Het is een traditie geworden die haar altijd geluk gebracht heeft: zowel op de WK’s in Doha en Stuttgart als op de Olympische Spelen in Tokio had Nina Derwael (22) haar gouden nagellak bovengehaald. Het leverde haar telkens de gouden medaille op. Is het dan een goed voorteken? Heeft de onzekerheid na 14 maanden pauze plaatsgemaakt voor vertrouwen? “Het is vooral bijgeloof geworden”, lacht moeder Marijke Lammens. “Ze heeft haar nagels vorige week al laten doen in een nagelstudio in Sint-Truiden.”

“Soms zou Nina graag in een jogging de straat op gaan, als een sloddervos. Ze heeft het gevoel dat ze zich moet optutten”

Marijke Lammens

Mama Marijke heeft haar dochter vorige week vijf minuten gesproken na de kwalificaties. Voor de rest is geen contact geweest. “Nina zit in een ander hotel en bellen is nooit haar ding geweest. Als kind was het al een struggle om haar twee keer per week aan de telefoon te krijgen. En als ze belt, praten we weinig over turnen. Als ze thuiskomt na een week training in Gent ga ik haar ook niet ondervragen over haar week. ‘Als ik thuis kom, is de week voorbij’, zegt ze dan. Als ze erover wil praten, begint ze er zelf wel over. Na 22 jaar ken ik haar wel.”

Geen favoriete meer

Gouden nagellak of niet, evident wordt het niet in deze brugfinale. Voor het eerst sinds lang heeft een andere gymnaste Nina overtroffen in de kwalificaties: de Chinese Luo Rui deed twee tienden beter. Bovendien waagt voor het eerst sinds lang iemand zich aan een moeilijkere oefening dan zij: een andere Chinese, titelverdedigster Wei Xiaoyuan, turnt een oefening met startwaarde 6.6, tegen 6.5 voor Derwael.

Marijke Lammens: “Nina was na de kwalificaties tevreden over haar oefening, maar haar startwaarde van 6.5 was teruggebracht naar 6.3. De kans bestaat dat dat in de finale opnieuw zo zal zijn. Haar eigen element, de Derwael, wordt nu strenger beoordeeld door de jury. Bij Lisa Vaelen hebben ze het ook twee keer niet volledig meegeteld. Alleen als ze haar Derwael perfect uitvoert, zal ze 6.5 krijgen. Het is inderdaad lang geleden dat iemand een hogere startwaarde kon brengen. Mentaal zal dat anders zijn. Als Nina terugvalt tot 6.3 wordt het verschil met de 6.6 van Wei Xiaoyuan erg groot. 0.3 ophalen is nog haalbaar, maar dan moet haar uitvoering echt perfect zijn. Maar Nina weet waar ze staat: dit is een tussenstap na zeven maanden pauze. De anderen hebben die pauze niet genomen. Wei had de Spelen niet gehaald en is altijd blijven doorgaan. Ach, concurrentie is gezond. Dat de beste moge winnen. Het wordt een mooie battle.”

Zijn die zeven maanden pauze nog niet weggewerkt?

“Zo snel gaat dat niet. De spieren in haar armen waren weg. Ze had de kracht niet om haar elementen aan elkaar te verbinden. Zes weken geleden was dat nog altijd te zwaar en daarom heeft ze de World Cup in Parijs laten schieten. ‘Ik begin niet als de favoriete, maar ik ga wel vechten om te winnen’, zegt ze. Haar ervaring kan misschien de doorslag geven. Iedereen kan vallen, dat kan ook Nina overkomen. Maar tot nu toe ging het op de grote momenten altijd goed en dat geeft haar zelfvertrouwen. Maar na die pauze zal ze wel meer stress hebben dan gewoonlijk. Maar in Tokio had ze ook stress en toen hadden de anderen daar veel meer last van dan zij.”

“'Met het dansen is een andere wereld voor haar open gegaan, met andere mensen. Ze heeft een leven naast het turnen ontdekt. Mentaal had ze dat nodig”

Marijke Lammens

Hoe heb jij die pauze beleefd? Ook voor jou was dat nieuw.

“Ik vond dat een leuke periode. Een turnwedstrijd doet ze maar af en toe, maar dat dansen was elke week. Daar keken wij iedere keer weer naar uit. Dat dansen deed ze zogezegd zonder druk, maar al gauw wou ze toch de beste zijn. Toen ze een week in quarantaine moest, stond ze thuis voor de spiegel te oefenen. Even in de zetel zitten, dat gaat gewoon niet bij haar. Ik zei: ‘Nina, in plaats van 30 uur per week turnen ga je nu 30 uren dansen, is dat jouw manier om een break te nemen?’ Maar ze heeft zich echt geamuseerd. Er is een andere wereld voor haar open gegaan met andere mensen. Ze heeft een leven naast het turnen ontdekt. Mentaal had ze dat nodig. Ze kroop wat later in bed dan normaal, want het dansen eindigde laat en daarna werd er dikwijls nog even nagepraat. Ze heeft van het normale leven geproefd. Maar toen het voorbij was, wou ze toch weer gaan turnen.”

Coach Marjorie Heuls was erop voorbereid dat ze definitief zou stoppen. Hield jij daar ook rekening mee?

“Na de Spelen van 2016 in Rio heeft ze altijd gezegd dat ze na Tokio zou stoppen. Maar een paar maanden vóór Tokio is ze daarop teruggekomen. ‘Mama, ik weet dat ik dat altijd gezegd heb, maar ik ga door. No matter welk resultaat ik haal in Tokio, ik ga door. Ik ben niet afgeschreven en de ploeg heeft me nog nodig’. Ik zei haar: ‘Je hebt alles bereikt, wat voor doelen ga je je nog stellen?’ Ze antwoordde: ‘Ik wil er staan op het WK van 2023 in Antwerpen, voor eigen publiek. Ik ben er nog niet klaar mee mama.’ Ze heeft gezegd: ‘Ik ga even pauze nemen om te zien of ik het mis’. Maar toen ze in de trainingszaal hallo ging zeggen en langs de toestellen liep, kriebelde het weer. ‘Ik heb het gemist’, zei ze.”

Was jij daar blij mee? Of had het voor jou voorbij mogen zijn?

“Ach, als ze morgen stopt, komt ze toch niet meer thuis wonen. Haar domicilie staat nog in Sint-Truiden, maar ze is nu 22 jaar en na Parijs zal ze er 24 zijn. Ik zie haar niet meer definitief terugkomen naar Sint-Truiden. Voor mij is alles oké, als ze maar gelukkig is. Ik ben blij dat ze voortdoet, maar ik had alle begrip gehad als ze gestopt was.”

Ze beperkt zich op het WK tot balk en brug, maar ze wil de sprong en vloeroefening toch weer oppikken. Voor haar lichaam is dat niet de gemakkelijkste keuze.

“Dat is Nina: ze maakt het zich nooit gemakkelijk. Ze wil graag allround blijven turnen. Is dat wijzer? Ik weet het niet en ik heb er toch niets aan te zeggen, want ze is nu 22 jaar. Hoe dan ook zal ze in de toekomst anders met haar lichaam moeten omgaan. Uiteindelijk zal haar lichaam beslissen of ze allround blijft turnen.”

Volgens coach Marjorie Heuls worstelt ze wat met haar bekendheid. Herken jij dat?

“Zo erg is dat allemaal niet. Ze bedoelt dat ze graag eens zoals vroeger in een gewone jogging de straat op zou gaan, als een sloddervos. Dat doet ze nu niet meer. Als ze een mindere dag heeft en er niet zo goed uitziet, heeft ze het gevoel dat ze zich moet optutten. Maar dat kindjes haar aanspreken voor een foto vindt ze helemaal niet erg. Belgen zijn doorgaans heel beleefd en galant. We gaan vaak samen de stad in en dan voel ik wel dat mensen fluisteren. Sinds het dansen wordt ze veel herkend, ook door mensen die de sport niet volgen. Maar zo erg vindt ze dat niet.”

We hadden uitgekeken naar haar grondoefening om te zien het dansen erin terugkomt, maar voorlopig brengt ze die niet. Weet jij meer?

“Haar grondoefening is klaar en ik heb er stukjes van gezien. Er zitten wel danselementen in, kan ik verklappen. Maar je kan van die oefening ook geen show maken. Het is ook niet zo dat Simone Arena, haar danspartner, eraan heeft meegewerkt. Hij is na de laatste aflevering meteen voor een lange cruise vertrokken en Nina heeft hem niet meer teruggezien. Maar die grondoefening heeft ze altijd graag gedaan. Er zit wel een performer in haar, nu nog meer dan vroeger.”

Haar relatie met Siemen Voet is afgesprongen. Ziet de mama dan mee af met de dochter? En heeft dat invloed op haar prestaties?

“Als ouder vind je het natuurlijk ook erg als zo’n relatie gedaan is. Siemen is 3,5 jaar bij ons over de vloer gekomen. We volgen en steunen hem nog altijd. Of het invloed heeft? Ik weet het niet. Na haar wereldtitel in Stuttgart, toen ze Siemen pas kende, heb ik gezegd dat de liefde haar vleugels had gegeven. Dat wás ook zo. Siemen heeft haar altijd goed gesteund, en andersom. Dat was mooi om te zien. Nina is niet over één nacht ijs gegaan, maar ze is iemand die na zo’n beslissing zegt: ‘het is nu zo en ik moet vooruit’. Ik weet wel dat het op haar woog voor ze de knoop doorhakte. Ze zijn nog jong en ik wens ze allebei heel veel geluk in de toekomst.”