Raad van State vernietigt erkenningsregeling Wet-Major voor havenarbeiders

België heeft specifieke regels voor werk in de havens. Bedrijven in havengebied mogen enkel werken met erkende havenarbeiders. De regeling is bekend als de Wet-Major uit 1972.

Het Europees Hof van Justitie oordeelde vorig jaar dat een dergelijke regeling aanvaardbaar is als het doel is de veiligheid in de havengebieden te waarborgen. Dat havenarbeiders alleen maar kunnen worden erkend door een paritair samengestelde commissie van werkgevers en werknemers, was volgens het Hof wel strijdig met het Unierecht.

De Raad van State heeft nu geoordeeld dat de Belgische regeling de toetsing met het arrest van het Europees Hof niet doorstaat. Onder meer de samenstelling van de erkenningscommissies vormt een probleem wegens “onvoldoende waarborgen inzake onpartijdigheid”.

De socialistische havenvakbond BTB-ABVV reageert vrij rustig in een nieuwsbrief aan de havenarbeiders. “De vernietiging van het aangepaste KB uit 2016 lag in de lijn der verwachtingen. We hebben er ons op voorbereid en zullen eerstdaags overleggen met werknemers- en werkgeversorganisaties, de medewerkers van de FOD WASO (werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg, red.) en met minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS). Het vernietigde besluit heeft enkel betrekking op de erkenningsmodaliteiten. De erkenning op zich is vervat in de Wet-Major en staat in deze procedure niet ter discussie.”

Antwerps Havenschepen Annick De Ridder (N-VA) laat via haar woordvoerder weten kennis te nemen van dit arrest. “We gaan dit uiteraard eerst grondig bestuderen. Ik zou, los van de inhoud, een oproep willen lanceren aan de werkgevers en vakbonden om zo snel mogelijk met de federale overheid samen te zitten. We zijn als Havenbedrijf vanuit onze rol als community builder altijd bereid gesprekken te faciliteren. Ik wil benadrukken dat een goede evenwichtige regeling van de havenarbeid cruciaal is om de haven als grootste economische motor van Vlaanderen op volle toeren te laten blijven draaien.”

Voor minister van Werk en Economie Pierre-Yves Dermagne (PS) komt het arrest niet geheel onverwacht. Hij benadrukt wel dat het principe van erkende havenarbeiders overeind blijft, en dat enkel de procedure waarmee die erkenningen gebeuren, vervat in een Koninklijk Besluit, vernietigd wordt.

“De Wet Major zorgt al meer dan 50 jaar voor productieve en veilige havens in België. Het komt er nu op aan om zo snel mogelijk, in overleg met de sociale partners, een nieuw KB aan te nemen zodat havenbedrijven een beroep kunnen blijven doen op dit kader voor goed opgeleide en beschermde havenarbeiders in veilige omstandigheden”, zegt de PS-vicepremier.

Het kabinet-Dermagne en de sociale partners overlegden daar al over naar aanleiding van het arrest van het EU-Hof. Er is dus al voorbereidend werk verricht zodat snel kan worden geschakeld, klinkt het.

Volgens Kamerlid Peter Mertens van de extreemlinkse oppositiepartij PVDA werpt de wet-Major een dam op tegen sociale dumping in de havenarbeid, en lijkt de uitspraak van de Raad van State daarom een slechte zaak. “Je mag van de wet-Major geen lege doos maken. De uitvoeringsbesluiten die de erkenningsprocedure en het poolsysteem regelen, zijn belangrijke pijlers”, zegt Mertens. “Als je de vakbondsinspraak wegneemt, dan open je de deur voor interimkantoren en sociale dumping.”

Socialistische havenvakbond BTB viert 50 jaar Wet Major en 20 jaar felle strijd: “Roepen we op tot staking, dan stáán de dokwerkers klaar” (+)

Een immense operatie, gespreid over negen jaar: Port of Antwerp-Bruges en PSA vernieuwen Europa Terminal om grootste schepen te kunnen behandelen (+)

Antwerpse haven zet recordjaar neer, havenbestuur is bezorgd over 2022: “Verstoorde aanvoer van schepen en nijpend tekort aan dokwerkers” (+)