Oekraïne gebruikt steeds vaker hobbydrones met zwaardere munitie om Russische tanks uit te schakelen

In de regio Cherson heeft een Oekraïense drone twee Russische pantserwagens ontdekt. De militaire voertuigen zijn ingegraven voor een rij bomen, onder een dak van hout en stro. Maar kan niet voorkomen dat ze toch worden gespot vanuit de lucht. Korte tijd later dwarrelen kleine bommetjes naar beneden, gevolgd door een serie explosies.

Ergens anders op het slagveld gooit een drone van de 40ste Artillerie Brigade van Oekraïne een zware granaat, die normaal wordt afgeschoten door een granaatwerper, door de openstaande koepel van een Russische T-80-tank. Na de ontploffing stijgen rookwolken op uit de tank. Ook op een legertruck, verscholen tussen huizen en bomen, worden bommen gegooid. Een drone filmt hoe de truck in vlammen opgaat. Video's van deze aanvallen worden, begeleid door muziek, door de Oekraïense brigade op Facebook gezet.

De Oekraïne-oorlog laat opnieuw zien hoe belangrijk drones zijn geworden in de strijd. Beide partijen maken gebruik van kamikazedrones die met grote snelheid inslaan op doelwitten. Militaire drones worden ook ingezet voor verkenningen, waarna de artillerie het vuur opent op vijandelijke eenheden. Zowel de Russen als de Oekraïners maken daarbij ook steeds meer gebruik van commerciële drones zoals quadcopters die gewoon in de winkel te koop zijn.

Geperfectioneerd

Er gaat geen dag voorbij of Oekraïense eenheden laten zien dat civiele drones succesvol kunnen worden ingezet om zware munitie, zoals granaten en mortieren, af te werpen. Het is een eenvoudige en goedkope strijdmethode die ook al werd gebruikt door onder andere IS in Syrië en Irak. Maar het Oekraïense leger heeft aanvallen met simpele drones verder geperfectioneerd, blijkt uit de vele video’s die dagelijks worden gepost.

In de eerste maanden van de invasie werden volop drones ingezet van Chinese makelij, zoals de Mavic 3, die in de winkel zo’n 5.000 euro kost. De laatste tijd gebruikt Oekraïne ook zelfgemaakte drones. Die vervoeren steeds zwaardere munitie; de tijd is voorbij dat Oekraïners simpele handgranaten in een metalen lokvisje, gebruikt door vissers, onder een drone hingen om af te werpen op Russisch materieel. Het metalen omhulsel zorgt voor een betere stroomlijn.

De ‘bommetjes’ die nu worden afgeworpen, zijn granaten zoals de Amerikaanse M430A1, die krachtig genoeg is om licht gepantserde voertuigen of groepjes militairen uit te schakelen. Er zijn berichten dat nog zwaardere munitie wordt gebruikt, zoals 80mm-granaten. De Oekraïners beschikken over een zelfgemaakte drone, de R-18, die explosieven van maximaal vijf kilo over kilometers afstand kan vervoeren.

Spionagediensten

“Dit is een onderdeel van moderne oorlogsvoering geworden”, zegt de Nederlandse dronedeskundige Wim Zwijnenburg van vredesorganisatie PAX. “De Oekraïners hebben deze tactiek verder geprofessionaliseerd. Met 3D-printers maken ze staartvinnen om de granaten preciezer te maken. Ze hebben ook een speciaal afwerpmechanisme ontwikkeld. Heel wat landen volgen wat ze aan het doen zijn. Maar ook politie- en spionagediensten kijken mee. Want criminele bendes en terreurgroepen zien ook hoe gemakkelijk je een commerciële drone kunt bewapenen.”

Op de video’s die de Oekraïense legereenheden naar buiten brengen, is te zien hoe effectief drones kunnen zijn. Zo werd een Russische T-72-tank, verscholen in een bos bij Mykolajiv, vorige maand op de korrel genomen door een drone die tien meter boven de grond vloog en de juiste positie zocht om toe te slaan. Pas toen de drone loodrecht boven de tank hing, werd de anderhalf kilo wegende granaat afgeworpen. De tank werd vol geraakt.

Ook soldaten moeten op hun tellen passen. Een Russische militair werd vorige maand volledig verrast door een drone. De soldaat inspecteerde een T-80-tank, die na een Oekraïense aanval eindeloos rondjes was blijven rijden in een veld en eindelijk was stilgevallen. De drone wierp een kleine bom af die de T-80 aan de voorkant raakte, vlakbij de militair. Hij viel op de grond en bleef roerloos liggen.

Een Oekraïense organisatie van dronespecialisten, Aerorozvidka, die jaren terug het leger wist te overtuigen van het nut van drones, wordt gezien als de grote motor achter de aanvallen met de quadcopters. “De Russen zijn bang voor ons”, zei een lid van Aerorozvidka, Mychajlo, in juli tegen de zender Radio Free Europe. “Maar ze zijn nog banger voor ons ’s nachts wanneer ze onze drones niet kunnen zien maar ze alleen maar kunnen horen.”

“In oorlog moet je alles proberen, zeker als het een slijtageslag is zoals nu in Oekraïne”, zegt Nederlands brigade-generaal buiten dienst Ruud Vermeulen, oud-bataljonscommandant van de Luchtmobiele Brigade, over de Oekraïense aanvallen. “De granaten die ze gebruiken zijn weliswaar niet dodelijk voor een tank of pantservoertuig, maar ze kunnen het materieel wel buiten gevecht stellen. En reken maar dat de Russen, na het zien van de video’s met granaten die door een open geschutskoepel gaan, meer met gesloten koepels gaan rondrijden.”