Volgens de toonaangevende Amerikaanse krant werden de handelsrelaties met Rusland niet doorgeknipt, maar uitgediept. Ons land exporteerde weliswaar een kwart minder, maar importeerde 130 procent meer sinds het begin van de invasie. Die forse toename is opmerkelijk. De Europese Unie heeft immers al acht sanctiepakketten aangekondigd, maar die lijken de Russische export niet te deren. Behalve in België is de import uit Rusland ook in onder meer Nederland, Duitsland en Spanje alleen maar toegenomen.

De exacte cijfers van de New York Times kan het Agentschap voor Buitenlandse Handel niet bevestigen, maar dat we de Russische economie meer zijn gaan betalen, dat staat vast. Het agentschap vergeleek de periode maart tot en met juli van dit jaar met die van vorig jaar. De import bleek te zijn verdubbeld, van 3,3 miljard euro naar 6,6 miljard euro.

(Lees verder onder de grafiek)

Meer LNG

De belangrijkste verklaring is geen uitdieping van de handelsrelaties. Volgens het agentschap is de toename te wijten aan de gestegen grondstofprijzen. Ons land importeert voornamelijk olie en gas uit Rusland. In de eerste maanden van de oorlog is de waarde hiervan met 220 procent oftewel 3 miljard euro gestegen. “De haven van Antwerpen is een belangrijke importhaven voor aardolieproducten en ruwe aardolie. Zeebrugge is een omslaghaven voor LNG dat vanuit Rusland wordt ingevoerd”, zegt professor Thijs Van de Graaf (UGent), expert energiebeleid en internationale politiek.

Toch zijn de hogere inkomsten voor Rusland niet uitsluitend te wijten aan de gestegen grondstofprijs. Ook het volume is toegenomen, met name van Russisch LNG. “Terwijl de invoer via pijpleidingen met 80 procent is gedaald, wordt enorm veel meer vloeibaar gas geïmporteerd. Dat is een flexibele markt. De schepen met LNG varen naar de haven waar de prijzen het hoogst zijn”, zegt Van de Graaf, die beklemtoont dat gas niet onder Europese sancties valt.

Ons land heeft veel te winnen bij de LNG-handel. Via Zeebrugge gaat het gas naar elders in Europa of zelfs naar Azië. Fluxys doet de opslag, overslag en hervergassing. “Voor onze gemeenten is dit een cashkoe”, zegt Van de Graaf. Via Publigas hebben de Belgische gemeenten immers 77,4 procent van de Fluxys-aandelen in bezit.

Diamant

Vanaf december mogen Russische tankers met ruwe aardolie niet meer aanmeren in Europese havens. Vanaf februari geldt de boycot ook voor andere aardolieproducten. Dat zal de Russische export naar ons land een zware klap toedienen. De Antwerpse haven kan wel blijven rekenen op Russische diamanten, na olie en gas het belangrijkste Russische importproduct.

De diamanthandel is al maanden voer voor discussie. Dankzij Belgische diplomatie wordt het niet geboycot. “Ze wilden Antwerpen als wereldwijd diamantcentrum beschermen met als argument dat de handel zou verschuiven naar buiten Europa, waar minder controle is op de herkomst ervan”, zegt professor Alexander Mattelaer (VUB) en expert in internationale veiligheid. Een ander argument is dat Rusland gemakkelijk nieuwe afnemers zou vinden en een boycot vooral Europa, en Antwerpen, zelf treft.