Russische Zwarte Zeevloot opnieuw aangevallen: welles-nietesspel over wie verantwoordelijk is, Rusland schort graanakkoord op als reactie
Is Oekraïne erin geslaagd om opnieuw een succesvolle aanval uit te voeren op de Zwarte Zeevloot van het Russische leger? Volgens een adviseur van de Oekraïense president zouden 4 Russische oorlogsschepen schade hebben opgelopen, al beweert Oekraïne dat Rusland zelf verantwoordelijk is. Rusland zegt dan weer dat er een aanval met drones is uitgevoerd, maar beweert dat alle drones uit de lucht zijn gehaald en slechts één mijnenveger daarbij "lichte schade" heeft opgelopen. Als reactie op de aanval heeft Rusland het zogenoemde graanakkoord opgeschort.
Volgens verschillende getuigen vonden vanmorgen vroeg verschillende explosies plaats in de buurt van Sevastopol, de havenstad in het zuidwesten van het Krimschiereiland, dat in 2014 door Rusland geannexeerd werd.
Volgens een adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski zouden zeker 4 Russische oorlogsschepen zijn beschadigd, waaronder een fregat en een amfibisch aanvalsschip. Hij maakte dat bekend in de berichtenapp Telegram, waarin hij suggereerde dat explosieven op die schepen ontploft zouden zijn door verkeerd gebruik. Oekraïne ontkent formeel dat het achter een aanval zit.
Rusland zegt dan weer dat er een Oekraïense aanval heeft plaatsgevonden met verschillende drones. Maar volgens de pro-Russische autoriteiten op het Krimschiereiland zouden alle drones uit de lucht gehaald zijn. Volgens Michail Razvosjajev, de door Rusland geïnstalleerde gouverneur van de Krim, is in de stad Sevastopol in elk geval niets geraakt. "We bewaren de rust. De situatie is onder controle." Sevastopol is belangrijk als basis voor de Zwarte Zeevloot.
Drones en onbemande vaartuigjes
Het Russische ministerie van Defensie zou volgens Russische media dan weer gezegd hebben dat Oekraïne een "terroristische aanslag" heeft uitgevoerd met minstens "16 drones". Het ministerie zou ook gezegd hebben dat die allemaal uit de lucht werden gehaald, maar zou ook toegegeven hebben dat één mijnenveger "lichte schade" heeft opgelopen bij het afweren van de aanval.
Er zou overigens niet alleen sprake zijn van drones of onbemande vliegtuigjes, maar ook van onbemande vaartuigen die mogelijk betrokken waren (of toch moesten zijn) bij de aanvallen op de Russische vloot. Op Twitter duiken berichten op van zulke vaartuigjes die aangespoeld zouden zijn op de kust van de Krim.
Op beelden die verspreid worden op zowat alle Oekraïense nieuwskanalen (zie video) is ook zo'n onbemand vaartuigje te zien dat een marineschip nadert. De beelden zijn gefilmd vanop dat vaartuigje. Op een bepaald moment valt het beeld weg, wat op een mogelijke inslag zou kunnen wijzen. Volgens Oekraïense media was dat vaartuig wel degelijk betrokken bij de aanval.
BEKIJK - Op onderstaande beelden die gemaakt zijn vanop een onbemand vaartuig is te zien hoe dat vaartuig een marineschip nadert. Zulke vaartuigen zouden betrokken zijn geweest bij de aanval (beelden verspreid door Oekraïense media):
Oekraïne wil het schiereiland terug en voert sinds een paar maanden aanvallen uit op militaire vliegvelden en wapendepots. Donderdag had Razvosjajev nog gemeld dat een drone is afgeweerd toen die een elektriciteitscentrale op de Krim viseerde.
In april dit jaar werd ook al een aanval uitgevoerd op de Moskva, het belangrijkste schip van de Russische Zwarte Zeevloot. Er brak brand uit, waarop het schip uiteindelijk is gezonken. Een enorme klap voor het Russische leger.
Rusland: "VK medeplichtig"
Volgens Rusland was het Verenigd Koninkrijk betrokken bij de aanval op de Zwarte Zeevloot. Britse specialisten zouden de Oekraïense eenheid hebben opgeleid die de aanval heeft uitgevoerd.
Als reactie op de aanval is Rusland eenzijdig uit het zogenoemde graanakkoord gestapt. Dat graanakkoord houdt in dat miljoenen ton graan dat geblokkeerd lag in de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee, onder internationaal toezicht uitgevoerd kan worden. Maar Rusland blokkeert die schepen dus voorlopig.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba zegt op Twitter dat Oekraïne voor zo'n scenario gewaarschuwd heeft, waarbij Rusland valse voorwendsels zou gebruiken om het graanakkoord te blokkeren.
De Oekraïense president Zelenski heeft intussen opgeroepen om Rusland uit te sluiten van de G20. "Algerije, Egypte, Jemen, Bangladesh, Vietnam - deze en andere landen kunnen lijden onder een verdere verergering van de voedselcrisis die Rusland opzettelijk veroorzaakt", zei Zelenski in zijn dagelijkse videotoespraak. "Waarom kan een handvol mensen ergens in het Kremlin beslissen of er in Egypte of in Bangladesh eten op tafel komt?"
Ook de Amerikaanse president Biden heeft al gereageerd, hij noemt de reactie van Rusland "schandalig."
Rusland strooit met beschuldigingen
Het Russische leger beschuldigt het Verenigd Koninkrijk er overigens ook van dat het in september betrokken is geweest bij de explosies aan de gaspijpleiding Nord Stream in de Baltische Zee. Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben "vertegenwoordigers van een eenheid van de Britse marine deelgenomen aan het plannen, de logistiek en het uitvoeren van de terroristische aanslag".
In september werden vier lekken vastgesteld aan de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2. Op basis van het voorlopige Zweedse onderzoek werd gezegd dat er vermoedens waren van "ernstige sabotage", zonder al een schuldige aan te wijzen.
Het Britse ministerie van Defensie doet de Russische beschuldigingen af als "valse beweringen van een epische omvang", bedoeld om "de aandacht af te leiden" van de "desastreuze illegale invasie". Rusland wil dan weer dat zowel de droneaanvallen op de Krim als de aanval op Nord Stream besproken worden tijdens een vergadering van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
4 miljoen mensen getroffen
Intussen blijven de Russische aanvallen op energiecentrales in Oekraïne doorgaan. Volgens de Oekraïense president Zelenski zijn in zijn land al bijna 4 miljoen mensen getroffen door stroomonderbrekingen als gevolg van die aanvallen.
"In veel steden en districten van ons land is de stroom onderbroken" om de toestand "te stabiliseren", zei Volodimir Zelenski in zijn dagelijkse toespraak. "Bijna 4 miljoen Oekraïners hebben vandaag met deze beperkingen te maken", voegde hij eraan toe.
Het gaat volgens de president om de hoofdstad "Kiev en omgeving" en de provincies Zjitomir, Poltava, Tsjerkasi en Kirovohrad in het midden van het land, Rivne in het westen, Charkov in het oosten en Tsjernihiv en Soemi in het noorden.
Zeker een derde van de energie-infrastructuur van Oekraïne is vernield door Russische aanvallen. Om stroomonderbrekingen te vermijden wordt de elektriciteit dagelijks gedurende enkele uren afgesloten in veel regio's van het land.
Rusland voerde begin oktober een hele reeks bombardementen uit op energie-infrastructuur in een tiental steden in Oekraïne, als reactie op de ontploffing op de brug die het Krimschiereiland met het Russische vasteland verbindt. Maar ook na die reeks bombardementen bleef Rusland in de weken daarna energiecentrales bestoken.