Voor eens en altijd: helpt water met citroen ’s ochtends echt om af te vallen of niet?
Citroenwater op een nuchtere maag zou je metabolisme ’s ochtends een boost geven én kunnen helpen bij afslanken. Of toch als we elke ‘healthfluencer’ mogen geloven. Maar klopt dat wel, of heeft dat citroenwater minder voordelen dan we denken? HLN-wetenschapsexpert Martijn Peters zoekt het uit.
Martijn Peters, Trees Vandamme
“Naar citroenwater specifiek is er weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan”, weet Martijn Peters. “Wél bestaat er onderzoek naar de voordelen van citroen en water afzonderlijk. Daaruit blijkt effectief dat citroen aan je dagelijkse dieet toevoegen een kleine gezondheidsboost kan opleveren.”
Wat doet citroensap in je water voor je lichaam?
“Ons lichaam heeft veel water nodig om tal van zaken tot een goed einde te brengen. Hydrateren is de boodschap, maar veel mensen drinken nog steeds niet voldoende. Een beetje smaak in je water, van bijvoorbeeld een schijfje citroen of van een uitgeperst exemplaar, kan je misschien wel dat duwtje in de rug geven om iets meer te drinken.” Een bijkomend voordeel? “Het drinken van meer water en het daarbij laten staan van andere, gezoete dranken helpt in het algemeen om je gewicht op peil te houden en zelfs te verliezen.”
Citrusvruchten zijn in het algemeen bekend voor hun hoge vitamine C-gehalte. Een belangrijke antioxidant om je immuunsysteem te versterken. “Citroenen zijn niet alleen rijk aan vitamine C, maar ook aan flavonoïden: verbindingen die de gezondheid helpen verbeteren en ziekten helpen bestrijden. De combinatie van die flavonoïden en antioxidanten is goed voor het hart en de werking van ons metabolisme. Maar voor andere noodzakelijke voedingsstoffen moet je toch bij andere vruchten en groenten ten rade gaan.”
Wat doet water zo vroeg in de ochtend met je lichaam?
Dat citroenwater je lichaam helpt ontgiften, is een mythe. “Je lichaam ontgift zichzelf. Daar heb je geen citroenwater in de ochtend voor nodig. En let op: dat van dat gewicht verliezen of je metabolisme boosten, gaat ook niet specifiek over water met citroen. Ons metabolisme is de verzameling van alle chemische reacties die plaatsvinden in elke cel van ons lichaam en die energie leveren voor vitale processen. Eenvoudig gezegd is het de snelheid waarmee ons lichaam energie verbruikt of calorieën verbrandt. Jouw metabolisme is voor een groot deel genetisch bepaald en dus buiten jouw controle. Als jouw metabolisme snel is, zal je meer calorieën in rust en tijdens activiteiten verbranden.”
Het effect op het metabolisme van het drinken van water op een lege maag hield meer dan een uur aan.
Martijn Peters
Duitse wetenschappers keken of water in dit geval kan helpen. Hun bevindingen publiceerden ze in 2003 in The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. Ze lieten 7 mannen en 7 vrouwen na 12.5 uur vasten en 1.5 uur voor de maaltijd een halve liter water drinken. Een situatie vergelijkbaar met wanneer je opstaat na een nachtje slapen. De wetenschappers zagen dat na het drinken van 0.5 liter water de stofwisseling toenam met 30 procent bij zowel de vrouwen als mannen. Deze verhoging van het metabolisme begon zo’n 10 minuten na het drinken en bereikte een piek rond de 30 tot 40 minuten erna.”
Het effect op het metabolisme van het drinken van water op een lege maag hield meer dan een uur aan. “Toch gaat het hier gewoon over water. Citroen erin doen kan helpen, maar vooral andere gezoete dranken laten staan, zal voor die boost zorgen”, aldus Martijn. “Dat kan helpen om gezonder te worden, waardoor je eventueel kan afslanken als de rest van je voedingspatroon ook evenwichtig is.”
Het citroenzuur in citroenen kan het tandglazuur aantasten en gevoeliger maken, zeker bij dagelijkse consumptie.
Martijn Peters
Gevaar voor de tanden
Dat je met citroen in dat water te doen op zich niets mis kan doen, is ook niet hélemaal waar volgens de wetenschapsexpert. “Het citroenzuur in citroenen kan het tandglazuur aantasten bij een hoge inname ervan. Het zuur kan bij dagelijkse consumptie het tandglazuur gevoeliger maken. Bij sommige mensen die er gevoelig voor zijn, kan het ook tot brandend maagzuur leiden.”
“Zelfs wanneer het drinken van citroensap je niet schaadt, baat het ook niet per se”, concludeert Peters. “Er is geen enkel bewijs dat citroenwater - al dan niet op een lege maag - zou helpen om de vertering te stimuleren of je metabolisme te boosten. En het drankje geeft je, in tegenstelling tot wat sommige tijdschriftartikels beweren, ook geen hernieuwde energie. Moraal van het verhaal? Grijp gerust naar een tweede citroen in je fruitmand of pers de vrucht eens uit in je water – maar verwacht geen grote ‘detox’ voor je lichaam.” Dat wondermiddeltje is nog steeds niet uitgevonden, anders had je het al lang geweten.
