Schepen liggen stil na Russische opschorting graandeal: VN vrezen wereldwijde voedselcrisis

Volgens Koebrakov had een schip met 40 ton graan aan boord zondag moeten vertrekken naar Ethiopië. “Maar als gevolg van de blokkade van de graancorridor door Rusland is de export niet mogelijk”, zo tweette de minister.

Rusland schortte zaterdag zijn deelname aan het akkoord over de export van Oekraïens graan op als reactie op de aanval met drones die gericht zou zijn geweest tegen Russische schepen in de Krim.

Zondag stelde het ministerie van Defensie in Moskou dat de drones over de graancorridor zijn gevlogen. Het leger viste naar eigen zeggen brokstukken van drones uit zee en stelde vast dat sommige “in Canada geproduceerde navigatiemodules” hadden. Eén drone zou volgens Moskou gelanceerd kunnen geweest zijn “vanop een civiel schip dat door Kiev of zijn westerse meesters werd gecharterd voor de export van landbouwproducten vanuit de Oekraïense havens”.

De graandeal tussen Rusland, Oekraïne, Turkije en de Verenigde Naties kwam na lange onderhandelingen in juli tot stand. Het was de bedoeling dat miljoenen ton graan, dat door de Russische oorlog geblokkeerd zat in Oekraïense havens, kon worden geëxporteerd om zo de tekorten op de wereldmarkt weg te werken.

Intussen is het wel de bedoeling dat de inspectie van de cargoschepen met graan aan boord in Istanboel “vandaag en morgen” gewoon doorgaan, meldt het Turkse ministerie van Defensie. “Het Russisch personeel dat in het gezamenlijk coördinatiecentrum in Istanboel werkt, is daar nog steeds aanwezig. En gedurende die periode zal geen enkel schip Oekraïne verlaten.”

Het centrum telde deze week meer dan 170 schepen die voor de kust van Istanboel op controle wachten. Sommige daarvan liggen daar al twaalf dagen. Dankzij de graandeal kon volgens Ankara 9,3 miljoen ton graan worden uitgevoerd vanuit de Oekraïense havens.

Rusland en Oekraïne kwamen afgelopen zomer tot het akkoord om weer graan uit te voeren. De Verenigde Naties hoopten daarmee de acute honger in Afrika en Azië te kunnen aanpakken en dat de voedselprijzen zouden dalen. Rusland schortte de graandeal zaterdag op, na een droneaanval op schepen bij de Krim.

De VN vreest een ergere voedselcrisis als graan wegblijft uit grote delen van de wereld en roept op om de deal te respecteren. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky dreigen de Russen door deze actie met grootschalige hongersnood. Door de deal kon al 9 miljoen ton Oekraïens graan worden geëxporteerd.

Oekraïnes bondgenoten, waaronder de VS, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, hebben de Russische stap veroordeeld. EU-buitenlandchef Josep Borrell drong er zondag bij Moskou op aan om het besluit te heroverwegen.

Een Turkse functionaris liet zondag weten dat gesprekken met Rusland gaande zijn en er redenen zijn voor optimisme, ondanks het besluit van Rusland zich voor “onbepaalde tijd” terug te trekken. De gesprekken over de status van de deal lopen door tot maandag. Voorlopig vertrekken er in ieder geval geen nieuwe graanschepen uit Oekraïne.

Lees ook:

EU roept Rusland op om graanakkoord te behouden

Rusland schort medewerking aan graandeal op na “massale drone-aanval”