Even swipen tijdens het rijden kan je 174 euro kosten: experts geven advies om je smartphone veilig te gebruiken in de auto
Twee procent van de tijd rijden we met onze gsm in de hand, zo blijkt uit onderzoek. Nochtans bedraagt de boete voor smartphonegebruik achter het stuur al 174 euro, zelfs als je het toestel gewoon vasthoudt zonder het te gebruiken. Maar hoe gebruik je dan best je smartphone in de wagen? “Laat je gsm zeker niet rondslingeren op de passagierszetel of je schoot”, zeggen professor verkeerskunde Tom Brijs (UHasselt) en Stef Willems van Vias, die enkele veilige opties geven.
Oorspronkelijk beging je als bestuurder enkel een overtreding als je jouw smartphone gebruikt terwijl je die in de hand houdt, maar intussen is het aantal strafbare handelingen uitgebreid. Volgens het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid Vias is dat een logische zaak, aangezien in België jaarlijks 50 doden en 2.500 gewonden vallen bij ongevallen die werden veroorzaakt door het gebruik van de smartphone. “En dat is een voorzichtige schatting”, zegt Stef Willems.
Zo volstaat het om een toestel gewoon vast te houden, zelfs zonder het te gebruiken. Als het toestel op je schoot, dashboard of passagierszetel ligt, riskeer je eveneens een boete bij het gebruik ervan. Simpel voorbeeld: je gsm op schoot houden en als gps gebruiken, geldt als overtreding. Als de auto stilstaat of geparkeerd is, mag je je smartphone wel gebruiken – maar niet als je voor een rood licht staat.
Een algemeen verbod om je smartphone te gebruiken, komt er voor de duidelijkheid niet. Hoe je dan het best je gsm gebruikt? In de modernere wagens doe je dat via Carplay (iOS) of AndroidAuto (Android). Zo koppel je de smartphone aan het multimediasysteem. Vanaf dat moment kun je navigeren, bellen, muziek luisteren, berichten versturen en ontvangen vanuit je auto. Zonder dat je de smartphone aanraakt. Beschikt je voertuig niet over die technologie? Dan is je toestel aansluiten op de wagen via bluetooth de beste optie. Zo bel je handsfree. Heb je een oude wagen zonder ingebouwd bluetoothsysteem? Dan kan je een handsfree carkit kopen. Die bevestig je aan de zonneklep, waardoor je alsnog handenvrij kan communiceren.
Zijn er nog tips? Jazeker. “We zien steeds vaker dat de smartphone fungeert als navigatiesysteem. Op zich geen probleem, op voorwaarde dat je het toestel op een correcte manier vastmaakt aan de voorruit of het dashboard. Laat je gsm dus zeker niet rondslingeren op de passagierszetel of je schoot”, zegt professor Tom Brijs, verkeersdeskundige aan de UHasselt.
Stef Willems treedt de professor bij. “Belangrijk daarbij is om je route vóór vertrek in te stellen. Zo vermijd je afleiding tijdens het rijden. Wil je de bestemming wijzigen, ga dan even aan de kant van de weg staan.”
Niet storen
“Dat de verleiding aanwezig is om toch even snel een melding op social media of je mails te checken, is jammer genoeg bewezen”, gaat Stef Willems verder. “Mijn beste advies is: zet je smartphone op ‘niet storen’. De meeste moderne toestellen beschikken over die functie. De inkomende oproepen en berichten worden geblokkeerd, zodat je in alle rust kan rijden.”
Het is zelfs mogelijk om automatisch een berichtje terug te sturen met de melding dat je achter het stuur zit. Stef Willems: “En moet je tóch absoluut bereikbaar zijn voor iemand, denk aan je zwangere vrouw, dan kan je instellen dat die persoon je wél kan bereiken. Maar ook daar geldt: houd de gesprekken kort. Voor lange gesprekken zet je de wagen best aan de kant.” En snel even je smartphone checken in de file? Zelfs dat leidt tot gevaarlijke situaties, stelt Stef Willems. “Het vergroot de kans op een kop-staartaanrijding.”
300 boetes per dag
Het Belgisch verkeersinstituut Vias vindt de verstrengde wetgeving logisch. Vorig jaar werden 107.686 bestuurders geverbaliseerd voor een inbreuk op de wet rond gsm-gebruik achter het stuur. Dat zijn er bijna 300 per dag. “In een ideaal scenario gaat de gsm uit eenmaal je in de wagen stapt. Maar we moeten niet naïef zijn: dat is niet realistisch”, zegt Stef Willems van Vias. “Alleen vergeten mensen te gemakkelijk dat handsfree bellen óók afleidend is. Je hebt minder aandacht voor het verkeer, de reactiesnelheid daalt én je kijkt minder in de spiegels.”
Enkel risico beperken mogelijk
Professor Tom Brijs, verkeersdeskundige aan de UHasselt, treedt Willems bij. “Veilig gsm’en achter het stuur bestaat niet”, stelt hij duidelijk. “Je kan als bestuurder enkel het risico beperken. Akkoord, de wet laat toe om handsfree te bellen, maar mentaal ben je op dat moment niet betrokken bij wat er op de weg gebeurt. Zeker niet als het om belangrijke gesprekken gaat.”
50 doden en 2.500 gewonden
Hoeveel ongevallen er precies gebeuren die rechtstreeks het gevolg zijn van de smartphone, is moeilijk in te schatten. “Bewijs maar eens dat iemand op z’n gsm bezig was vlak voor een ongeval”, duidt Willems. “Behalve als de bestuurder het zelf toegeeft, is dat vooralsnog moeilijk te achterhalen.” Maar de prognoses zijn duidelijk. Volgens het Belgisch Verkeersinstituut vallen er jaarlijks 50 doden en 2.500 gewonden op Belgische wegen door het gebruik van de gsm.
Veilig gsm’en achter het stuur kan eenvoudigweg niet. Is je smartphone wegstoppen geen optie, stel dan alles op voorhand in en beperk de risico’s
“En dat is een voorzichtige schatting”, klinkt het. “Eigenlijk is het simpel: zet je gsm af, op niet storen of leg hem buiten handbereik. Want de verleiding om snel even te kijken, is er gewoon.” Ter duiding: een sms sturen of lezen verzesvoudigt de kans op een ongeval, wie een nummer intoetst op zijn toestel heeft zelfs twaalf keer meer kans.
Professor Tom Brijs besluit met een duidelijke boodschap. “Zoals ik al zei kan veilig gsm’en achter het stuur eenvoudigweg niet. Is je smartphone wegstoppen geen optie, stel dan alles op voorhand in en beperk de risico’s. Net zoals het een automatisme is om voor vertrek je gordel aan te doen. Tijdens het rijden heb je 100% focus nodig.”
