september 2021, kort na de aankondiging van de verlaagde registratierechten, wat sneller begonnen te stijgen dan in Brussel en Wallonië, waar de registratierechten onveranderd bleven. Ook in de kwartalen na de invoering van de maatregel ­namen de huizenprijzen in Vlaanderen sneller toe. 

Globaal genomen dreven de lagere registratierechten de prijs van een woning in Vlaanderen met 3 procent op, berekenden ze. De gemiddelde Vlaamse woning, die vorig jaar 340.000 euro kostte, werd door de verlaging van de registratierechten zo’n 10.200 euro duurde. “Dat is te wijten aan de geringe elasticiteit van het aanbod op de huizenmarkt”, schrijven de onderzoekers. Met andere woorden: wie de vraag naar huizen fiscaal stimuleert door een belastingverlaging in te voeren, zal bij een gelijkblijvend aanbod vooral de woningprijzen omhoogjagen.

Duurdere huizen, hogere huur

Wel werden op de Vlaamse huizenmarkt grote verschillen waargenomen. Bleven de prijzen van huizen in het hogere segment nagenoeg onveranderd, dan stegen de prijzen van de goedkoopste huizen na de aankondiging van de verlaging met gemiddeld 7 procent. “De eigenaars van de minst dure woningen waren de grootste winnaars van de beleidsmaatregel”, concludeert het onderzoek.

Voor huurders oogt de eind­balans van de maatregel veel minder positief. “Zeker de huurders in het goedkoopste segment zijn de grootste verliezers”, klinkt het. “Precies van dat type huizen is de waarde het meest gestegen. Hogere huizenprijzen stuwen op termijn de huurprijzen omhoog, ook al gebeurt dat misschien niet ­meteen.”