Bolsonaro vecht nederlaag niet aan: “Ik volg de grondwet”

Lula kreeg 50,9 procent van de stemmen, Bolsonaro 49,1 procent. Het was lange tijd niet duidelijk of Bolsonaro zijn nederlaag zou accepteren. In aanloop naar de stembusgang had de radicaal-rechtse politicus immers verklaard dat hij uitsluitend door verkiezingsfraude zou kunnen verliezen. Hij suggereerde daarbij ook dat hij zich niet zou neerleggen bij een nederlaag, sommigen vreesden zelfs een staatsgreep.

Enkele uren vóór zijn toespraak had de Braziliaanse minister van Communicatie wel al laten verstaan dat de president de uitslag niet zou betwisten. Bolsonaro zelf bedankte de kiezers die voor hem gestemd hadden.

“De president heeft me volgens de wet bevolen het proces voor de overdracht op te starten” met het team van Lula, verklaarde zijn kabinetschef Ciro Nogueira kort nadien. De pas verkozen vicepresident Geraldo Alckmin is dinsdag aangeduid tot coördinator van het overgangsteam dat het pad moet effenen voor de machtsoverdracht.

Bolsonaro gaf nog aan dat de steunbetuigingen aan zijn adres “vreedzaam” moeten verlopen. Meteen zette hij zich af tegen de wegblokkeringen - “linkse methoden” - die “het vrije verkeer belemmeren” in zowat het hele land. “De volksbewegingen zijn de vrucht van een gevoel van verontwaardiging en onrechtvaardigheid over de manier waarop het kiesproces is verlopen”, voegde hij er nog aan toe.

Eerder blokkeerden vrachtwagenchauffeurs overal in het land wegen om hun steun te betuigen aan Bolsonaro. De president verlaagde de prijzen van diesel en vrachtwagenchauffeurs vormen een belangrijke groep onder zijn aanhangers. De Braziliaanse politie zette uiteindelijk traangas in om de wegblokkades op te heffen.

In totaal was er sprake van ongeveer 267 blokkades, in zeker 22 van de 27 staten. Onder meer de snelweg tussen de twee grootste steden, Rio de Janeiro en São Paulo, werd geblokkeerd. Dat gold ook voor de belangrijkste toegangsweg naar de internationale luchthaven van São Paulo. Braziliaanse supermarkten kregen te maken met bevoorradingsproblemen en deden een beroep op Bolsonaro om het probleem op te lossen.

Als nieuwe president van Brazilië krijgt Lula de opdracht om weer eenheid te brengen in zijn verdeeld land. De 77-jarige man reikte in zijn eerste speech na zijn verkiezingszege alvast de hand uit. “Ik ga niet alleen regeren voor de mensen die op mij gestemd hebben, maar voor alle 215 miljoen Brazilianen”, klonk het.

Lula benadrukte dat zijn voornaamste strijd die tegen honger en armoede zal zijn. Momenteel bevinden ruim 33 miljoen Brazilianen zich onder de armoedegrens, een aantal dat onder Bolsonaro fors is toegenomen. “We mogen het niet normaal vinden dat miljoenen mannen, vrouwen en kinderen niets te eten hebben of dat ze minder eten dan ze nodig hebben”, zei hij.