Jeugdadvocaten klagen schrijnende toestanden aan door tekort opvangplaatsen in Jeugdhulp
Verschillende jeugdadvocaten en -rechters uit Brussel en Halle-Vilvoorde hebben een open brief geschreven waarin ze het plaatstekort bij Jeugdhulp voor kinderen en jongeren in problemen aankaarten. “Er zijn opgemaakte bedden die leeg blijven omdat ze niet gebruikt kunnen worden door het personeelstekort”, klinkt het.
Twee kleuters uit Anderlecht die na ernstige vermoedens van mishandeling waren geplaatst in een leefgroep, zijn door plaatsgebrek opnieuw naar huis gestuurd. Sindsdien blijven de kinderen met verwondingen toekomen op school. “Dit is slechts een van de vele voorbeelden die het schrijnende tekort in de Jeugdhulp aantonen”, zegt advocate Jasmien Foré. Samen met tal van confraters en verschillende jeugdrechters uit Brussel en Halle-Vilvoorde kaarten ze de problematiek aan in een open brief. “Er moet dringend iets gebeuren”, klinkt het. "De samenleving faalt wanneer kinderen en jongeren in nood niet meer beschermd en geholpen worden op kritieke momenten.”
Iedereen weet dat het niet goed gaat met die kinderen thuis, maar er is nergens plaats. Dat is schrijnend.
Volgens de jeugdadvocaten komt de bescherming van kwetsbare jongeren en kinderen in het gedrang. Niet zozeer het aantal opvangplaatsen is het probleem, maar wel het grote personeelstekort. "De huidige situatie is alarmerend”, zegt advocate Katrien Steenhaut. “In Brussel-Halle-Vilvoorde sloten het afgelopen jaar louter door personeelstekort maar liefst zes voorzieningen de deuren. In vijf andere voorzieningen was of is er een opnamestop. Voor een crisisopname voor kinderen van 0 tot 12 jaar is er in regio Brussel al langer dan een jaar geen enkele plaats beschikbaar, voor regio Halle-Vilvoorde is er één voorziening.”
Meer en meer adolescenten die adequate opvang nodig hebben, krijgen de boodschap dat ze niet meer terecht kunnen bij de Jeugdhulp. “Zo vroegen de ouders van een 15-jarige jongen al jarenlang om psychologische hulp en ondersteuning omdat hun zoon dreigde te ontsporen”, geeft advocate Jasmien Foré een voorbeeld uit de praktijk. "Hij pleegde uiteindelijk een gewapende overval en kreeg pas psychologische hulp toen hij werd opgesloten in een gesloten instelling. Deze feiten hadden vermeden kunnen worden indien hij tijdig de nodige hulp had gekregen.”
Door een gebrek aan opvang en hulp blijven verontrustende situaties sluimeren, tot de boel vroeg of laat ontploft.
De open brief staat vol met voorbeelden die het tekort aan opvangplaatsen aantonen. “Er zijn twee kleuters die waren geplaatst in een voorziening omdat er ernstige vermoedens van fysieke mishandeling waren”, aldus Foré. “Door personeelstekort moest de leefgroep sluiten en bij gebrek aan alternatieven zijn de kinderen terug naar huis gestuurd. De mishandeling gaat intussen gewoon verder. Die kinderen komen telkens met verwondingen op het lichaam naar school. Iedereen weet dat het niet goed gaat met die kinderen thuis, maar er is nergens plaats. Dat is schrijnend.”
Overleg met minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V)
Volgens de advocaten heeft het huidige plaatstekort verregaande gevolgen. "Door een gebrek aan opvang en hulp blijven verontrustende situaties sluimeren, tot de boel vroeg of laat ontploft. En op het moment dat de hulp dan eindelijk kan opstarten, zijn de problemen vaak dermate ontspoord dat meteen meer ingrijpende maatregelen nodig zijn. Als deze jongeren dan eindelijk in een voorziening terecht komen, zorgt dit vaak voor escalerende toestanden. Dit zorgt dan weer voor een extra belasting van de hulpverleners."
"De uitval bij het personeel is groot", gaat het verder in de brief. "Begeleiders die niet afhaken, staan vaak met te weinig voor een groep en draaien vaak dubbele shiften. Investeren in de Jeugdhulp is onontbeerlijk, voor de kinderen en jongeren zelf, maar ook voor de samenleving. Het doel van de jeugdhulp is de meest kwetsbare jongeren en kinderen beschermen, en hen helpen zodat ze als jongvolwassenen hun plaats in de maatschappij kunnen innemen. De samenleving faalt wanneer kinderen en jongeren in nood niet meer beschermd en geholpen worden op kritieke momenten.”
De open brief heeft alvast reactie gekregen van Vlaams minister van Welzijn, Hilde Crevits (CD&V). “We zijn uitgenodigd voor een overleg volgende maand”, zegt Katrien Steenhaut. “We hopen dat er snel actie wordt ondernomen. In het verleden zijn er al vaak beloftes gedaan, maar in de praktijk gebeurt er niets.” Volgens advocate Jasmien Foré moet er vooral worden geïnvesteerd in de hulpverleners. “Er zijn opgemaakte bedden die leeg blijven omdat ze niet gebruikt kunnen worden door het personeelstekort. Overal zijn er voorzieningen die leegstaan. Maak het beroep van opvoeder aantrekkelijker zodat die lege bedden kunnen worden gebruikt en iedereen op de juiste plek kan terechtkomen."
