De essentie: Variabele rentevoeten brengen een groep Spaanse huiseigenaars in de problemen omdat ze niet langer hun hypotheek kunnen aflossen, staat te lezen in de Financial Times.

• Een deel van de Spaanse bevolking maakt zich zorgen de hypotheek niet meer te kunnen afbetalen. Dat komt omdat een derde van de hypotheken er afgesloten zijn aan een variabele rente. Daardoor kunnen de maandelijkse aflossingen snel stijgen, van 900 euro tot meer dan 1.300 op slechts een maand tijd. In het verleden hadden de variabele contracten betrekking op een groot deel van het volk, maar de laatste jaren zijn inwoners grotendeels overgestapt op vaste contracten.
• Belangrijke kanttekening: Het gaat volgens de centrale bank van Spanje om een kleine minderheid. Het risisco bestaat dat slechts 3,9 procent van alle consumentenschulden niet kunnen worden afgelost. Dat is niet niks, maar vergeleken met de piek van de vorige crisis in 2013, toen dat het geval was voor 13,6 procent van de schulden, valt het toch nog mee. Leningen voor een huis zijn bovendien vaak een van de laatste zaken die niet worden betaald, aldus Financial Times.
• De angst in het land is groot omdat de situatie herinneringen oproept aan de vastgoedcrisis van 2008, toen de ganse sector implodeerde. Honderdduizenden Spanjaarden verloren toen hun huis. Sindsdien is het vertrouwen in de banken er ver te zoeken.

De realiteit: Een aantal Spaanse huishoudens zullen nog enige tijd in financiële problemen verkeren.

• Doordat de basisrente door de ECB dit jaar al met 200 basispunten werd verhoogd, stijgen de hypotheeklasten in het land.
• Dat komt omdat de variabele contracten verbonden zijn aan een 12 maanden Euribor rente: een interbancaire rente die de koers van de ECB weerspiegelt. Die bedraagt momenteel zo’n 2,6 procent, vergeleken met 0,5 procent vorig jaar.
• Aangezien wordt verwacht dat de monetaire instelling in december haar verstrakkend geldbeleid zal verderzetten, is er nog geen licht aan de horizon voor Spaanse huishoudens.

Verkiezingen 2023

Ook nog: politieke leiders staan steeds meer onder druk naarmate de verkiezingen van volgend jaar naderen.

• Dat steeds meer huishoudens in de problemen komen, is slecht nieuws voor Spaanse politici. Zij moeten er nu koste wat het kost voor zorgen dat de hypotheeklasten worden verkleind.
• Vorige week merkten ministers in het land op dat de grootste banken in het land enorme kwartaalwinsten rapporteerden. Om die reden zet de premier van het land, Pedro Sánchez (socialistische partij PSOE), de banken onder druk om de rentebetalingen tijdelijk volledig uit te stellen. 

(as)