Vervuilen rottende bladeren ons water meer dan mest? "Een non-issue, dit is een natuurlijk proces"

Aan de mestbank in Herentals kwamen vandaag 150 boeren samen om te betogen tegen het mestactieplan. Een van de initiatiefnemers van de actie, Bart Dickers, deed een opmerkelijke uitspraak in "De ochtend". Hij is het beu dat er altijd naar de landbouw gekeken wordt als oorzaak voor de watervervuiling. "Wat denkt u van de bladeren van de bomen die in de sloten komen die niet opgeruimd worden?"

"Ik denk dat dit een non-issue is", zegt professor in de bosecologie en bosbeheer Bart Muys in "De wereld vandaag". "Bladeren die van de bomen vallen, dat is een natuurlijk proces dat de levenscyclus rondmaakt. Bomen nemen nutriënten op en die zitten voornamelijk in de bladeren. Als die op de bodem vallen, komen ze door afbraakmechanismen ter beschikking voor de plant. Als de bladeren in het water vallen, komen die nutriënten in het water vrij. Tot zover klopt het verhaal." 

Maar daar is volgens Muys niets mis mee. "De nutriënten zijn natuurlijk. Ze worden lokaal uit de bodem opgenomen en worden lokaal terug afgegeven."

"In de landbouw zit dat helemaal anders, vertelt Muys. "Daar zijn nutriënten die niet lokaal aanwezig waren en worden ingebracht door minerale of organische meststoffen. Die laatste komen van bijvoorbeeld varkens die massaal worden opgekweekt met geteelde soja uit Brazilië bijvoorbeeld. De nutriënten worden dus geïmporteerd. We voegen continu nutriënten toe, die ons systeem blijven aanrijken en op die manier het drinkwater aantasten en de atmosfeer vervuilen. Dat is een impact van een totaal andere orde." Die wet geldt ook in Vlaanderen

Er is wel een verschil tussen de verschillende bomen. Zo hebben naaldbomen een zuurder bladstrooisel. "Die kunnen de pH van het water naar beneden halen. Dat zou een effect op de waterkwaliteit kunnen hebben, maar het gaat nog steeds om een natuurlijk proces. Daarom is er in België een oude wet, waarbij men bijvoorbeeld in Wallonië geen sparren meer mag planten op minder dan zes meter van rivieren. "

Opvallend is dat Stad Mechelen haar inwoners vraagt om de gevallen bladeren net zoveel mogelijk te laten liggen. "We proberen op natuurlijke wijze een compostlaag te creëren", legt schepen van Natuur- en groenbeheer Patrick Princen (Groen) uit. "Door ze te laten liggen, zorg je ervoor dat er meer humus in de grond komt. Zo maak je je bomen gezonder. We blazen daarom ook bladeren die op het openbare domein liggen naar de perken toe. Zo wordt de laag nog net iets dikker."

Voor professor Muys is dat een goede zaak. "In de stedelijke omgeving heeft men de gewoonte om bladeren weg te vegen. Dat is een misvatting. Bladval is geen afval. Die bladeren vervullen een functie in het ecosysteem. Als we die jaar na jaar wegvegen, nemen we de nutriënten weg en gaan we dat systeem verarmen."