65 procent zigzagt in de file: ben je dan sneller of net niet?
De ene vindt het verschrikkelijk irritant, terwijl de andere er een vaste gewoonte van maakt. Constant wisselen van rijstrook heeft in de auto al tot veel discussies geleid. Maar zorgt het er ook effectief voor dat je sneller op je bestemming aankomt? En maakt het je niet extra kwetsbaar voor ongevallen? Wij vroegen raad aan verkeersinstituut VIAS. “Er gebeuren naar schatting zo’n 14.000 ongevallen door van rijstrook te veranderen.”
Glenn Haex
Voor heel wat autobestuurders is het een sport geworden: zigzaggen door de file. “Uit onderzoek blijkt dat 65 procent van de mensen van rijstrook verandert als de kans zich aandient”, zegt Stef Willems van het verkeersinstituut VIAS. “De meerderheid van de autobestuurders denkt dan ook dat de andere rijstrook sneller vooruit gaat. Dat heeft verschillende redenen. Zo kijken we minder naar links en rechts als we aan het rijden zijn dan wanneer we stilstaan. Ook is het zo dat het sneller gaat om twintig auto’s in te halen dan om door diezelfde twintig ingehaald te worden. Daardoor kan de indruk ontstaan dat er je meer dan twintig auto’s zijn voorbijgereden, omdat het gewoon langer duurt. Kortom, inhalen verschaft kortstondig plezier, ingehaald worden blijkt een slechts traag voorbijgaande kwelling.”
“Het voortdurend wisselen van rijstrook komt de files helemaal niet ten goede”, zegt Stef. “Het heeft ook een negatieve impact op de verkeersveiligheid. Als twee bestuurders op twee verschillende rijstroken tegelijk het manoeuvre willen maken ontstaat er een erg gevaarlijke situatie. Om nog maar te zwijgen over diegenen die de nodige plaats ‘afdwingen’. Bovendien vormen al die manoeuvres ook een gevaar voor de motorrijders die door de file zigzaggen. Volgens een Amerikaans onderzoek zou vier procent van alle ongevallen te wijten zijn aan het veranderen van rijstrook. Als je dat zou vertalen naar een Belgische context, gaat het in ons land om zo’n 14.000 ongevallen. Gelukkig gaat het enkel om materiële schade.”
Als één bestuurder op de vijf regelmatig van strook verandert, verliest de snelweg twee procent van zijn totale capaciteit.
Stef Willems, VIAS
Daarnaast zorgt het gezigzag ook voor langere files. “De auto die zigzagt neemt immers de plaats in van twee wagens en doet zo de capaciteit van de weg afnemen. Bovendien verplicht de uitwijkende bestuurder de andere weggebruikers tot afremmen, wat ook de verkeersdoorstroming verstoort. Het gevolg is dat, naarmate het aantal manoeuvres toeneemt, alle weggebruikers meer tijd verliezen. Men gaat er doorgaans van uit dat een rijstrook 1.800 voertuigen per uur aankan. Voor een rijbaan met twee stroken zijn dat er dus 3.600 per uur. Als één chauffeur op de vijf regelmatig van strook verandert, bijvoorbeeld gedurende tien procent van de tijd, verliest de snelweg twee procent van zijn totale capaciteit en neemt het fileprobleem ook met twee procent toe.”
Het bespaart dus géén tijd?
“Nee, voortdurend veranderen levert geen tijdwinst op.” Dat bevestigt ook mobiliteitsorganisatie VAB. Zij stuurden een week lang twee wagens door de ochtendfile in Antwerpen. De ene auto bleef op hetzelfde rijvak, de andere wisselde wanneer het verkeer op een van de andere rijstroken vlotter ging. Wat bleek? Degene die zigzagde, was gemiddeld 1 minuut en 43 seconden sneller op de bestemming. “Een erg beperkte tijdwinst dus. En het is maar de vraag of die opweegt tegen het risico op ongevallen en de ongemakken en frustraties die je veroorzaakt bij andere weggebruikers.” Als je het jezelf makkelijk wilt maken, blijf je dus maar best gewoon op dezelfde rijstrook rijden.
