Deense sociaaldemocraten behouden kleine meerderheid
In Denemarken heeft het linkse blok onder leiding van uittredend premier Mette Frederiksen een nipte meerderheid behaald bij de parlementsverkiezingen. De hele avond leek het erop dat geen van beide blokken voldoende zetels zou halen, maar kort na middernacht waren de definitieve resultaten bekend en bleek dat Frederiksen opnieuw een regering mag proberen te vormen.
De sociaaldemocraten behaalden 87 zetels, waaraan later wellicht nog 3 zetels worden toegevoegd uit Groenland en de Faeröer. De resultaten van die overzeese gebieden komen vandaag nog binnen, maar ze stemmen traditioneel links. Het Deense parlement telt 179 zetels - dus voor een meerderheid zijn 90 zetels nodig.
Enkele weken geleden kondigde sociaaldemocratisch premier Mette Frederiksen vervroegde verkiezingen aan nadat ze de steun van de sociaalliberalen was verloren, een van haar gedoogpartners. Die namen het de regering kwalijk in het eerste jaar van de coronapandemie miljoenen nertsen te hebben laten afmaken, een beslissing waarvoor een juridische basis ontbrak.
Het Deense politieke landschap bestaat uit twee blokken: een links en een rechts. Die blokken zijn gebouwd rond de grootste twee partijen: de sociaaldemocraten en de conservatief-liberalen. Die tweedeling tussen links en rechts gaat al decennia mee, maar nu zijn daar de Moderaten bijgekomen, de nieuwe centrumpartij van ex-premier Lars Løkke Rasmussen. De hele avond leek het erop dat Rasmussen de sleutel in handen zou hebben om links of rechts aan een meerderheid te helpen. De centrumpartij haalt 9 procent van de stemmen binnen, goed voor 16 zetels. Het zou de eerste keer zijn in ruim 40 jaar dat de links-rechtsdeling doorbroken werd.
De sociaaldemocraten van Frederiksen (44) kunnen uiteindelijk rekenen op ongeveer 28 procent van de stemmen. Daarmee blijven ze de grootste partij van Denemarken. De uittredende premier zou willen voort regeren met een of meerdere spelers die niet uit het linkse blok komen, maar zowel Jakob Ellemann-Jensen (liberalen) als Søren Pape Poulsen (conservatieven) heeft al gezegd dat ze dat niet zien zitten. Frederiksen zal wellicht met Rasmussen bekijken of zijn partij haar meerderheid kan versterken. Rasmussen heeft al gezegd dat hij wil proberen met Frederiksen een regering te vormen, maar dat hij haar niet wil aanwijzen als premier. Lars Løkke Rasmussen verloor in 2019 van Mette Frederiksen.