VIDEO. Belgische klimaatactivist die ook al toesloeg bij Beker van België betrokken bij besmeuring schilderij ‘Meisje met de Parel’

Het Mauritshuis in Den Haag werd vanmiddag afgezet door de politie nadat activisten hadden toegeslagen bij het beroemde schilderij ‘Meisje met de Parel’ van de Nederlandse schilder Johannes Vermeer. Drie mensen zijn opgepakt “na openlijke geweldpleging tegen goederen”, liet de politie weten.

Alle drie de verdachten hebben de Belgische nationaliteit, zo bevestigt een woordvoerder van de politie na berichtgeving van de Nederlandse openbare omroep ‘NOS’. Het gaat om een man van 42 en twee mannen van 45 jaar oud. Een van hen zou Wouter Mouton zijn, een veganist die zich eerder ook al in de belangstelling werkte met acties tijdens de Ronde van Vlaanderen en de finale van de Beker van België in het voetbal. Het is nog onbekend hoelang het drietal zal blijven vastzitten. Ze worden verhoord.

Lees ook: Wie is klimaatactivist Wouter Mouton (44), die na de Ronde nu in de Bekerfinale de aandacht opeiste: “Ik wil een betere wereld, maar we moeten ook niet terug naar de prehistorie, hé” (+)

Op een videofilmpje op sociale media is te zien hoe twee mannen in het museum zichzelf vastlijmen en zich met rode vloeistof besmeuren bij het beroemde kunstwerk ‘Meisje met de parel’. Eén van hen roept in het Engels: “Hoe voelt het om iets moois voor je ogen verwoest te zien worden?” Een activist drukt vervolgens zijn besmeurde gezicht tegen het topstuk uit 1665. Een tweede activist merkt op dat het schilderij met glas beschermd is en dat er van echte vernieling dus geen sprake is.

Het museum bevestigt dat iemand zijn hoofd heeft geplakt aan het glas dat het kunstwerk beschermt, en dat een ander zich met een hand aan de groene wand naast het schilderij heeft vastgekleefd. Ook werd er dus met een rode vloeistof gegoten. Over wat voor substantie het gaat, is nog niet duidelijk. Het schilderij is niet beschadigd geraakt bij het incident, bevestigt het Mauritshuis: “De staat van het schilderij is door onze restauratoren onderzocht. Gelukkig is het beglaasde meesterwerk niet beschadigd.”

“Kunst is weerloos en het proberen te beschadigen ten bate van welk doeleinde dan ook wijst het Mauritshuis ten zeerste af", klinkt het nog in een verklaring van het museum. Het schilderij zal “zo snel mogelijk” weer te zien zijn voor publiek. “Tot die tijd blijft deze zaal gesloten voor publiek.”

Op de beelden van het incident is te zien dat de activisten T-shirts dragen van de Britse actiegroep Just Stop Oil. Die Britse organisatie gooide onlangs in Londen tomatensoep op het (eveneens beglaasde) kunstwerk ‘Zonnebloemen’ van Vincent van Gogh. Ook werd een schilderij van Monet in een museum in het Duitse Potsdam met aardappelpuree aangevallen. De organisatie zegt echter dat ze de actie in Den Haag niet heeft georganiseerd.

Herbekijk ook: Milieuactivisten gooien tomatensoep over Van Gogh

In een persbericht dat een zogezegde Belgische tak van de Britse actiegroep naar Belga stuurde, wordt aangegeven dat de boodschap “duidelijk” is: “als de mensheid niet onmiddellijk stopt met het gebruik van fossiele brandstoffen, zal ze uitsterven”. Een woordvoerder laat aan het Nederlandse persagentschap ANP weten dat het in feite gaat om “een zelfstandig opererende spin-off van de Belgische tak van Extinction Rebellion”.

De actiegroep benadrukt dat volgens haar de ernst van de klimaatcrisis dit soort van daden rechtvaardigt. Ze beklemtoont ook dat haar activisten nooit een kunstwerk zullen beschadigen dat niet afgeschermd wordt door glas, en dat ze geen geweld zullen gebruiken.

Het Mauritshuis is het eerste Nederlandse museum dat het slachtoffer wordt van activisten. In het Haagse museum hangen talloze topstukken van Hollandse meesters uit de Gouden Eeuw. Onbetwiste topstuk is Vermeers ‘Meisje met de Parel’. Maar ook Rembrandts ‘De Anatomische les van Dr Nicolaes Tulp’ hangt er.

Tot nu toe werden Nederlandse - of Belgische - musea nog niet geconfronteerd met gooi- en smijtwerk van activisten. Vrijwel alle kunstwerken in Nederlandse musea zijn alleszins wel goed beschermd, schrijven Nederlandse media. Soms zitten schilderijen achter speciaal museumglas, maar niet altijd.

Duidelijk is dat iedereen in de museumwereld op scherp staat, sinds Vincent van Goghs beroemde werk ‘Zonnebloemen’ op 14 oktober in de Londense National Gallery met soep werd overgoten. Ook het Mauritshuis had al maatregelen getroffen. “We proberen zo goed mogelijk op de gebeurtenissen te anticiperen. Intern is er druk overleg over wat te doen, deze acties maken in ieder geval heel wat los”, liet René Timmermans, woordvoerder van het Mauritshuis, gisteren nog weten.

Timmermans zei niet welke extra veiligheidsmaatregelen het museum concreet heeft genomen, maar benadrukte dat bezoekers niet worden gefouilleerd bij binnenkomst. “Zo ver willen we niet gaan. Wel hebben we een tassenbeleid, alleen kleine handtassen mogen mee naar binnen.”

Een totaal verbod op tassen is wat het Mauritshuis betreft, (nog) een stap te ver. Timmermans: “Dat ligt gevoelig. Denk bijvoorbeeld aan bezoekers die een schrijfblok mee naar binnen nemen om een schets te maken van een schilderij. Dat kan dan ook niet meer, je ontneemt met zo’n zware maatregel het plezier van behoorlijk wat mensen. Daarbij komt dat je protestacties nooit honderd procent kunt uitsluiten.”

Ook in de musea in ons land zijn er tal van beveiligingen, verklaarde de Brugse schepen van Cultuur Nico Blontrock (CD&V) vanavond over de kwestie bij ‘VTM Nieuws’. Zo worden ook hier mensen met rugzakken geweerd en zitten topstukken achter glas. Blontrock zei algemeen “begrip” te hebben voor de daden van de activisten, “maar van topstukken blijf je gewoon af, dat is not done”. “Ik denk dat die mensen ook krediet verliezen door net dat te doen.” Bekijk de volledige uitleg van de schepen in onderstaand videofragment.

Herbekijk ook: Wat doen onze musea om kunstwerken te beschermen?

De Nederlandse Staatssecretaris van Media en Cultuur Gunay Uslu keurt de bekladding van het beroemde Nederlandse schilderij stellig af. Zij benadrukt dat demonstreren een groot goed is, “maar alsjeblieft: laat ons gezamenlijk erfgoed met rust”. Ook volgens de staatssecretaris is het “aanvallen van weerloze kunstwerken niet de juiste manier” van protest.

Herbekijk ook: Klimaatactivisten gooien aardappelpuree naar Monet

Herbekijk ook: Just Stop Oil gooit taart naar wassen beeld koning Charles